Ο Πύργος του Πειραιά και το "Μαρμάρινο Μέλαθρον" Λονδίνου

Ο Πύργος Λονδίνου "Marble Arch Tower"


Του Στέφανου Μίλεση

Το 1966 ένας ουρανοξύστης ύψους 82 μέτρων ορθώνεται νεόδμητος, στην οδό Bryanston στην πόλη του Λονδίνου, που λαμβάνει το όνομα "Marble Arch Tower". Η κατασκευή του είχε ξεκινήσει από το 1962. Ένα έτος αργότερα το 1967, ακριβώς δίπλα του, γίνονται τα λαμπρά εγκαίνια του γνωστού κινηματογράφου του Λονδίνου "ODEON" που την εποχή εκείνη διέθετε την μεγαλύτερη κινηματογραφική οθόνη στο Ηνωμένο Βασίλειο. Μεταξύ των προσκεκλημένων σε αυτά τα εγκαίνια του "Odeon" του 1967, φαίνεται ότι βρισκόντουσαν άτομα από τον κύκλο του Αριστείδη Σκυλίτση, αν όχι και ο ίδιος! Με την ευκαιρία των εγκαινίων του κινηματογράφου, λαμβάνονται φωτογραφίες από το διπλανό νεόδμητο ουρανοξύστη, του "Marble Arch Tower"  όσο και από το παρακείμενο πάρκο με συντριβάνι καθώς κρίνονται ότι προσεγγίζουν ικανοποιητικά το ενδιαφέρον που υπάρχει για μια παρόμοια κατασκευή στο λιμάνι του Πειραιά, που σήμερα είναι γνωστή ως "Πύργος του Πειραιά".

Οι φωτογραφίες αυτές του 1967 κυκλοφορούν στα χέρια του Αριστείδη Σκυλίτση και μάλιστα φαίνεται πως ο ίδιος εκδήλωσε την επιθυμία, το ύψος του Πύργου Πειραιώς να ξεπερνά τα 82 μέτρα, χωρίς βέβαια να γνωρίζουμε αν δικαιολόγησε το γιατί ή όχι, αναφέροντας την περίπτωση του Marble Arc Tower του Λονδίνου! 

Σήμερα λένε ότι ο Πύργος του Πειραιώς κατασκευάσθηκε με σκοπό να ανταγωνισθεί αυτόν της Αθήνας. Αυτό δεν φαίνεται να ισχύει, καθώς φαίνεται ξεκάθαρα ότι αφενός τον ενδιέφερε το Μαρμάρινο Μέλαθρον Λονδίνου, αφετέρου γιατί ήταν σε όλους γνωστό τότε, πως ως πρότυπο οικονομικής και ναυτιλιακής ανάπτυξης, για τον Σκυλίτση, ήταν το City του Λονδίνου.

Το 1968 δημοσιεύεται ο Α.Ν. 395/1968, ο οποίος πλέον ανοίγει τον δρόμο για την κατασκευή μιας παρόμοιας κατασκευής εντός πόλεως Πειραιώς, καθώς διαμορφώνει τον συντελεστή ύψους τόσο, αποτελώντας "φωτογραφική" διάταξη για την ανέγερσή του. Μόνο μετά την δημοσίευση του νόμου αυτού, τα σχέδια του Πύργου Πειραιώς, υποβάλλονται στο Υπουργείο Δημοσίων έργων για έγκριση. 

Τον Δεκέμβριο του 1968, γίνεται η επίσημη αναγγελία ανέγερσης 23 ορόφων, ύψους 80 μέτρων, του Ουρανοξύστη Πειραιώς, αφού δεν υπήρχε πλέον κανένα νομικό εμπόδιο που να μπορούσε να τον σταματήσει.


Αναγγελία ανέγερσης ουρανοξύστη δια του Τύπου (Δεκέμβριος 1968)


Ωστόσο το πρωτότυπο έργο που ήταν η βάση για τον σχεδιασμό του Πύργου του Πειραιά, δηλαδή το "Μαρμάρινο Μέλαθρον Λονδίνου", αποκαλύφτηκε όταν η φωτογραφία του Α. Σκυλίτση (αυτή του Λονδίνου) θα δημοσιευτεί στον τοπικό τύπο πολύ αργότερα, τον Ιανουάριο του 1971, με την παρακάτω λεζάντα:


"Αυτή η φωτογραφία του "Μαρμάρινου Μελάθρου" αποτελεί μακέτα του Εμπορικού κέντρου που θα ανεγερθεί στον Πειραιά. Με λίγη φαντασία και καλή θέληση ο αναγνώστης... βλέπει στο πρώτο πλάνο το συντριβάνι γίγας του Σκυλίτση, δεξιά ένα από τα δένδρα του κήπου του Θεμιστοκλέους (Τινανείου...)".

