Οδυσσέας Δ. Σταθακόπουλος: Ο απόγονος αγωνιστή του ’21 που εργάστηκε στον Δήμο Πειραιά

6 Ιανουαρίου 1975 - Εκδηλώσεις εορτασμού Θεοφανείων.
Ο Πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής για πρώτη φορά μεταδικτατορικά παρίσταται σε επίσημη τελετή στον Πειραιά.
Στα αριστερά του ο υπηρεσιακός Δήμαρχος Πειραιά Βασίλειος Ζέππος (Αρεοπαγίτης). Πίσω από τον Πρωθυπουργό είναι ο Οδυσσέας Σταθακόπουλος, με την ιδιότητα του Τελετάρχη της εκδήλωσης.
Πίσω τους διακρίνεται ο Ι.Ν. Αγίου Σπυρίδωνα.


του Στέφανου Μίλεση

Ο Οδυσσέας Σταθακόπουλος του Δημητρίου και της Καλλιόπης γεννήθηκε 4 Φεβρουαρίου του 1934 στο χωριό Λευκάσιον Καλαβρύτων όπου τελείωσε και τις εγκύκλιες σπουδές του  (Λευκάσιον και Κ.Κλειτορία ). 

Καταγόταν από την ιστορική γενιά του 18χρονου αγωνιστή του ’21 Δήμου Σταθακόπουλου, που ανήκε στο ασκέρι των Πετιμεζαίων, ο οποίος πολέμησε στη μάχη των Καλαβρύτων (17-21 Μαρτίου 1821), στην πολιορκία της Τριπολιτσάς, της Ακροκορίνθου, στο Σαραβάλι Πατρών και αλλού. 
Ήταν συγγενής με τους Σταθακόπουλους της  Ηλείας, την Υακίνθη Σταθακοπούλου συζ. του Γεώργιου Σισίνη, Φιλικού και άρχοντα της Γαστούνης, καθώς και μητέρα των αγωνιστών Μιχαήλ και Χρύσανθου Σισίνη.

Ο Οδυσσέας, το 1952 όντας μόλις 18 ετών, όταν δηλαδή τελείωσε το Γυμνάσιο, κατετάγη στην τότε Ελληνική Βασιλική Αεροπορία (ΕΒΑ). Παρουσιάστηκε στον Άραξο και εν συνεχεία έλαβε την ειδικότητα του ασυρματιστή. Το 1953 βρέθηκε να υπηρετεί στον Κέντρο Ασυρμάτων στο Καβούρι και μετά στον Α’ Κλάδο του Γενικού Επιτελείου Αεροπορίας (ΓΕΑ) στο «Τμήμα Πολεμικής Εκθέσεως»  που την εποχή εκείνη βρισκόταν στο Δέλτα Φαλήρου και συνεχίζει να βρίσκεται δίπλα σε γνωστούς κινηματογράφους. Από την έδρα της υπηρεσίας του δέσποζε στο βάθος το ορίζοντα ο λόφος της Καστέλλας. Αυτή η καθημερινή, έστω και οπτική, επαφή με τον Πειραιά, τον ώθησε να τον επισκεφθεί πολλές φορές. Εξαρχής ένιωσε οικεία με την πόλη αυτή και τους ανθρώπους της. 

Ο Οδυσσέας Σταθακόπουλος κατά την διάρκεια της θητείας του στην Ελληνική Βασιλική Αεροπορία


Ο Πειραιάς ασκούσε πάνω του έναν μαγνητισμό παράξενο και συνάμα ελκυστικό. Τον έλκυαν οι άνθρωποι, τα όμορφα νεοκλασικά σπίτια της Καστέλλας και της Φρεαττύδας και το αδιάκοπο ανεβοκατέβασμα του κόσμου στο Πασαλιμάνι. Η έλξη που ένωσε ο Οδυσσέας για τον Πειραιά ίσως να πήγαζε και από το γεγονός ότι αποτελούσε ένα από τα κέντρα στα οποία παραδοσιακά οι Καλαβρυτινοί είχαν σημαντική παρουσία που είχε εδραιωθεί από την εποχή των αρχών του 20ου αι., του εύπορου ξυλέμπορου Γιαννακόπουλου ο οποίος είχε δημιουργήσει στον Πειραιά εργοστάσιο ξυλείας και το «Γιαννακοπούλειο ίδρυμα» στην οδό Βασιλέως Κωνσταντίνου (σήμερα Ηρ. Πολυτεχνείου 13). 

