Στο στούντιο για το βιβλίο "1900" με την Κωστούλα Ροντήρη

Στο ραδιοφωνικό στούντιο Παραπολιτικά FM 90.1. Από αριστερά προς τα δεξιά Γιώργος Λεκάκης, Ανδρέας Μαζαράκης, Κωστούλα Ροντήρη και Στέφανος Μίλεσης


Του Στέφανου Μίλεση

Μεσάνυχτα Τρίτης 28 Ιουλίου 2015, ξεκινούσε η εκπομπή των Ανδρέα Μαζαράκη και Γιώργου Λεκάκη στο Πειραιώτικο σταθμό "Παραπολιτικά" που εκπέμπει στα 901. 

Δεν ήταν η πρώτη φορά που πήγαινα στο συγκεκριμένο σταθμό καθώς και στο παρελθόν είχα προσκληθεί να μιλήσω για θέματα που άπτονταν στην ιστορία και στον πολιτισμό του Πειραιά. 

Αυτή την φορά θα πήγαινα να παρουσιάσω το βιβλίο με τίτλο "1900", το οποίο σε συνεργασία με τον Παναγιώτη Τριπόντικα είχε ολοκληρωθεί λίγους μήνες πριν και είχε εκδοθεί από το Πλωτό Ναυτικό Μουσείο "Αβέρωφ" χορηγία της Υδρογραφικής υπηρεσίας του Πολεμικού Ναυτικού. 



Όπως καταμαρτυρεί και ο ίδιος ο τίτλος του βιβλίου, η ιστορία εξελίσσεται το έτος 1900. Η τότε Ελλάδα των μόλις δυόμιση εκατομμυρίων κατοίκων, μόλις είχε βγει ηττημένη από τον λεγόμενο "ατυχή πόλεμο του 1897". Μια χώρα λοιπόν κατεστραμμένη οικονομικά, έχοντας κηρύξει πτώχευση, με τον Διεθνή Οικονομικό έλεγχο να εποπτεύει πλήρως τις δαπάνες του κράτους, αποφασίζει στις δύσκολες εκείνες στιγμές να στηριχθεί στον άδολο πατριωτισμό της ομογένειας της Αμερικής. 





Για την επίτευξη αυτού του σκοπού, διακόσιοι δεκαπέντε άνδρες που δεν γνωρίζονταν μεταξύ τους, συναντιούνται για να εκτελέσουν το πρώτο θαλασσινό τόλμημα από ίδρυσης του σύγχρονου ελληνικού κράτους. Να επιδείξουν την ελληνική Σημαία, στους εξήντα χιλιάδες Έλληνες ομογενείς της Αμερικής για πρώτη φορά. Γιατί στην Αμερική μπορεί μέχρι τότε να εκτελούσαν δρομολόγια εμπορικά πλοία ιδιωτών εφοπλιστών, αλλά πλοίο του Ελληνικού Κράτους, επίσημη αποστολή από την σύσταση του σύγχρονου ελληνικού κράτους και έπειτα, ουδέποτε είχε γίνει! 

Και επειδή ο Διεθνής Οικονομικός Έλεγχος ύψωσε τότε εμπόδιο στην πραγματοποίησή του, με πρόσχημα τα περιττά έξοδα του διάπλου, οι ηρωικοί εκείνοι Αξιωματικοί αποφασίζουν να το πραγματοποιήσουν σχεδόν αδαπανώς για το κράτος, χρησιμοποιώντας στο μεγαλύτερο μέρος της διαδρομής πανιά! 




Αυτή ήταν οι Έλληνες του 1900 που έδειξαν σε όλο τον κόσμο την ελληνική ναυτοσύνη, την θαλασσινή ψυχή ενός Έθνους, που αντίθετα από τις έξωθεν εντολές, αποφασίζουν τον περίπλου του Ατλαντικού ωκεανού όχι από την συντομότερη διαδρομή, αλλά από εκείνη που είχε χαράξει ο μέγας θαλασσοπόρος Χριστόφορος Κολόμβος, με ένα επισφαλές ιστιοφόρο το "Ναύαρχος Μιαούλης". Ανάμεσά τους ο Παύλος Κουντουριώτης και άλλοι 23 Αξιωματικοί του Πολεμικού Ναυτικού, οι οποίοι ηγούνται της προσπάθειας αυτής.

