Συλλογή Κωνσταντίνου Αθανασίου (1875)

Φωτογράφιση από το ύψος περίπου της σημερινής οδού Κλεισόβης.
Αριστερά η μετέπειτα Χατζηκυριακού

Ένα λεύκωμα με  σαράντα τρεις φωτογραφίες της Ελλάδος, μεταξύ των ετών 1865 - 1892, βρέθηκε στην Γαλλία. Μεταξύ των φωτογραφιών υπάρχει και κάποιος αριθμός που απεικονίζει τον Πειραιά, του 1875. Εντύπωση προκαλεί η καθαρότητα τόσο των φωτογραφιών, όσο και του τοπίου που ψηφιοποιήθηκαν από το Μουσείο Ασιατικής τέχνης - Guimet το 2011. 

Το αρχείο βρίσκεται καταχωρημένο με την ένδειξη "Ελλάδα, λεύκωμα φωτογραφιών (1865 - 1892) - Εθνικό Μουσείο Ασιατικής Τέχνης - Guimet, Φωτογραφία Τμήματος, Παρίσι, RMN - Grand Palais 2013 www.guimet-photo-grece.fr.

Οι φωτογραφίες αυτές ανήκουν στον Έλληνα φωτογράφο Κωνσταντίνο Αθανασίου, που αποτύπωσε πολλά μέρη της Ελλάδος, μεταξύ αυτών και τον Πειραιά.

Λόγω της έλλειψης πυκνής δόμησης, οι αποστάσεις εκμηδενίζονται και τοποθεσίες στον Πειραιά, που τις θεωρούμε σήμερα μακρινές μεταξύ τους, ξαφνικά εμφανίζονται η μια δίπλα την άλλη!

Από το ύψωμα της σημερινής οδού Κλεισόβης, οι αποστάσεις εκμηδενίζονται λόγω έλλειψης κτηρίων! Ο Μύλος του Μανούσου στο ύψος της σημερινής οδού Τομπάζη σχεδόν εκεί που πλησίον αυτού θα γίνει η Πλατεία Πηγάδας. Δεξιά το παλαιό κτήριο του Ζαννείου Νοσοκομείου. Όλη η περιοχή από την οδό Σαχτούρη και κάτω, "χάνεται" από την απεικόνιση λόγω της κατηφορικής κλίσης. Στον ορίζοντα η απέναντι ακτή του Λιμένα της Ζέας (Πασαλιμάνι). Πλησίον της σημερινής Αγίας Αικατερίνης το εργοστάσιο υαλουργίας των Ziller & Οριγώνη. Όλος ο λόφος της Καστέλλας γυμνός! Για να καταλάβουμε την παράξενη οπτική γωνία στην οποία ο Ανεμόμυλος (Πλατεία Πηγάδας), βρίσκεται δίπλα στο Ζάννειο και στην Πλατεία Αλεξάνδρας, παραθέτω το κάτωθι σχέδιο:

Μοναδική απεικόνιση του παλαιού ναού του Αγίου Νικολάου των Υδραίων και της Ακτής Μιαούλη με τα σπίτια με τις νησιώτικες καμάρες καθώς και πέτρινη αποθήκη της οδού Ευπλοίας που σώζεται μέχρι σήμερα!  

Ο Κωνσταντίνος Αθανασίου με καταγωγή γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1845 και πέθανε στην Αθήνα το 1898. Μαθήτευσε και έμαθε την τέχνη της φωτογραφίας από τον Δημήτριο Κωνσταντίνου. Στα χρόνια του ξεκινήματος της επαγγελματικής του σταδιοδρομίας, αναλαμβάνει το φωτογραφείο του Δημητρίου Κωνσταντίνου έως το 1877 και στην συνέχεια ανοίγει δικό του, στην Αθήνα, στην οδό Ερμού 3 με την επωνυμία "Φωτογραφείον Αρχαίων Μνημείων". Από την επωνυμία καταλαβαίνουμε ότι ειδικεύεται στην αποτύπωση των αρχαίων μνημείων και των νεοκλασικών κτηρίων. Οι φωτογραφίες του, αγοράζονται κυρίως από ξένους περιηγητές που καταφθάνουν τότε στην Ελλάδα και θέλουν να έχουν απόδειξη του ταξιδιού τους, όταν θα επιστρέψουν στην πατρίδα τους. 
Από τέτοιους περιηγητές είναι και οι φωτογραφίες του Πειραιά, που παραθέτουμε.

Αυτή η πανοραμική φωτογράφιση του Πειραιά του 1875, έσπασε σε έξι φωτογραφίες από τις οποίες αντλήθηκαν οι λεπτομέρειες!