Το ημερολόγιο του Ιωάννη Μεταξά για το Νέο Φάληρο

Το Ναυτικό Γυμνάσιο ΠΡΩΤΕΥΣ του Σπ. Μαρκοζάνη λειτούργησε μεταγενέστερα στο σπίτι που είχε ενοικιάσει ο Ιωάννης Μεταξάς στο Νέο Φάληρο


Ο Ιωάννης Μεταξάς ετοιμάζει την επιστροφή της οικογενείας του στην Ελλάδα, αφού από το 1917 (17 Ιουνίου) χαρακτηρισμένος ως βασιλικός και αρχηγός των επίστρατων (στην ουσία) είχε εξοριστεί στην Κορσική. Στην συνέχεια έμεινε στην Φλωρεντία. Τον βρίσκουμε να έχει επισκεφτεί την ελλάδα μόνος του με σκοπό να βρεί σπίτι για την οικογένειά του. Αποφασίζει να μείνει στο Νέο Φάληρο. Διαβάζουμε τις σκέψεις του για την απόφασή του αυτή τόσο στο ημερολόγιο που διατηρούσε όσο και στις επιστολές που έστελνε στην σύζυγό του.

Η σύζυγός του Λέλα (φωτο από www.ionannismetaxas.gr)

 
 29 Δεκεμβρίου 1920 Δευτέρα


Τρέχω για σπίτι. Εκείνο της Ακαδημία δεν αδειάζει και είναι κρίμα. Ζητώ παντού. Προσπαθώ δε τώρα να επιτύχω ένα εις το Νέο Φάληρο. Διότι από τας οδούς Αχαρνών και Αλωπεκής, το Νέο Φάληρο προτιμότερον ένεκα της αρίστης συγκοινωνίας. Πολύ με βοηθεί ο Ζωητός και οι άλλοι. Αλλά εάν στην Φλωρεντία ήταν δύσκολο να εύρω, εδώ είναι δέκα φορές δυσκολότερο. Ούτε τρύπα δεν είναι ξενοίκιαστη. Και κάτι τιμές; Εαν επιτύχω το του Φαλήρου είναι θαυμάσιο και δια τα παιδιά διότι και υγεία είναι και θάλασσα. Θα μένουμε σε αυτό μέχρι τέλους Μαϊου έπειτα θα το επιστρέψουμε και τους μήνες Ιούνιο μέχρι τέλος Σεπτεμβρίου θα τους περάσουμε στην Τήνο ή εαν αυτό δεν είναι δυνατόν στην Κεφαλλονιά εαν θέλεις. 
Τόσο πολύ βαρέθηκα το "τρέξε για σπίτι" ώστε θα έφευγα εαν δεν υπήρχαν ακόμα δύο σπουδαίες υποθέσεις.
Η μια είναι ότι μας παρουσιάστηκε αγοραστής του σπιτιού μας έξω (χωρίς τα μαγαζιά εννοείται) αντί 450 χιλιάδων δραχμών και συγχρόνως ευκαιρία να αγοράσουμε αντί 325 χιλιάδων δραχμών ένα σπίτι δύο βήματα πίσω από την αγορά των Αθηνών. Θα μας μείνουν και 125 χιλιάδες. Πως να αφήσουμε άλυτο αυτό το ζήτημα και να φύγω; Πρέπει να το τελειώσω. Εαν τελειώσει καλά θα μας μείνουν τα μαγαζιά στα Πατήσια, το σπίτι της Αγοράς, 200 χιλιάδες που έχουμε και άλλες 125 χιλιάδες.

Επίσης το ζήτημα του προβιβασμού μου και της συντάξεως του Στρατηγού μένει εκκρεμές χάρη στην νωθρότητα του Υπουργού.

