Ο Κινηματογράφος "Ζέα" και η αναβίωση μιας εποχής.


Γράφει ο Στέφανος Μίλεσης

Στις 23 Οκτωβρίου 2014 προστέθηκε άλλη μια ευχάριστη έκπληξη για την πολιτιστική ζωή του Πειραιά. Επαναλειτούργησε ο κινηματογράφος ΖΕΑ που έχει ταυτιστεί τουλάχιστον με τα δικά μου εφηβικά χρόνια, της δεκαετίας του '80, σε μια πόλη που μόνο στο κέντρο της λειτουργούσαν πλήθος κινηματογραφικών αιθουσών. 

Ο Κινηματογράφος ΖΕΑ άνοιξε το 1968 στην οδό Χαριλάου Τρικούπη 39, με πρωτοποριακά για την εποχή του οπτικά και ηχητικά συστήματα. Η πελατεία του ήταν συγκεκριμένη καθώς ο κινηματογράφος ανέβαζε ποιοτικές ταινίες και προσέφερε και ιδιαίτερα υψηλή άνεση για την εποχή του. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ως αίθουσα είχε επιλεχθεί από την Κινηματογραφική Λέσχη Πειραιώς, τα μέλη της οποίας τα Κυριακάτικα πρωινά απολάμβαναν ταινίες σινεφίλ και ευρωπαϊκές ή ανεξάρτητες παραγωγές.

Αναλλοίωτες μέχρι σήμερα παραμένουν ορισμένες εικόνες στο μυαλό μου, από το χρυσά χρόνια της λειτουργίας του. Ο οπτικός δίσκος που άρχιζε να περιστρέφεται στα διαλείμματα, ανακατεύοντας χρώματα στην οθόνη και μαγεύοντας κυρίως τους πιτσιρικάδες, η απρόσκοπτη ορατότητα της αίθουσας αλλά και του εξώστη, καθώς όπου κι αν καθόταν κάποιος απολάμβανε την πλήρη ορατότητα. Στα διαλείμματα όποιος κατέβαινε τις σκάλες για το "Μπαρ" με τα στρογγυλά τραπεζάκια, έβλεπε το εντοιχισμένο τεράστιο ενυδρείο που με εντυπωσίασε τόσο που αργότερα έσπευσα να κατασκευάσω και εγώ ένα όμοιο στο σπίτι μου.


Θυμάμαι ότι για να μάθουμε τις ταινίες που ανέβαζαν όλοι οι κεντρικοί κινηματογράφοι του Πειραιά θα έπρεπε είτε να περάσει κάποιος της παρέας μια βόλτα νωρίτερα από όλους είτε να μάθει τηλεφωνικά το έργο που έπαιζαν, καθώς η αγορά εφημερίδας από την οικογένεια δεν ήταν πάντα δεδομένη. Ανακάλεσα λοιπόν στη μνήμη μου το παλιό νούμερο του ΖΕΑ και το κάλεσα ξανά, με μόνη παραφωνία το 210 μπροστά και ξάφνου μια φωνή "Κινηματογράφος Ζέα, λέγεται παρακαλώ...."


Φυσικά δεν έχασα την ευκαιρία να τον επισκεφθώ αμέσως. Έξω από αυτόν συγκεντρωμένοι άνδρες και γυναίκες περίπου την ίδιας ηλικίας με την δική μου. Όλοι από κάτι είχαν να θυμηθούν από την χρυσή εποχή των αιθουσών. Η δεκαετία του '80 ήταν που σηματοδότησε μεγάλες τεχνολογικές εξελίξεις. Και καθώς ο εκσυγχρονισμός κάλπαζε, τα πάντα άρχισαν να ενοχλούν. Ενοχλούσε ο πίσω με τα θορυβώδη τσιπς ή τους πασατέμπους, ενοχλούσε η ουρά αναμονής στα ταμεία, το ακριβό εισιτήριο. Ενοχλούσαν χίλια δύο πράγματα αστεία, που οδήγησαν όμως τους κινηματογράφους στην εξαφάνιση. Και ο κόσμος για να μην ενοχλείται προτίμησε στο τέλος να βλέπει μόνος του ταινία, καθισμένος στον καναπέ του σπιτιού του, εξορίζοντας το δικαίωμα της κοινωνικής συναναστροφής, το δικαίωμα της ανεκτικότητας, της προσαρμοστικότητας, της αποδοχής και της αλληλεγγύης. Το κοινό εκπαιδεύονταν στους κινηματογράφους. Όλοι γελούσαν με τα ίδια αστεία, ενοχλούνταν με την κινηματογραφική κακία και το έγκλημα, ταυτίζονταν με τους "ήρωες" και την τελική επικράτηση του "καλού".