Αργότερα όλοι αυτοί οι Αξιωματικοί θα μεγαλουργήσουν ως ήρωες πολέμου, ως μαχητές των Βαλκανικών μετώπων, δείχνοντας ότι η στόφα του Έλληνα μαχητή είναι φτιαγμένη από το ίδιο κράμα ώστε να αντέχει και στις περιόδους πολέμων αλλά και στις περιόδους "ειρήνης".

Εκείνο το ταξίδι στην Αμερική κατέρριψε όλες τις πρωτιές του τότε Ελληνικού κράτους. Ένα πλοίο που εκπροσωπεί έναν λαό, ένα Έθνος, διαπλέει με ιστία τον ωκεανό και φέρνει για πρώτη φορά την Σημαία στο Νέο Κόσμο. Την δυσκολία άλλωστε του εγχειρήματος του "Μιαούλη" απεικονίζουν και οι αναρίθμητες δημοσιεύσεις των ξένων εφημερίδων της  εποχής. Μέσα σε ένα διάστημα πέντε μηνών δημοσιεύονται εκατοντάδες άρθρα σε αμερικανικές εφημερίδες. 

Δεν ήταν τυχαίο και το γεγονός πως τους Έλληνες Αξιωματικούς υποδέχθηκε ο ίδιος ο Πρόεδρος των Η.Π.Α. Ουίλιαμ Μακίνλεϋ στον Λευκό Οίκο και άλλα τεράστια ονόματα της εποχής εκείνης όπως ο πατέρας του ηλεκτρισμού Θωμάς Έντισον! 

   Και ενώ είχε καλυφθεί το πρώτο τέταρτο παρουσίασης του βιβλίου, εισέρχεται στο Στούντιο η Κωστούλα Ροντήρη! Η κόρη του μοναδικού Πειραιώτη Δημητρίου Ροντήρη, του μεγάλου αυτού Πειραιώτη θεατρικού δάσκαλου και μέγα σκηνοθέτη, ιδρυτή του "Πειραϊκού Θεάτρου"

Δεν ήταν η πρώτη φορά που οι Λεκάκης και Μαζαράκης εξέπλητταν όχι μόνο εμένα αλλά και τους πολλούς ακροατές της εκπομπής τους με τις ποιοτικές επιλογές τους. Η Κωστούλα Ροντήρη αφού άκουσε με μεγάλη προσοχή την ανάπτυξη της θεματολογίας του βιβλίου, εντυπωσιάστηκε, ενώ όλοι εμείς είχαμε εντυπωσιαστεί από την δική της παρουσία, καθώς η μαρτυρία της και η θύμησή της για τον πατέρα της, αποτελεί ένα σπάνιο ιστορικό τεκμήριο για κάθε λάτρη της πειραϊκής ιστορίας, του θεάτρου και του πολιτισμού γενικότερα.

Από αριστερά ο Γιώργος Σπάρτακος Πατεράκης, η Ροσέλα Λανέ, ο Γιώργος Λεκάκης, ο Ανδρέας Μαζαράκης, η Κωστούλα Ροντήρη και η Μαρία Βέργου. Πίσω ο Στέφανος Μίλεσης.


Η Κωστούλα Ροντήρη μίλησε για τη προσφορά το πατέρα της στη αναβίωση του αρχαίου Ελληνικού Θεάτρου, για τις περιοδείες του σε όλο τον κόσμο, για την τίμηση που έγινε στο πρόσωπό του από τον Λεύκο Οίκο, όπως αναφέρθηκε και στο βιβλίο "1900" ότι έγινε με τον Παύλο Κουντουριώτη. Παράλληλα μίλησε και για την εγκληματική αδιαφορία που έχουν επιδείξει οι "αρμόδιοι" φορείς πολιτισμού που αγγίζει τα όρια της πολεμικής στο πρόσωπο του Ροντήρη.