Για αυτό και επέλεξε να νοικιάσει σπίτι στον Πειραιά, στην Καστέλλα, ακριβώς πάνω στη στροφή, εκεί που διασταυρώνεται η σημερινή λεωφόρος Αλέξανδρου Παπαναστασίου (πρώην Βασιλέως Παύλου), με τη μικρή οδό Σχιστής και την Ναυάρχου Βότση που αποτελεί και την κάθοδο στο κοσμοπολίτικο Τουρκολίμανο, που τότε είχε εδραιώσει τη φήμη του και αποτελούσε πόλο έλξης διεθνών προσωπικοτήτων.

Ο Οδυσσέας Σταθακόπουλος σε μεταγενέστερη εκδήλωση των Καλαβρυτινών Πειραιώς. 


Ο Οδυσσέας Σταθακόπουλος από τα μαρτυρικά Καλάβρυτα (η εκτέλεση του ανδρικού πληθυσμού από τους Ναζί συνέβη στις 13 Δεκεμβρίου 1943, όταν ο Οδυσσέας ήταν 9 ετών), γνώρισε έναν κόσμο διαφορετικό, με έντονη κοινωνική και πολιτιστική παρουσία, με τις Επαύλεις της Καστέλλας να είναι σκαρφαλωμένες πάνω στα πλαγιές του αραιοκατοικημένου ακόμα λόφου. Του γεννήθηκε η έντονη επιθυμία σπουδών καθώς προερχόμενος από αγροτική οικογένεια, γνώριζε ότι η ενδεχόμενη επιστροφή στα Καλάβρυτα σήμαινε αυτομάτως εργασία είτε σε χαμηλόβαθμη Κοινοτική θέση, είτε στα χωράφια με δύσκολη αγροτική ζωή. Μόλις απολύθηκε από την αεροπορία εισήχθη κατόπιν εξετάσεων στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, στη σχολή πολιτικών επιστημών. Σπούδαζε και παράλληλα προσπάθησε ν’ αποκατασταθεί επαγγελματικά στον Πειραιά ή την Αθήνα. 

Δύσκολες εποχές, με δεκάδες εκατοντάδες Έλληνες να μεταναστεύουν στο εξωτερικό αναζητώντας μια καλύτερη ζωή ή γίνονταν ναυτικοί. Άρχισε να υποβάλλει αιτήσεις πριν ακόμα λάβει το πτυχίο του οπουδήποτε μάθαινε ότι προσλάμβαναν άτομα στον δημόσιο ή στον ιδιωτικό τομέα. Η τύχη ήθελε το 1954, να καταλάβει θέση στον Δήμο Πειραιώς που τότε προκήρυττε διαγωνισμό. Έτσι ο Οδυσσέας Σταθακόπουλος βρέθηκε να εργάζεται στον Δήμο της πόλης, που ενδόμυχα επιθυμούσε να κτίσει το μέλλον του. 

Το γραφείο του αρχικά βρισκόταν εντός του Ρολογιού που στεγαζόταν τότε το Δημαρχείο Πειραιά. Όφειλε να πηγαίνει στην εργασία του ενδεδυμένος ευπρεπώς με κοστούμι και γραβάτα και δεν εννοείτο την εποχή εκείνη δημόσιος ή δημοτικός υπάλληλος να εμφανίζεται στην εργασία του φορώντας πρόχειρα ρούχα! Με την ανάληψη των καθηκόντων και αφού μάζεψε τις πρώτες του οικονομίες, αποφάσισε να αγοράσει αυτοκίνητο. Καθώς όμως τα αυτοκίνητα ήταν τότε πολύ ακριβά ήρθε σε συμφωνία μ’ έναν φίλο του και το αγόρασαν από κοινού, μισό-μισό. 




Μορφωμένος, εργαζόμενος σε σταθερή δημόσια / δημοτική θέση και με αυτοκίνητο (έστω το μισό) έκανε επιτέλους τη ζωή που επιθυμούσε εξαρχής στον Πειραιά. Ανέμελες βόλτες για καφέ στην Πλατεία Κανάρη στο Πασαλιμάνι που η οδός Αγγέλου Μεταξά (μεταγενέστερα ο γνωστός πεζόδρομος της Πασαρέλας) ήταν ακόμα προσιτή στα αυτοκίνητα, φλερτ και διασκεδάσεις στα ταβερνάκια του Πειραιά. Το 1963, σε ηλικία 29 ετών, ένιωσε έντονα την επιθυμία να δημιουργήσει οικογένεια. Το Πάσχα εκείνης της χρονιάς επέστρεψε πίσω στο χωριό του στα Καλάβρυτα (το οποίο επισκεπτόταν συχνά) με «σκοπό» να γνωρίσει την κατάλληλη γυναίκα για γάμο, την οποία, σε κάθε περίπτωση, επιθυμούσε να είναι συντοπίτισσα.

