Η καρατόμηση του Πειραιά του 1934


Ένα από τα σχέδια τεμαχισμού της Πρωτεύουσας του Εμπορίου και της Ναυτιλίας της Ελλάδας, του Πειραιά!
Τα σενάρια τεμαχισμού λαμβάνονταν σε λευκές κόλλες χαρτιού με σκαριφήματα από μολύβι...

Του Στέφανου Μίλεση

Μόλις τελείωσαν οι εορτές της πρωτοχρονιάς του 1934, σενάρια άρχιζαν να κυκλοφορούν στην τότε μεγάλη πόλη του Πειραιά, για την διαίρεσή της. Οι πολιτικοί της εποχής είχαν προβάλλει διάφορους λόγους που δήθεν δικαιολογούσαν την διάλυση της μεγάλης πόλης. Μερικές από αυτές τις δικαιολογίες αφορούσαν την απορρόφηση των κονδυλίων, την καλύτερη διαχείριση των δημοσίων έργων, το συμφέρον των κατοίκων του Πειραιά, την καλύτερη διαχείριση των προσφυγικών συνοικισμών κ.ο.κ. Οι λόγοι παρουσιάζονταν διαφορετικοί κάθε φορά, αναλόγως του ακροατηρίου.

Οι λόγοι όμως επί της ουσίας ήταν τελείως διαφορετικοί και είχαν να κάνουν....με τι άλλο; Με εκλογικά αποτελέσματα και το εκλογικό συμφέρον των πολιτικών.

Η τότε Κυβέρνηση Τσαλδάρη είχε μελετήσει διάφορα σενάρια για την επικράτηση του Λαϊκού Κόμματος, σε μια πόλη που ήταν γνωστό ότι αποτελούσε το κάστρο του Βενιζελισμού στην Ελλάδα!

Ο τεμαχισμός του Πειραιά, αποφασίσθηκε λοιπόν με βάση το ποσοστό εκλογικού αποτελέσματος υπέρ του Λαϊκού Κόμματος και ουδεμία σχέση είχε, ούτε με τους λόγους που προέβαλαν, ούτε φυσικά με το συμφέρον της πόλης και των κατοίκων της.

Ο τεμαχισμός που εξυπηρετούσε το Λαϊκό Κόμμα του Παναγή Τσαλδάρη, προέβλεπε την δημιουργία τριών νέων Δήμων που θα έφεραν τα ονόματα Ταμπουρίων, Νέας Κοκκινιάς και Δραπετσώνας και τεσσάρων κοινοτήτων του Αγίου Γεωργίου, του Περάματος, του Ικονίου καθώς και του Κουτσικαρίου.


Άλλος ένας χάρτης τεμαχισμού (διαφορετικός από τον προηγούμενο). Τεμαχισμός που διεπράχθη χάρη του κομματικού συμφέροντος, οδήγησε το νεκροταφείο του Πειραιά να βρίσκεται σε άλλο Δήμο, με αποτέλεσμα όπως βλέπετε και στο σχέδιο, την προσφυγή σε φαιδρές λύσεις! 

Επικρατούσε ισχυρώς η άποψη και οι Συνοικίες Καλλίπολης και Χατζηκυριακείου λόγω του μεγάλου αριθμού προσφύγων (δηλαδή Βενιζελικών) που υπήρχαν, να απομονωθούν για να μην αλλάξουν το εκλογικό αποτέλεσμα, που έδινε το Κεντρικό Τμήμα του Πειραιά υπέρ του Λαϊκού Κόμματος. Και η απομόνωση αυτή γίνονταν με τον μετασχηματισμό τους σε μια Κοινότητα (Κοινότητα Καλλιπόλεως, Χατζηκυριακείου) που θα λειτουργούσε αυτόνομα εντός των ορίων του Δήμου Πειραιώς!