ΑΦΙΣΣΑ ΕΟΝ (ΠΗΓΗ www.ioannismetaxas.gr)

 
Αφετέρου συλλογίζομαι ότι θα είναι ανάγκη να εγκατασταθούμε εδώ για ένα έτος, να τακτοποιήσουμε τελείως τα περιουσιακά μας, να εκκαθαρίσουμε τα έπιπλα, να πωλήσουμε τα περισσότερα.
Γιαυτό επιμένω εις την εύρευση σπιτιού εδώ. Όπως σου έγραψα θα προτιμήσω το Νέο Φάληρο. Θα είμαστε καλύτερα μόνοι χωρίς συντροφιές, θα κάνουμε την ζωή μας. Συγκοινωνία με την Αθήνα άριστη. Τα παιδιά θα έχουν την Άλμα και μια δασκάλα για τα ελληνικά. Για πιάνο το Ωδείο ή μια δασκάλα. Αυτά μέχρις ιουνίου. Εν τω μεταξύ θα ξενοικιαστεί το σπίτι της οδού Ακαδημίας (του Ζωητού) ή ένα άλλο παρά τη ρωσσική εκκλησία, να πηγαίνουμε εκεί το χειμώνα. Δεν θα είμαι εδώ τα χριστούγεννα και πικραίνομαι που το γράφω, αλλά πρέπει να εργαστώ για σένα και για τα παιδιά, να ωφεληθώ τώρα των ευκαιριών που παρουσιάζονται, να βάλω καλές βάσεις για το μέλλον. 
Τρέχω όλη μέρα. Με φαντάζεσαι. Αλλά εαν κατορθώσω όσα θέλω τότε οι κόποι δεν θα μου φανούν τίποτα. ........

Τώρα βλέπω την Αθήνα καλύτερα και περισσότερο. Πλην του κλίματος το οποίο είναι θαυμάσιο όλα τα άλλα είναι κατώτερα, μα πολύ κατώτερα της Φλωρεντίας. Πρόστυχη πόλη. Τα σπίτια, οι δρόμοι, τα μαγαζιά, όλα πρόστυχα, μπακάλικα. Οι άνθρωποι χοντροί, χωρίς λεπτότητα. Οι γυναίκες ανατολίτισσες, καλοφαγωμένες και όλες στραβοπόδες. Τι τα θέλεις; Δεν είναι τόπος για να μείνει κανείς. Αλλά τι να γίνει; Πρέπει να εγκατασταθούμε μια φορά, να βάλουμε βάσεις και μετά να φύγουμε. 

φωτο από www.ioannismetaxas.gr
 
Εαν επιτύχω το σπίτι στο Νέο Φάληρο, που με έκαναν να ελπίζω, θα ζήσουμε καλά εκεί. Μου λένε ότι είναι ωραίο και ωραία επιπλωμένο. Θα δούμε. Όσο ζω εδώ τώρα, τόσο βλέπω πόσο ανόητα ζήσαμε εδώ τότε, πριν από την εξορία μας, και πόσο ωραία θα ζούσαμε εαν είχαμε την σημερινή πείρα, εγώ ιδίως. Αλλά δεν γεράσαμε ακόμα και θα μπορέσουμε να ζήσουμε και πάλι εδώ, να απολαύσουμε την ζωή των Αθηνών, ελεύθεροι και ανεξάρτητοι και χωρίς δεσμούς οιουσδήποτε. Είναι μεσάνυχτα και είμαι κατάκοπος. Να δούμε θα μπορέσω αύριο να σου τηλεγραφήσω ότι ενοικίασα το σπίτι του Φαλήρου; Τότε θα έλθουν όλα γρήγορα. Κοιμάμαι με καρδιοχτύπι αν θα το επιτύχω αύριο. Τόσες φορές έφτασα στον σκοπό και μου ξέφυγε. 

30 Δεκεμβρίου 1920 Πέμπτη

Το πρωί ο Ζωητός. Ελπίδες για το σπίτι Σακελλαρίου στο Νέο Φάληρο μου τηλεγράφησαν.

31 Δεκεμβρίου 1920 Παρασκευή

.......Το απόγευμα ο Ζωητός. Είδηση για το σπίτι του Φαλήρου.  Δεν θα το έδιναν αλλά επίταξις. Αδελφοί Σακελλαρίου. Τρέχουμε στον Ζαϊμη, λύνουμε την επίταξη. Ώστε ετελειώσαμε και με τούτο; Αύριο θα το επισκεφτούμε. Δείπνο με Ιθακησίους.