Η προτομή του Ροντήρη την εποχή ακόμη που υπήρχε αναρτημένη η ενημερωτική πινακίδα. 


Ο Ροντήρης διετέλεσε σκηνοθέτης του Εθνικού Θεάτρου, ενώ στην συνέχεια ίδρυσε το "Πειραϊκό θέατρο" με το οποίο έδινε παραστάσεις αρχαίας Τραγωδίας σε όλη την Ευρώπη, στην Βόρεια, Νότια Αμερική και στην Ασία. Από τον Ροντήρη και το "Πειραϊκό Θέατρο" μεταδόθηκε όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά σε ολόκληρο τον κόσμο, η σύγχρονη θεατρική αρχαιοελληνική δραματική παιδεία. 

Για τον Ροντήρη είχα ασχοληθεί στο παρελθόν, γράφοντας διάφορα άρθρα για την ζωή του και το έργο του, αλλά κυρίως για το μικρό υπαίθριο θεατράκι του Προφήτη Ηλία, που σήμερα δεν υπάρχει αφού ο Σκυλίτσης το κατέστρεψε, καθώς ήταν έργο του προοδευτικού Δημάρχου Πειραιώς, του Δημήτρη Σαπουνάκη που με την βοήθεια του λογοτέχνη Νικηφόρου Βρεττάκου αλλά και του ίδιου του Ροντήρη είχαν στήσει στην πλευρά του λόφου που βλέπει προς την Σαλαμίνα, αντίθετα δηλαδή από το Βεάκειο θέατρο που ανεγέρθηκε μεταγενέστερα στην πλευρά του λόφου του Προφήτη Ηλία που βλέπει προς το Νέο Φάληρο.

Το υπαίθριο θέατρο του Σαπουνάκη ακολουθούσε την κατωφέρεια του λόφου.
Σήμερα μόνο ελάχιστα διαζώματα έχουν απομείνει


Εκεί ο Δημήτρης Ροντήρης είχε ανεβάσει από τις 3 έως τις 12 Οκτωβρίου του 1958 την παράσταση "Πέρσες" του Αισχύλου. Εκείνες οι παραστάσεις εισήγαγαν κάτι πραγματικά πρωτοποριακό, καθώς  ο Ροντήρης αντί σκηνικών παράστασης, χρησιμοποίησε το σκηνικό του ορίζοντα που ήταν το νησί της Σαλαμίνας, καθώς η παράσταση αναφερόταν στην συγκεκριμένη τοποθεσία!


Στο στούντιο με την Κωστούλα Ροντήρη για την παρουσίαση του βιβλίου "1900"  


Με τις ευχές λοιπόν των Ανδρέα Μαζαράκη και Γιώργου Λεκάκη, αλλά και της Κωστούλας Ροντήρη, το νέο βιβλίο με τίτλο "1900" να είναι καλοτάξιδο και να μεταλαμπαδεύσει στους Έλληνες του σήμερα, αυτό που έγραφε πρωτοσέλιδο η εφημερίδα της Αμερικής "Ατλαντίς" όταν ο "Μιαούλης" εισερχόταν για πρώτη φορά σε αμερικανικό λιμάνι. "ΘΑΡΡΕΙΤΕ, ΕΛΠΙΖΕΤΕ, ΕΡΓΑΖΕΣΘΕ!". Δηλαδή να έχετε θάρρος, να ελπίζετε και να εργάζεσθε και σύντομα μια Ελλάδα θα αναγεννηθεί όπως το μικρό και ακατάλληλο σκαρί του "Ναύαρχος Μιαούλης" πέτυχε, διαπλέοντας με πανιά τον Ατλαντικό και έφτασε να μας συναντήσει. 


Ακούστε: 

Την ραδιοφωνική εκπομπή για τον Δημήτρη Ροντήρη


Διαβάστε επίσης:

Στο παλιό υπαίθριο θεατράκι του Προφήτη Ηλία (1958)




Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

"Πειραϊκές ιστορίες του Μεσοπολέμου"