Σήμερα η φωτογραφία του Σκυλίτση θα ήταν περίπου κάπως έτσι!



Ο Πύργος του Λονδίνου σήμερα! Κάτι παρόμοιο θα αποκτήσει και ο Πειραιεύς έλεγε τότε ο διορισμένος Δήμαρχος Πειραιάς Α. Σκυλίτσης

Ακόμα και το συντριβάνι της Bryanston Street που δεσπόζει απέναντι από το Μαρμάρινο Μέλαθρον Λονδίνου, φτιάχτηκε ομοίως διαγωνίως απέναντι από τον Πύργο του Πειραιά!

Να σημειώσουμε πως το "Μαρμάρινο Μέλαθρον Λονδίνου" έχει 82 μέτρα ύψος και ο Πύργος του Πειραιά  έχει ύψος 84 μέτρα, επιβεβαιώνοντας την επιθυμία του Αρ. Σκυλίτση!!

Ξαναγυρίζοντας την περίοδο εκείνη, λίγες μέρες αργότερα από την δημοσίευση ότι ο Πύργος Πειραιά θα είναι περίπου όμοιος με το "Μαρμάρινο Μέλαθρον" Λονδίνου, οι εφημερίδες θα δημοσιεύσουν ξανά την ίδια φωτογραφία, αλλά με διαφορετική λεζάντα, παρουσιάζοντας τον Πύργο του Λονδίνου, περίπου ως αντιγραφή του Πειραιώς (!!) παρότι του Λονδίνου ήδη λειτουργεί, αλλά του Πειραιά αναμένεται. 

"Το Λονδίνο απέκτησε έναν ουρανοξύστη σαν τον....αναμενόμενο στον Πειραιά"!!


Ο ουρανοξύστης του Πειραιά που επίσημα έφερε τον τίτλο "Εμπορικό Κέντρο Πειραιώς", εγκαινιάσθηκε τελικώς από τον Στυλιανό Παττακό στις 16 Αυγούστου 1972. Η βάση του αποτελείται από ισόγειο και δύο ορόφους καλύπτει 3.135 τ.μ. ενώ το υπόγειό του προοριζόταν για γκαράζ. Ο αρχικός σχεδιασμός του προέβλεπε:


  • Ισόγειο μέχρι και τον δεύτερο όροφο ενοικίαση από καταστήματα. 
  • Στους αμέσως επόμενους οκτώ ορόφους ενοικίαση γραφείων μεγάλων επιχειρήσεων. 
  • Ο μεσαίος όροφος της κατασκευής θα κάλυπτε τις τεχνικές και ηλεκτρολογικές εγκαταστάσεις του κτηρίου. 
  • Από εκεί και πάνω οκτώ όροφοι προορίζονταν για δωμάτια ξενοδοχείου 
  • ενώ τους δύο επόμενους αίθουσες συνεδριάσεων και διαλέξεων. 
  • Στον τελευταίο όροφο προορίζονταν να εγκατασταθεί η λεγόμενη αίθουσα εστιατορίου "Γαλαξίας", καθώς η θέα που θα προσέφερε θα ήταν μοναδική.





Τέλος είναι σημαντικό να αναφέρουμε πως στο Λονδίνο υπάρχει σχετική μελέτη έτοιμη για τον τρόπο κατεδάφισης του Marble Arch Tower και την ανάπτυξη ενός νέου συγκροτήματος (που μπορείτε να δείτε εδώ), μελέτη που ίσως να ήταν χρήσιμη για ανάλογη σκέψη που κυκλοφόρησε σχετικά με την τύχη του Πύργου Πειραιώς.  

Πηγή:
- Ημερήσιος Τύπος ψηφιακής βιβλιοθήκης Βουλής των Ελλήνων
- Φωτογραφίες Marble Arc από www.buildington.co.uk

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

"Πειραϊκές ιστορίες του Μεσοπολέμου"