1 Ιανουαρίου 1921 Σάββατο

Στο Νέο Φάληρο. Σπίτι θαυμάσιο. Χαρά μου. Ο Ζωητός φροντίζει για παράταση του ενοικίου.....Αίσχη του Ζαϊμη. Εκλογή του Μαξίμου. Το βράδυ στου Βασιλειάδη μέχρι μεσονυκτίου και πέρα.

2 Ιανουαρίου 1921 Κυριακή

Τηλεγραφώ στην Λέλα ενοικίαση και τα Χριστούγεννα. Καταλαμβανουμε οριστικώς το σπίτι. 8.500 ως το τέλος του Σεπτεμβρίου. Το επισκεφτόμεθα και καταγράφουμε την επίπλωση. Ο Μακρυκώστας επιβεβαιώνει τον προβιβασμό μου. Φεύγω Κυριακή;

3 Ιανουαρίου 1921 Δευτέρα

Ημέρα άνευ αποτελέσματος. Το βράδυ μαθαίνω ότι ακόμα τίποτα περί προβιβασμού. Έχω την αίσθηση ότι θα ναυαγήσει. 


Στην συνέχεια ο Μεταξάς γράφει ένα γράμμα στην σύζυγό του Λέλα που μεταξύ άλλων γράφει για το σπίτι στο Νέο Φάληρο.

"Το ωραιότερο του Νέου Φαλήρου. Είναι εις την σειρά του Ακταίου, στην παραλία, γωνιακό με μεγάλες βεράντες, πελώριες σκεπασμένες με ξύλο. Θα το θυμάσαι. Επιπλωμένο. Αλλά την επίπλωση θα την συμπληρώσουμε και εμείς. Σου στέλνω και σχέδιο πως είναι. Από 1η Ιανουαρίου έως 1η Ιουνίου, 700 δραχμές τον μήνα. Από 1η Ιουνίου έως 1η Οκτωβρίου 1.200 δραχμές τον μήνα (κάνουμε καλοκαίρι στο Νέο Φάληρο, εαν όμως πάμε στην Τήνο για καλοκαίρι τότε το υπενοικιάζουμε). Από 1η Οκτωβρίου και πέρα, πάλι 700 δραχμές τον μήνα. Σε σύγκριση με αυτά των Αθηνών είναι φθηνότερο. Για τρύπες ζητούν 800 και 1000 και 1.500 δραχμές. Το δικό μας στα Πατήσια είναι αδικημένο."

Στην συνέχεια με άλλη επιστολή ξαναγράφει στην Λέλα (σύζυγο)

"Σήμερα δημοσιεύτηκε το βασιλικό διάταγμα προβιβασμού μου σε στραγηγό -μην τρομάξεις - και στην συνέχεια το διάταγμα του τίθεμαι σε αποστρατεία. Ώστε την στιγμή αυτή που σου γράφω είμαι στρατηγός απόστρατος.......

Τελείωσε κι αυτό. Σπίτι όπως σου έγραψα ήδη, έχω βρεί. Χθές κατέβηκα πάλι με τον Ζωητό και έναν αντιπρόσωπο της ιδιοκτήτριας και ανοίξαμε και ένα δωμάτιο που ήταν σφραγισμένο, γεμάτο από έπιπλα. Θα τα πάρουμε κι αυτά. 
Είμαι ενθουσιασμένος με το σπίτι. Κήπος, βεράντες, καλύτερο από αυτά των Αθηνών. Θέα θαυμάσια. Ο Ζωητός ανέλαβε να επιτηρεί τις επισκευές όπως και την τακτοποίηση των επίπλων. Πήγα μαζί του και με τον Ρούσσο, στα Πατήσια και είδαμε τι μπορούμε να πάρουμε από εκεί για το σπίτι: Ταπέτα, ασπρορουχική κρεββατιών, ώστε μόλις επιστρέψουμε να το βρούμε έτοιμο........
Δεν θα παρεκκλίω της γραμμής που έβαλα, ούτε κατά κεραίαν. Γελώ ακόμα που μου έγραψες μήπως παρασυρθώ πάλι και αναλάβω υπηρεσία. Κάνω ότι θέλω εγώ, ότι θέλουμε εμείς οι δύο που είμαστε ένα και όχι ότι θέλουν οι άλλοι. Δεν είμαι πια ο παλιός Γιαννάκης, το καλό παιδί που δεν αρνιόταν τίποτα σε κανέναν. Αυτά πάνε πλέον. Θα ζήσουμε όπως είπαμε εμείς για εμας τους δύο και για τα παιδιά μας. Το σπίτι μας, η ανατροφή των παιδιών μας. Αν πάνε καλά οι υποθέσεις μας με θέλουν και για βουλευτή. Αλλά εως εκεί. Ανεξαρτησία πλήρης. Στο σπιτάκι μας του Φαλήρου, στο σαλονάκι, θα περνάμε τα βράδια διαβάζοντας. Κι αν έρχεται κανείς στενός φίλος.......Μας εδίδαξε πολλά η εξορία.