Η Μεγάλη Παρασκευή ήταν η κατάλληλη μέρα για να γνωρίσει τα ελεύθερα κορίτσια της περιοχής του. Διότι στην ελληνική επαρχία κατά την περιφορά του Επιταφίου ακολουθούσαν όλες οι νέες φορώντας τα «καλά» τους ρούχα, οι οποίες σημειωτέον μόνο την ημέρα εκείνη μπορούσαν να περπατήσουν βράδυ, ακολουθώντας τον Επιτάφιο κατά το έθιμο. Εκεί ο Οδυσσέας γνώρισε ένα κορίτσι –μαθήτρια ήταν ακόμα στην τελευταία τάξη του γυμνασίου- την Κατερίνα, που θα γινόταν η μελλοντική σύντροφος της ζωής του. Την επομένη κιόλας μέρα έκανε συζήτηση με τους γονείς του για «το κορίτσι του Επιταφίου». 

Ήταν η συγχωριανή του Κατερίνα Τσερνοτοπούλου, με επίσης ιστορική καταγωγή, καθώς πρόγονός της ήταν ο Φιλικός Ιωάννης Τσερνοτόπουλ(ο)ς. Σύντομα την ίδια κουβέντα έκανε και με τα αδέλφια της, εξηγώντας τις προθέσεις του και η όλη πρόθεση μεταφέρθηκε και στους γονείς της Κατερίνας της οποίας ο πατέρας, Αριστείδης, είχε ζήσει αρκετά χρόνια στις ΗΠΑ.

Εγκαταστημένος στον Πειραιά ο Οδυσσέας, με σταθερή εργασία στον Δήμο και έχοντας, λόγω μόρφωσης, γίνει ήδη προϊστάμενος υπηρεσίας, συγκέντρωνε όλα εκείνα τα στοιχεία που δεν έδιναν αφορμή για αντιρρήσεις ή αμφιβολίες εκ μέρους της οικογένειας της υποψήφιας νύφης. Προηγήθηκε ο αρραβώνας στο Αίγιο, στα Ψηλά Αλώνια, το καλοκαίρι του 1963, καθώς εκεί ζούσαν πολλά συγγενικά τους πρόσωπα. Στο μεταξύ η Κατερίνα μόλις είχε τελειώσει το σχολείο. Ακολούθησε ο γάμος τους στις 15 Δεκεμβρίου του 1963, που έγινε στον Πειραιά, στην γραφική εκκλησία του Προφήτη Ηλία. Το γαμήλιο αυτοκίνητο που μετέφερε το ζευγάρι στην εκκλησία, ήταν εκείνο που ο Οδυσσέας είχε αγοράσει συνεταιρικά με τον φίλο του.

Το γαμήλιο ταξίδι τους διήρκεσε λίγες ημέρες στο ξενοδοχείο «Λούσι» στην Χαλκίδα. Τον Νοέμβριο του ίδιου έτους γεννήθηκε ο μοναχογιός τους Δημήτρης (σήμερα δικηγόρος Πειραιά) στον οποίο αφιερώθηκαν. Η Κατερίνα είχε μόλις 19 χρόνια διαφορά με το παιδί της, εισαγόμενη στο ρόλο της μητρότητας από πολύ μικρή ηλικία. Καθώς ήθελαν να μεγαλώσουν το παιδί τους σε σπίτι που να διαθέτει αυλή  και χώρους για παιχνίδια και ανεμελιά, εγκατέλειψαν την οικία της Καστέλλας και εγκαταστάθηκαν σε μια μονοκατοικία πίσω από το ιερό της εκκλησίας της Βλαχέρνας στο Κερατσίνι, στην οδό Ψάχου. Εκεί έμειναν μέχρι το παιδί τους ο Δημήτρης να φτάσει σε σχολική ηλικία το 1970. 

Ο γιος του Οδυσσέα Σταθακόπουλου, ο μικρός Δημήτρης, να παίζει πίσω ακριβώς από την εκκλησία της Βλαχέρνας στο Κερατσίνι.