Αυτά τα σενάρια που σήμερα μας φαίνονται απίστευτα όχι μόνο σε μεγάλο βαθμό έλαβαν σάρκα και οστά αλλά και με τον πλέον αισχρό τρόπο. Ο Πειραιάς τεμαχίστηκε και διανεμήθηκαν τα τεμάχιά του. Οι δοκιμές τεμαχισμού έγιναν με απίστευτο τρόπο ακόμα και επί απλού λευκού χαρτιού! Όλα αυτά έγιναν πολύ πριν την συνθήκη της Γιάλτας, που έγινε γνωστή από το μοίρασμα της Ευρώπης σε χαρτοπετσέτα. Τα σενάρια μοίραζαν τις γειτονιές και τις συνοικίες του Πειραιά, με τρόπο ώστε κάθε νέα διοικητική οντότητα που θα προέκυπτε να έδινε και συγκεκριμένα εκλογικά αποτελέσματα! 

Ο Δήμος Ταμπουρίων θα περιελάμβανε τα Ταμπούρια, την Αμφιάλη, την Ευγένεια, την Ανάληψη, την Ανάσταση ώστε οι κάτοικοι αυτού να έφταναν τους 11.529.

Ο Δήμος Νέας Κοκκινιάς θα περιελάμβανε τους συνοικισμούς Νέας και Παλαιάς Κοκκινιάς μέχρι την περιοχή "Παράγκες" και οι κάτοικοι αυτού θα έφταναν τους 33.208.

Η Κοινότητα του Αγίου Γεωργίου θα είχε 7.588 κατοίκους.

Η Κοινότητα Περάματος και Ικονίου 1831 κατοίκους.

Η Κοινότητα Κουτσικαρίου 2.429 κατοίκους.

Για τον σχηματισμό Δήμου Δραπετσώνας υπήρχε κάποια επιφυλακτικότητα (φόβο καλύτερα) που είχε να κάνει με τις πολιτικές πεποιθήσεις των εκεί προσφύγων. Για τον λόγο αυτό είχε μελετηθεί το σενάριο να μπει εντός αυτού και ένα μεγάλο μέρος από την περιοχή των Ταμπουρίων.

Παρά το γεγονός ότι όλοι οι Πειραιώτες ξεσηκώθηκαν έχοντας στο πλευρό τους όλες τις εμπορικές, βιομηχανικές και επαγγελματικές τάξεις της πόλης, η τότε πολιτική ηγεσία της χώρας, προτίμησε να τεμαχίσει την Πρωτεύουσα του Εμπορίου και Ναυτιλίας της Ελλάδας, τον Πειραιά, μόνο για λόγους εκλογικού συμφέροντος, έστω κι αν το συμφέρον αυτό οδηγούσε στην καταστροφή της χώρας.

Έτσι σήμερα στον Πειραιά βρίσκεται γεωγραφικά το μισό λιμάνι και το υπόλοιπο σε άλλο Δήμο! Γιαυτό και γενιές ολόκληρες αντιδρώντας σε αυτό τον τεμαχισμό έλεγαν είμαι Πειραιώτης, έστω και ήταν κάτοικος Νίκαιας, Περάματος, Δραπετσώνας, Κερατσινίου!

Σήμερα οι γενιές άλλαξαν, τα γεγονότα αυτά ξεχάστηκαν στη σκόνη της ιστορίας και μόνο η πένα ενός ονειροπόλου μπορεί για λίγο να τα θυμίσει...για να μην αναρωτιούνται οι σημερινοί νέοι γιατί ο Πειραιάς βρίσκεται σήμερα πληθυσμιακά στην Πέμπτη θέση και εδαφικά ακόμα πιο κάτω.
Κλείνοντας να αναφέρουμε ότι αν ο Πειραιάς παρέμενε ακέραιος όπως βρίσκονταν πριν από την διαίρεση του 1934, θα διέθετε συνολικό πληθυσμό 500.000 περίπου κατοίκων! 
Γιαυτό και όταν μιλούμε για Δραπετσώνα,Κερατσίνι, Πέραμα, να έχουμε στο νου μας ότι κάποτε κι αυτά Πειραιάς ήταν...  




Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

"Πειραϊκές ιστορίες του Μεσοπολέμου"