Επτά Στύλοι της Σοφίας

Όμηρος σε μετάφραση Λώρενς



Αντίγραφα των βιβλίων του

Η περιοχή επτά στύλοι που ο Λώρενς εμπνεύσθηκε τον τίτλο του βιβλίου του
Το πατρικό του σπίτι στο Ντόρσετ

Το σπίτι του Λώρενς στο Λονδίνο (14 Barton Street)

Η τελευταία μηχανή του Λώρενς





Σήμερα θέλω να κάνω ένα μικρό αφιέρωμα σε έναν άνθρωπο θρύλο, που από μικρός θαύμαζα. Πρόκειται για τον Τόμας Έντουαρτ Λώρενς ή αυτόν που περισσότερο έμεινε στην ιστορία ως ο Λώρενς της Αραβίας.


Το ότι ο Λώρενς ήταν μια προσωπικότητα, αυτό είναι γεγονός αναμφισβήτητο. Μιλούσε απταίστως Ελληνικά, Λατινικά, Αραβικά, ήταν ικανότατος Αρχαιολόγος, διπλωμάτης, ιστοριοδίφης και συγγραφέας.
Το ανήσυχο πνεύμα του φάνηκε από την ηλικία των 17 (1905) όταν το έσκασε από το σπίτι του για να καταταγεί στο Πυροβολικό.
Η μεσαιωνική στρατιωτική αρχιτεκτονική ήταν το θέμα κυρίως που ασχολείθηκε όταν σπούδαζε στην Οξφόρδη. Εργάστηκε για λογαριασμό του Βρεττανικού Μουσείου σε ανασκαφές στη Συρία και στο Ιράκ. Από τότε συνήθιζε να ντύνεται σαν άραβας, να ζεί σαν άραβας και να μιλά την γλώσσα τους. Όταν κατατάχθηκε στον Αγγλικό Στρατό στο τμήμα χαρτογράφησης γνώριζε ουσιαστικά τα πάντα για την Αραβία από την προηγούμενη ενασχόλησή του στο Βρεττανικό Μουσείο. Ήταν αυτός που συνέταξε ουσιαστικά τον στρατιωτικό χάρτη του Σινά λίγο πριν την έναρξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Δεν άργησαν τα προσόντα αυτά να αξιοποιηθούν όταν σύντομα μετατέθηκε στις Βρεττανικές Μυστικές Υπηρεσίες, στο γραφείο του Καίρου. Επιπλέον διέθετε και μεγάλο λογοτεχνικό ταλέντο με αποτέλεσμα να γράψη μεταξύ άλλων και το περίφημο βιβλίο "
Οι επτά στύλοι της σοφίας", το οποίο εκτός του ότι είναι λογοτεχνικό αριστούργημα, είναι και στρατιωτικό έργο μεγάλης αξίας, αφού σε αυτό ο Λώρενς γράφει για την αραβική εξέγερση κατά των Τούρκων ότι "ήταν ένας πόλεμος αραβικός, ο οποίος έγινε στην αραβία από άραβες για ένα αραβικό σκοπό". Από τους πρώτους που χρησιμοποίησε αριστοτεχνικά τον ανταρτοπόλεμο κατά των τούρκων και έγραψε περί αυτού. "Οι αρχές μάχης του Κλαούζεβιτς ή του Φος, βρίσκουν έρεισμα στα ευρωπαϊκά πεδία μαχών και όχι στην αχανή έρημο. Ο πόλεμός μας θα πρέπει να είναι ένας πόλεμος τριβής. Θα περικυκλώναμε τον εχθρό με μια απέραντη και άγνωστη έρημο και θα του επιτεθόμαστε όταν και όποτε θέλουμε χωρίς να μας βλέπει παρά μόνο την στιγμή της επίθεσης. Υπολογίζω το μέγεθος της δράσης μας. Εξήντα; εβδομήντα; εκατό; ή εκατό σαράντα χιλιάδες τετραγωνικά χιλιόμετρα; Πως θα τα υπαρασπιστούν οι Τούρκοι;"
Βοήθησε να ζωντανέψει ο εθνικισμός των αράβων τόσο που τελικά έγινε επισφαλής η θέση των Αγγλικών συμφερόντων στην Εγγύς Ανατολή. Στην αραβική έρημο έφτασε να αντέξει σε κακουχίες τεράστιες αφού διέσχισε πεζός, με άλογο ή με καμήλα περισσότερα από 1700 χιλιόμετρα."Οι στρατοί είναι σαν τα φυτά, ακίνητοι, ριζωμένοι, τρεφόμενοι με ρίζες από τον κορμό μέχρι τα φύλλα. Εμείς όμως μπορούμε να είμαστε ένα σύννεφο παρασυρόμενο από τον αέρα. Το βασίλειό μας θα βρίσκεται μέσα στη διάνοια του καθ΄ ενός από μας και καθώς δεν θα θέλουμε τίποτε το υλικό για να ζήσουμε δεν θα προσφέραμε και τίποτα το υλικό για να πεθάνουμε..."

Ο Λώρενς κατέλαβε την Άκαμπα (1917) με επίθεση από την απίθανη πλευρά. Εκείνη που για να προσεγγίσει κάποιος θα έπρεπε πρώτα να διασχίση την δολοφονική έρημο. Επίσης στις αρχές του 1918 και ενώ οι σύμμαχοι βρίσκονταν σε τέλμα καθότι οι Γερμανοί εισέβαλαν στην Φλάνδρα, αυτός ανέλαβε να παρασύρει τους Τούρκους σε μια επίθεση κατά των Αράβων και την στιγμή που η επίθεση αυτή εκδηλώνονταν, κατέστρεψε τη σιδηροδρομική γραμμή που οδηγούσε στην Παλαιστίνη αποκόπτοντας έτσι τον ανεφοδιασμό τους. Μετά από λίγες μέρες ο Λώρενς με τους Άραβες μπήκε θριαμβευτής στη Δαμασκό. Ο θρύλος του "Λώρενς της Αραβίας" είχε γεννηθεί για αυτόν. Το βιβλίο του παραμένει ακόμα και σήμερα βασικό εργαλείο διδασκαλείας σε θέματα ανταρτοπολέμου.