Στο μεταξύ είχε μεγαλώσει παίζοντας σε κήπους και στα χώματα της αλάνας πίσω από την εκκλησία, σε μια εποχή που το Κερατσίνι ήταν ακόμα αραιοκατοικημένο με τα αυτοκίνητα ελάχιστα. Ακούγονταν ακόμα τα φουρνέλα από τα νταμάρια λίγο πιο πάνω που έκαναν εκβραχισμούς για την διαμόρφωση της περιοχής. Τον Σεπτέμβριο του 1970 η οικογένεια Σταθακόπουλου είχε επιστρέψει πίσω στον Πειραιά καθώς το παιδί τους ο Δημήτρης είχε κληρωθεί να μαθητεύσει στο Δημοτικό Σχολείο της Ραλλείου Παιδαγωγικής Ακαδημίας. Επρόκειτο για δημοτικό σχολείο που θεωρούταν από τα «καλά» του Πειραιά, για αυτό και προσέλκυε μεγάλο αριθμό υποψηφίων μαθητών, οι οποίοι τελικώς γίνονταν δεκτοί ύστερα από κλήρωση. Το Δημοτικό Σχολείο της Ραλλείου Παιδαγωγικής, στεγαζόταν στο κέντρο του Πειραιά, δίπλα στο Δημοτικό Θέατρο, εκεί που σήμερα ορθώνεται το ημιτελές κτήριο στο ισόγειο του οποίου στεγάζεται η Φιλολογική Στέγη. 

Εκδήλωση στο Δημοτικό Σχολείου της Ραλλείου 
Ο Δημήτρης στο σχολείο


Τη χρονιά εκείνη ο Οδυσσέας αγόρασε διαμέρισμα στην οδό Στρατηγού Εϋντού 10 -12 και Ζαννή,  στο Πασαλιμάνι, κάτω από το Τζάνειο Νοσοκομείο. Στις γειτονιές του Πειραιά το 1970 τα αυτοκίνητα ήταν ακόμα ελάχιστα και τα παιδιά έπαιζαν ποδόσφαιρο στους δρόμους. Στη γειτονιά του Σταθακόπουλου οι μόνοι που διέθεταν αυτοκίνητο, μια μερσεντές, ήταν η οικογένεια Ψωμά που διατηρούσε βιοτεχνία καφέ και οι Κοντόπουλοι. 

Ο Οδυσσέας Σταθακόπουλος είχε αρχίσει από πολύ νωρίς να δραστηριοποιείται στον συνδικαλισμό στον Δήμο Πειραιά. Κάποια στιγμή ανέλαβε και έφορος θεαμάτων του Δήμου, καθώς και του Δημοτικού Θεάτρου. Στη θέση αυτή έμεινε για πολλά χρόνια και ήρθε σε επαφή με πολλές καλλιτεχνικές και πνευματικές προσωπικότητες της πόλης. Παράλληλη εκείνη την περίοδο διορίζεται στον Δήμο Πειραιά και η σύζυγός του Κατερίνα, η οποία στη συνέχεια θα βρεθεί να εργάζεται στο Δημοτικό Θέατρο με προϊστάμενο τον Τ. Καραμάνο. 

Ο Οδυσσέας Σταθακόπουλος ανέλαβε μεταξύ άλλων Έφορος θεαμάτων του Δήμου καθώς και του Δημοτικού Θεάτρου. Το γραφείο του βρισκόταν την περίοδο εκείνη στο κτήριο του Δημοτικού Θεάτρου. Καθώς το προγενέστερο γραφείο του βρισκόταν στο Δημαρχιακό Μέγαρο (Ρολόι), είχε επιτύχει να εργαστεί στα δύο εμβληματικά κτήρια της πόλης.
Σε ομιλία περί συνδικαλιστικών θεμάτων των υπαλλήλων του Δήμου.


Ο Οδυσσέας επόπτευε όλα τα θέατρα και τους κινηματογράφους του Πειραιά, όπως επίσης και τις άλλες υπαίθριες παραστάσεις ή θεάματα (τα νερά που χορεύουν, τις παραστάσεις με τα δελφίνια στο «Δελφινάριο», όπως και τα Λούνα Παρκ). Οι φιλίες του Οδυσσέα Σταθακόπουλου την δεκαετία του εβδομήντα προέρχονταν κυρίως από τον Δήμο. Σύχναζε με τους τότε διευθυντές  Κοπακάκη και Σκώττη στην "Φοντάνα", στην Πλ. Κοραή στη "Στάνη" και στο "Διεθνές".

