Κατά το 1864 φτάνει στο λιμάνι του Πειραιά ένα βατικιώτικο καΐκι φορτωμένο με κρεμμύδια. Ανάμεσά τους κι ένα μικρό παιδί από τη Νεάπολη Βοιών Λακωνίας, ο Πολυχρόνης Παυλάκης.
Βγαίνει στην προκυμαία αντικρίζοντας για πρώτη φορά στη ζωή του μια μεγάλη πόλη, τον Πειραιά. Ο πατέρας του τελωνειακός που κατά καιρούς έκανε τον δικολάβο στα Βάτικα, μετά δυσκολίας τα κατάφερνε οικονομικά. Ο ίδιος ο μικρός Πολυχρόνης όμως, ήταν κύρια εκείνος που ήθελε να ζήσει σε μια μεγάλη πολιτεία. Έτσι έφυγε για τον Πειραιά έχοντας μόνο τελειώσει τη δευτέρα δημοτικού σχολείου.
Δεν ξέρει πού να πάει και πού να περάσει την πρώτη του βραδιά. Λίγο πιο κάτω από εκεί που καθόταν, στην Πλατεία Καραϊσκάκη, υπήρχε το εργοστάσιο ποτοποιίας των Δημητρίου Σεφερλή και Ιωάννη Τρακάκη, οι οποίοι την ώρα εκείνοι πέρασαν τυχαία από δίπλα του. Είδαν ένα μικρό παιδί να κάθεται πάνω σε ένα μικρό μπόγο με τα ρούχα του, δίπλα στη θάλασσα. Του πρότειναν να τους ακολουθήσει. Έτσι στον τόπο που πρόχειρα πήγε ο μικρός Πολυχρόνης για να περάσει την πρώτη του νύχτα στον Πειραιά, έμελλε να μείνει για πολλά χρόνια.
Εργάστηκε στο Πρατήριο της ποτοποιίας όπου πωλούσε ούζο και κονιάκ, σφουγγάριζε, έπλενε τα βαρέλια, κουβαλούσε νταμιτζάνες και τις φόρτωνε στα καΐκια. Τα χρόνια περνούν έτσι και κάποτε ο ένας από τους δύο συνεταίρους ο Δημήτριος Σεφερλής αποχωρεί από τον ποτοποιία.
Η αποχώρηση του Σεφερλή έγινε καθώς είχε αποφασίσει να δημιουργήσει έναν ατμόμυλο στη συμβολή των οδών Αγίου Διονυσίου και Πλούτωνος. Ήταν ο γνωστός ατμόμυλος Σεφερλή. Συνεταιρίστηκε αργότερα και σε άλλες επιχειρήσεις με τον Τζων Μακ Δούαλ.
Έτσι στο τιμόνι της ποτοποιίας έμεινε μόνος ο Ιωάννης Τρακάκης, στο μυαλό του οποίου όμως, γυρόφερνε για καιρό η ιδέα, να κάνει συνεταίρο τον Πολυχρόνη Παυλάκη, καθώς ήταν εντυπωσιασμένος από την εργατικότητα και την επιχειρηματική του ευστροφία. Και αυτό δεν άργησε να συμβεί. Ο Πολυχρόνης Παυλάκης που έφυγε από τα Βάτικα για να βρει ένα καλύτερο μέλλον, ταξιδεύοντας μέσα σε καΐκι με κρεμμύδια, έβλεπε τώρα το όνομά του να δεσπόζει ως ίσου συνεταίρου, δίπλα στο όνομα του αλλοτινού του αφεντικού. Ποτοποιία Τρακάκη και Παυλάκη!
Το 1890 μπαίνουν ως νέοι συνεταίροι και τα μικρότερα αδέλφια του Παυλάκη, ο Παρίσης και ο Νικόλας. Το 1900 αποχωρεί από αυτόν τον συνεταιρισμό ο Ιωάννης Τρακάκης και έτσι η ποτοποιία μετατρέπεται σε επιχείρηση των αδελφών Παυλάκη.
Ο Πολυχρόνης Παυλάκης βρίσκεται μεταξύ των πρώτων που εγγράφονται μέλη στο Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Πειραιά και στον Εμπορικό Σύλλογο Πειραιώς.