Ο ίδιος υποστήριξε τόσο πολύ με θέρμη τα αραβικά ζητήματα, που έγινε αιτία να προκληθούν αντιφατικές συζητήσεις για το άτομό του στην Αγγλία. Ιδίως μετά την έκδοση του βιβλίου του αναγκάσθηκε να αλλάξη όνομα και να καταταγή ως απλός σμηνίτης στην ΡΑΦ με το όνομα Ρος, παρότι είχε φθάσει ήδη να κατέχει τον βαθμό του Αντισυνταγματάρχη και είχε τιμηθεί με το παράσημο των Διακεκριμένων Υπηρεσιών. Τον Οκτώβριο του 1918 αρνήθηκε να δεχθεί παράσημο από τον βασιλιά Γεώργιο Ε΄.

Δυσαρεστήθηκε έντονα όταν στη συνδιάσκεψη των Βερσαλιών (μετείχε ως σύμβουλος του εμίρη Χουσεϊν) είδε ότι οι σύμμαχοι αθέτησαν τις υποχρεώσεις τους απέναντι στον αραβικό λαό. Από τότε αποσύρθηκε ουσιαστικά από το προσκήνιο και άρχισε να γράφει το περίφημο βιβλίο του ουσιαστικά από μνήμης αφού οι σημειώσεις του και το αρχικό του χειρόγραφο είχαν χαθεί. Πούλησε εκατομύρια βιβλία αλλά αυτός συνέχιζε να ζει φτωχικά θα έλεγε κανείς στην αφάνεια.

Απολύθηκε από την Βρεττανική αεροπορία (ΡΑΦ)το 1935. Κατατάχθηκε εκ νέου στο Βασιλικό Σώμα Τεθωρακισμένων με το όνομα Τόμας Έντουαρτ Σω παραφράζοντας το γνωστό όνομα του φίλου του Τζορτζ Μπέρναντ Σο.
Στα 46 του τον βρίσκουμε να ζεί σε μια αγροικία στο Ντόρσετ (σήμερα είναι μουσείο) μαθαίνοντας νέες γλώσσες της ανατολής και μεταφράζοντας Όμηρο. Λάτρης του ελληνικού πνεύματος ο Λώρενς μελετούσε ακατάπαυστα ελληνική ιστορία και γλώσσα ενώ την εποχή που βρίσκονταν στην Αίγυπτο είχε συνδεθεί φιλικά με τον έλληνα ποιητή Καβάφη. Οδηγούσε μανιωδώς την μ
οτοσυκλέτα του Brough Superior ss100 και εξ αιτίας αυτής της συνήθειάς του, υπέπεσε σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα με αυτοκίνητο που οδηγούσε αξιωματικός του βρεττανικού ναυτικού. Υπήρξε έντονα φημολογία ότι το δυστύχημα ήταν στημένο από τις βρεττανικές μυστικές υπηρεσίες, καθότι ο Λώρενς ταυτισμένος πλέον με το αραβικό έθνος υποστήριζε με θέρμη τις θέσεις τους, ένιωθε πίκρα για την αγγλική κυβέρνηση. Εαν λοιπόν λάβουμε υπόψη μας αυτά και το γεγονός ότι βρισκόμαστε λίγο πριν την έναρξη του 2ου παγκοσμίου πολέμου, με τους άραβες να είναι φιλικά προσκείμενοι στην Γερμανία, καταλαβαίνουμε το γιατί. Ο Λώρενς υπέκυψε στα τραύματά του έξι μέρες αργότερα από κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις, ενώ η ανακοίνωση του νοσοκομείου ανέφερε ότι και τις έξι συνολικά μέρες ο Λώρενς ουδέποτε ανέκτησε τις αισθήσεις του. Άλλες μαρτυρίες αναφέρουν ότι ο Λώρενς προκάλεσε το ατύχημα, στην προσπάθειά του να αποφύγει δύο παιδιά με ποδήλατα που εμφανίστηκαν ξαφνικά μπροστά του.
Ο παράξενος χαρακτήρας του Λώρενς σε συνδυασμό με τα απίστευτα κατορθώματά του οδήγησαν τον Σερ Ντέιβιντ Λιν να σκηνοθετήσει την ταινία "Ο Λώρενς της Αραβίας" (1962) με πρωταγωνιστή τον Πίτερ Ο΄Τουλ. Ο Λώρενς δεν είχε ποτέ παντρευτεί. Θάφτηκε στο κοιμητήριο του Ντόρσετ στον οικογενειακό τάφο της οικογένειας Φράμπτον οι οποίοι ήταν ξαδέλφια του και οι μόνοι με τους οποίους ο Λώρενς διατηρούσε σχέσεις φιλίας μέχρι τον θάνατό του.
Στο σημείο αυτό να πούμε ότι ο Λώρενς άλλαξε συνολικά επτά μηχανές του ίδιου τύπου, ενώ η τελευταία που βλέπετε στην φωτογραφία πάνω, εκτίθεται πλέον στο Βρεττανικό Μουσείο Πολέμου.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

"Πειραϊκές ιστορίες του Μεσοπολέμου"