Αντί Επιλόγου:
 
Επειδή τα πολιτικά πάθη υπερισχύουν δυστυχώς στην ελλάδα έναντι του εθνικού έργου παραθέτω ποίημα του Πειραιώτη ηθοποιού  Αιμίλιου Βεάκη που έλαβε μέρος στην αντίσταση και κατοχή ως μέλος του ΕΑΜ και διώχθηκε για τις αριστερές του πεποιθήσεις. Μην ξεχνάμε ότι το 1976 το θέατρο στον Προφήτη Ηλία που είχε κατασκευάσει ο Δήμαρχος της επταετίας Σκυλίτσης έλαβε το όνομα του Βεάκη και ονομάστηκε Βεάκειο. Ο Βεάκης λοιπόν αφιέρωσε ποίημα στον Ι. Μεταξά το οποίο ολόκληρο και στο αυθεντικό του κείμενο μπορείτε να διαβάσετε εδώ:

Έργο σου νικηφόρο να κορώσεις
την εθνική ψυχή, πυρή λαμπάδα
και στις μελλούμενες γενιές να δώσεις
ασύγκριτη μια δοξασμένη ελλάδα

θρήνοι και κλάψες για τον θάνατό σου
δεν στέκουν, όχι, εσέ δεν σου ταιριάζουν
θούρια μονάχα ο νικητής στρατός σου
και του λαού τα πλήθη ας αλαλάζουν


 Ευχαριστώ τον ερευνητή πειραϊκής ιστορίας Δημοσθένη Μπούκη για την αποστολή των κειμένων που αφορούν τα γραφόμενα του Μεταξά για το Νέο Φάληρο. 
 
Διαβάστε για το σπίτι του Ιωάννη Μεταξά στο Νέο Φάληρο σε παλιότερο αφιέρωμα εδώ.
Διαβάστε όλο το ιστορικό της εξορίας του Μεταξά στην καταπληκτική ιστοσελίδα για τη ζωή του εδώ
Λίγα λόγια για το ξενοδοχείο ΑΚΤΑΙΟΝ που αναφέρει ο Μεταξάς στο ημερολόγιο εδώ
Περιήγηση στο εσωτερικό του ΑΚΤΑΙΟΝ εδώ
Αφιέρωμα στην Χρυσή εποχή του Νέου Φαλήρου εδώ.
  

Νέον Φάληρον, 30 Ιουνίου 1921
Όταν οι Έλληνες αντί εθνικών ονείρων αποκτήσωσι εθνικούς σκοπούς, τότε μόνον θα δυνηθώμεν να δημιουργήσωμεν ζωντανόν κράτος εν Ανατολή. Σκοπός δε δεν είναι η εκπλήρωσις ονείρων
αλλ' εκπλήρωσις ανάγκης της ζωής.


 

1 σχόλιο:

Ανώνυμος είπε...

Κοίτα τί έχει ο Πειραιάς μας!
Δημοσθένης Μπούκης του Γιάννη

Δημοσίευση σχολίου

"Πειραϊκές ιστορίες του Μεσοπολέμου"