Συνεπώς η κατευθυνόμενη εξέλιξη προς την "οικιακή διασκέδαση" (ερημική καλύτερα) δεν έγινε τυχαία, αλλά ήταν προμελετημένη και σχεδιασμένη να γίνει. Ο άνθρωπος έπρεπε να αποκοπεί από την ομάδα, να απομονωθεί ώστε να ελέγχεται καλύτερα. Σήμερα άραγε θα είχαμε οδηγηθεί στην παρούσα κατάσταση εάν οι άνθρωποι δεν είχαν εκπαιδευθεί στην μοναξιά και αποτελούσαν μια δυνατή κοινωνία με κοινά πρότυπα; 

Στον Πειραιά της δεκαετίας του ΄80 εκτός από τον ΖΕΑ λειτουργούσαν παράλληλα, χαρακτηρισμένοι ως ΠΕΙΡΑΙΩΣ - Α΄ ΠΡΟΒΟΛΗΣ:
ο κινηματογράφος ΑΤΤΙΚΟΝ στην Αγίου Κωνσταντίνου (από το 1962), 
ο ΚΑΠΙΤΟΛ στο Πασαλιμάνι (πρώην ΟΛΥΜΠΙΑ με έναρξη λειτουργίας από το 1913 που μετονομάσθηκε σε ΚΑΠΙΤΟΛ το 1930), 
ο ΟΛΥΜΠΙΟΝ στην Σωτήρος Διός 9 (από το 1958), 
ο ΠΑΛΛΑΣ στο Πασαλιμάνι (από το 1935), 
το ΣΙΝΕΑΚ στον υπόγειο χώρο του Δημαρχείου (από το 1969),
ο κινηματογράφος ΣΠΕΝΤΙΤ κι αυτός στο Πασαλιμάνι (από το 1925) που κατεδαφίσθηκε το 1987 για να ανεγερθεί στην θέση του στο σημερινό Carefour. 
Επίσης την ίδια δεκαετία μεσουρανούσε ο ΤΕΡΨΙΘΕΑ επί της μικρής παρόδου Κ. Παλαιολόγου στην Τερψιθέα φυσικά (από το 1959) που έκλεισε σχετικά από τους πρώτους το 1983, 
ο ΧΑΪ ΛΑΙΦ επί της Πλατείας Κοραή στο γνωστό για τους πιο παλιούς Μέγαρο Παπακώστα (από το 1925) που σήμερα ανήκει στο ΚΚΕ. 
Στην δύση της εποχής των Κινηματογράφων είχε κάνει την παρουσία της η αίθουσα ΑΠΟΛΛΩΝ στο Πασαλιμάνι. 

Κι αυτές οι αίθουσες, αποτελούν μια απλή αναφορά στους Κεντρικούς κινηματογράφους, αφού παράλληλα λειτουργούσαν και άλλοι χαρακτηρισμένοι ως ΗΜΙΚΕΝΤΡΙΚΟΙ όπως η τριάδα ΑΡΜΟΝΙΑ, ΔΕΛΦΟΙ, ΑΒΑ στην Καλλίπολη κ.ο.κ. 

Τέλος αριθμός κινηματογράφων μεσουρανούσαν εκτός κέντρου Πειραιά, χαρακτηρισμένοι ως ΣΥΝΟΙΚΙΑΚΟΙ, ενώ δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι άλλοι ήταν θερινοί, άλλοι χειμερινοί και άλλοι "παντός καιρού και εποχής". Όλες αυτές οι αίθουσες ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του '80 άρχιζαν να κλείνουν, αφήνοντας χώρο στην τρέλα της βιντεοκασέτας και της ατομικής κατ΄οίκον προβολής.

3 σχόλια:

mahler76 είπε...

Άνοιξε ξανά η Ζέα! Τι υπέροχο νέο!

Unknown είπε...

ΠΑΝΤΩΣ ΚΑΙΡΟΥ ΗΤΑΝ .....ΤΟ....ΒΑΡΒΑΡΑ......ΜΕ ΣΚΕΠΗ ΠΟΥ ΑΝΟΙΓΟΚΛΙΝΕ

αθεόφοβος είπε...

Ένα εξαιρετικό βιβλίο είναι του Κινηματογράφοι του Πειραιά και των γύρω δήμων του Χαρίλαοου Πατέρα Συλλογές, 2012
http://www.biblionet.gr/book/185236/%CE%A0%CE%B1%CF%84%CE%AD%CF%81%CE%B1%CF%82,_%CE%A7%CE%B1%CF%81%CE%AF%CE%BB%CE%B1%CE%BF%CF%82/%CE%9A%CE%B9%CE%BD%CE%B7%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%BF%CE%B3%CF%81%CE%AC%CF%86%CE%BF%CE%B9_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%A0%CE%B5%CE%B9%CF%81%CE%B1%CE%B9%CE%AC_%CE%BA%CE%B1%CE%B9_%CF%84%CF%89%CE%BD_%CE%B3%CF%8D%CF%81%CF%89_%CE%B4%CE%AE%CE%BC%CF%89%CE%BD

Δημοσίευση σχολίου

"Πειραϊκές ιστορίες του Μεσοπολέμου"