Ο τότε Υπουργός Εξωτερικών Ευάγγελος Αβέρωφ με τον Οδυσσέα Σταθακόπουλο στην Ακτή Μιαούλη. 
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Μιχαήλ Στασινόπουλος και πίσω του ο Οδυσσέας Σταθακόπουλος 


Επί εποχής Σκυλίτση καθώς ο Οδυσσέας Σταθακόπουλος είχε αναμιχθεί από παλιά στον συνδικαλισμό του Δήμου, παρότι ήταν πράος και χωρίς εμφανείς πολέμιους, εν τούτοις βρέθηκε στο στόχαστρο των μηχανισμών της Χούντας και παραλίγο να τεθεί εκτός Δήμου, ευτυχώς όμως το καθεστώς διένυε τις τελευταίες μέρες του.
Ο Οδυσσέας, είχε συμμετάσχει και στη σύνταξη του πρώτου οργανισμού «Περί Δήμων και Κοινοτήτων».


Όταν τα γραφεία του Δήμου βρέθηκαν στην Πλατεία Κοραή, εκεί που είναι μέχρι και σήμερα, τον επισκέπτονταν διαρκώς τόσο ο γιος του Δημήτρης, όταν σχολούσε από το δημοτικό σχολείο που ήταν απέναντι, όσο και η σύζυγός του Κατερίνα που επίσης ήταν, όπως αναφέραμε, ήταν υπάλληλος στον Δήμο. Τότε εκείνος για να κρατάει τις ισορροπίες με τους συναδέλφους του, έλεγε στην οικογένειά του: «Από τα σκαλιά το Δημαρχείου και κάτω είστε η οικογένειά μου. Από τα σκαλιά όμως του Δημαρχείου και πάνω είστε όπως και οι υπόλοιποι δημότες».

Η Πλατεία Κοραή με το κτήριο που στεγάζεται το σημερινό Δημαρχείο Πειραιά να βρίσκεται στο στάδιο της οικοδόμησης.

Ο Οδυσσέας στο νέο δημαρχιακό κτήριο στην Πλατεία Κοραή. Το δικό του γραφείο είχε πρόσοψη προς την οδό Καραΐσκου. 


Ο Οδυσσέας Σταθακόπουλος ακολούθησε κανονικά την ιεραρχική βαθμίδα του Δήμου μέχρι της εξάντλησής της. Υπηρέτησε σε πολλές και διαφορετικές θέσεις διευθυντή μέχρι συμπληρώσεως των ετών συνταξιοδοτήσεως. Επί Δημαρχίας Χρήστου Αγραπίδη και ενώ ο Σταθακόπουλος όφειλε να αποχωρήσει, του προτάθηκε να παραιτηθεί προσωρινά της συντάξεως και να επαναπροσληφθεί ως έμμισθος ειδικός σύμβουλος Δημάρχου. Δηλαδή να πληρώνεται εργαζόμενος και όχι καθήμενος ως συνταξιούχος. Η πολυετής εμπειρία του Σταθακόπουλου πάνω σε θέματα Δήμου κατά κοινή ομολογία όλων των συνδικαλιστών και  των υπαλλήλων στάθηκε καταλυτική στην απόφαση παραμονής του. Λίγους μήνες μετά την οριστική αποχώρησή του από τον Δήμο Πειραιώς ασθένησε από καρδιακή κολπική μαρμαρυγή, εξαιτίας της οποίας μετά από ατυχές χειρουργείο , πέθανε στις 14 Ιουλίου του 2001, σε ηλικία μόλις 67 ετών, χωρίς να προλάβει να δει τα δίδυμα εγγόνια του που γεννήθηκαν τρεις μήνες αργότερα.

Ο γεννημένος στο Λευκάσιον Καλαβρύτων Οδυσσέας Σταθακόπουλος έζησε από τα 67 συνολικά χρόνια της ζωής του, τα 47 στον Πειραιά (και με τον στρατό σχεδόν 50). Στον Πειραιά ήταν το σπίτι του, η οικογένειά του, η εργασία του, οι βόλτες του, οι φίλοι και η ζωή του. Περιπτώσεις σαν αυτή του Οδυσσέα Σταθακόπουλου είναι για τον Πειραιά όχι μόνο εκατοντάδες, αλλά χιλιάδες. Είναι οι συγγενείς, η γειτονιά, η συνοικία, οι φίλοι, οι συνεργάτες, οι συνάδελφοι,  η πόλη. Είναι ο ίδιος ο Πειραιάς μας.  


            

1 σχόλιο:

Ανώνυμος είπε...

Τα θερμά μου συγχαρητήρια για το καταπληκτικό οδοιπορικό

Δημοσίευση σχολίου

"Πειραϊκές ιστορίες του Μεσοπολέμου"