Μέχρι το θάνατό του, τον Φεβρουάριο του 1937, ο Πολυχρόνης Παυλάκης, παρά το γεγονός ότι είχε φτάσει στα 83 του χρόνια, ηγείτο σθεναρά της επιχείρησης. Διατηρούσε μέχρι τέλους πλήρη διαύγεια σκέψης, ικανότητα λήψης γρήγορης απόφασης και το κριτήριο λήψης ορθής απόφασης. Όταν δεν εργαζόταν περπατούσε αδιάκοπα στον Πειραιά είτε έβρεχε, είτε είχε ήλιο χωρίς να αντιμετωπίζει πρόβλημα. Χωρίς να φέρει πάνω του ρολόι, γνώριζε ανά πάσα στιγμή την ώρα, την οποία προσδιόριζε με καταπληκτική ακρίβεια, ενώ γνώριζε απέξω, χωρίς τη χρήση ημερολογίου, όλες τις χριστιανικές εορτές (εορτολόγιο) ακόμα και των λιγότερο γνωστών οσίων και ιερομαρτύρων.
Παρά το γεγονός ότι είχε τελειώσει μόνο τη δευτέρα δημοτικού διέθετε και μια άλλη θαυμαστή ικανότητα. Μπορούσε να κάνει πράξεις αριθμητικής με το μυαλό χωρίς να χρειάζεται χαρτί και μολύβι. Έκανε πολύπλοκους υπολογισμούς με το μυαλό του και έβγαζε αποτελέσματα γρηγορότερα από τους λογιστές της επιχειρήσεώς του, οι οποίοι χρησιμοποιούσαν χαρτί και μολύβι για να υπολογίσουν.
Αυτή η τελευταία ικανότητά του τον είχε κάνει δημοφιλή στην εποχή του ανάμεσα σε πολλούς άλλους Πειραιώτες. Κάποτε τον προσέγγισαν για να κατέβει βουλευτής Αττικοβοιωτίας, ωστόσο αρνήθηκε λέγοντας "εγώ είμαι άνθρωπος της εργασίας, δεν έχω καμία δουλειά με το κηφηναριό της Βουλής".
Εκτός των εμπορικών του επιχειρήσεων, ο Πολυχρόνης Παυλάκης ήταν μέλος του Αδελφάτου του Τζανείου Νοσοκομείου, που ήταν σχεδόν τίτλος τιμής στην εποχή του. Με αυτή την ιδιότητα είχε αναλάβει τις προμήθειες του νοσοκομείου που τότε ήταν δημοτικό ίδρυμα. Έγινε γνωστός για τη θέρμη με την οποία προάσπιζε οικονομικά τα συμφέροντα του Τζανείου Νοσοκομείου και κατά συνέπεια του Δήμου Πειραιώς, όταν παράγγελνε τα τρόφιμα του νοσοκομείου. Ακολουθούσε την εξής μέθοδο. Όταν έπρεπε για παράδειγμα το νοσοκομείο να προμηθευτεί κρέας, τραβούσε ο ίδιος για τη δημοτική αγορά. Πήγαινε στους εμπόρους της αγοράς που αγόραζε και εκείνος για το σπίτι του και τους έλεγε:
- "Θέλω να μου δώσετε μια οκά καλό κρέας για μένα".
Τότε οι Κρεοπώλες έτρεχαν να τον εξυπηρετήσουν γιατί γνώριζαν ποιος ήταν. Του έδιναν κρέας από εκείνο που είχαν κρυμμένο για τους δικούς τους πελάτες. Τότε μόλις εκείνος έπαιρνε την οκά που ήθελε και έβλεπε ότι πράγματι το κρέας που του έδωσαν ήταν πρώτης ποιότητας, τότε τους έλεγε:
- "Θέλω τώρα εκατό οκάδες από το ίδιο κρέας για το Τζάνειο. Και επειδή για μένα έδωσες το ένα κιλό σε αυτή την τιμή, κάνε για το Τζάνειο που είναι αγαθοεργό ίδρυμα μια καλύτερη τιμή, από αυτή που έδωσες σε μένα".
Αυτή ήταν η λεγόμενη "Παυλάκειος μέθοδος" που αντικαθιστούσε τις "έγκλειστες προσφορές" που ο νόμος απαιτούσε για την προμήθεια τροφίμων του νοσοκομείου, προσφορές που συνήθως είχαν τον κίνδυνο να είναι στημένες από πριν!
Για αυτό και όταν τον Φεβρουάριο του 1937 ο Πολυχρόνης Παυλάκης πέθανε, ο ναός της Αγίας Τριάδας Πειραιά, κατακλύσθηκε από κόσμο που πήγε να τον αποχαιρετίσει.
Ο γεννημένος στη Νεάπολη Βοιών Λακωνίας Πολυχρόνης Παυλάκης έζησε από τα 84 συνολικά χρόνια της ζωής του, τα 74 στον Πειραιά. Στον Πειραιά ήταν το σπίτι του, η επιχείρησή του, οι βόλτες του, η ζωή του. Οι περιπτώσεις σαν αυτή του Πολυχρόνη Παυλάκη είναι για τον Πειραιά όχι μόνο εκατοντάδες, αλλά χιλιάδες.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου