Γεώργιος Ματσόπουλος. Ένας ιατρός με μεγάλη κοινωνική προσφορά στον Πειραιά

Γεώργιος Ματσόπουλος (Στο κέντρο καθιστός). Πρόεδρος της Σχολικής Εφορείας Α' Γυμνασίου Αρρένων Πειραιώς
στην οποία οφείλεται η ανέγερση του νέου κτηρίου της Ιωνιδείου. 

του Στέφανου Μίλεση

Στις 27 Αυγούστου 1940 ένα πραγματικά ασυνήθιστο γεγονός συνέβη στον Πειραιά, αποσπώντας τους Πειραιώτες από τις μόνιμες συζητήσεις για τον τορπιλισμό του εύδρομου «Έλλη», για τους επιζώντες και για τους Έλληνες ναυτικούς που καταβυθίζονταν σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της υφηλίου εξαιτίας του πολέμου. Οικογένειες ναυτικών οι περισσότερες στον Πειραιά, αγωνιούσαν για τα αγαπημένα τους πρόσωπα που ταξίδευαν για να στείλουν χρήματα πίσω στα σπίτια τους κάτω από δύσκολες συνθήκες που τον τελευταίο καιρό είχαν γίνει ακόμα δυσκολότερες λόγω του πολέμου που είχε απλωθεί στα περισσότερα κράτη της Ευρώπης.

Στις πέντε το απόγευμα εκείνης της κατά τα άλλα συνηθισμένης Τρίτης, είχε ορισθεί να τελεσθεί η νεκρώσιμος ακολουθία στο ναό της Αγίας Τριάδας, του καπνοβιομήχανου Αθανασίου Δενδούλη. Ένα μέρος της πειραϊκής κοινωνίας είχε πάει στην εκκλησία όπως και ο Δήμαρχος της πόλης Μιχάλης Μανούσκος, προκειμένου να δουν για τελευταία φορά τον καπνοβιομήχανο. Ιατρός του ήταν ο πολύ γνωστός στον Πειραιά Γεώργιος Ματσόπουλος ο οποίος είχε αναλάβει να διαβάσει ο ίδιος τον επικήδειο λόγο, όχι μόνο διότι ο Δενδούλης είχε υπάρξει ασθενής του, αλλά και διότι ήταν από την Ήπειρο από την οποία έλκυε την καταγωγή του και ο ίδιος ο Ματσόπουλος.

Άλλωστε εκτός του γεγονότος ότι ήταν επί χρόνια Πρόεδρος του «Ηπειρωτικού Συνδέσμου Πειραιώς», ο Ματσόπουλος είχε αναπτύξει μεγάλο κοινωφελές έργο καθώς αγαπούσε τον Πειραιά όπως την ιδιαίτερη πατρίδα του. Ξαφνικά και ενώ ο Ματσόπουλος διάβαζε τον επικήδειο, έπεσε πεθαμένος από συγκοπή! 

Ο κόσμος που παρακολουθούσε ταράχτηκε διότι ο Ματσόπουλος αφενός φαινόταν υγιής και όχι ιδιαίτερα μεγάλος στην ηλικία, ήταν 70 ετών, αφετέρου διότι δεν ήταν συνηθισμένο σε μια κηδεία να πεθαίνει εκείνος που εκφωνεί τον επικήδειο λόγο. Με ένα θάνατο επισφραγίστηκε εκείνο το απόγευμα η τελετή ενός άλλου θανάτου. 

Ο τόσο απροσδόκητα αποβιώσας Γ. Ματσόπουλος εκτός από Πρόεδρος του Ηπειρωτικού Συνδέσμου ήταν Έφορος της Σχολικής Εφορείας Μέσης Εκπαίδευσης, Έφορος της Σχολικής Εφορείας της Παιδαγωγικής Ακαδημίας Θηλέων, Επίτροπος του πολιούχου ναού του Αγίου Σπυρίδωνα, ενώ στο παρελθόν είχε χρηματίσει βουλευτής Ροδόπης. 

Πέρα όμως από τις ιδιότητες αυτές ήταν γνωστός στην πειραϊκή κοινωνία καθώς με δικές του προσπάθειες είχε αναγείρει δύο σπουδαία κτήρια στην πόλη. Το πρώτο ήταν το κτήριο του Ηπειρωτικού Συνδέσμου, αλλά κύρια το νέο κτήριο του Α’ Γυμνασίου Πειραιώς (γνωστού ως Ιωνιδείου) στην Πλατεία Κοραή. Στην εποχή του έλεγαν ότι αν για το πρώτο κτήριο υπήρχε ένας Ιωνίδης για το δεύτερο υπήρχε ένας Ματσόπουλος. Δυστυχώς σήμερα ελάχιστοι στον Πειραιά αναφέρουν το όνομά του, παρότι και τα δύο κτήρια συνεχίζουν μέχρι σήμερα να υπάρχουν και να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους.

Η Λέσχη του Ηπειρωτικού Συνδέσμου Πειραιά βρίσκεται στην οδό Φίλωνος. Στην πρόσοψη φέρει το όνομα του Ηπειρώτη ιατρού Γεωργίου Ματσόπουλου ο οποίος ήταν η ψυχή της Ερανικής Επιτροπής για την οικοδόμηση αυτού του κτηρίου κοσμήματος για τον Πειραιά.

Η Προεδρία του Γ. Ματσόπουλου επί είκοσι χρόνια στον Ηπειρωτικό Σύνδεσμο που είχε προηγηθεί υπήρξε καταλυτική. Επί των ημερών του ο Σύνδεσμος απέκτησε ιδιόκτητα γραφεία στη Φίλωνος 14, η θεμελίωση των οποίων έγινε τον Απρίλιο του 1931. Ο Ματζόπουλος όμως δεν επαναπαύθηκε σε αυτή την επιτυχία. Έλαβε την παράτολμη απόφαση να προχωρήσει στην κατεδάφιση του αρχικού "Ιωνίδειου κτηρίου" τον επόμενο κιόλας χρόνο, το 1932.  

Στη θέση του ήθελε να οικοδομήσει ένα σύγχρονο για την εποχή εκείνη. Οι τάξεις στο παλαιό κτήριο είχαν μεταβληθεί σε πραγματικές τρώγλες. Στα παράθυρα του ισογείου λίγο πριν την κατεδάφιση είχαν τοποθετηθεί σύρματα ως μέτρο για να μην πηδάνε από τα παράθυρα στον δρόμο οι μαθητές και το αντίστροφο. Το είχε ζητήσει το μέτρο αυτό να εφαρμοστεί προς τις αρχές της δεκαετίας του 1930, ο επιστάτης Σταύρος Κράκαρης που είχε κουραστεί να κυνηγάει τους μαθητές. 

Το "Λαϊκό Αναγνωστήριο" που λειτουργούσε στο ισόγειο χώρο του παλαιού κτηρίου του σχολείου

Το παλαιό κτήριο κατείχε μόνο το ένα τρίτο της έκτασης του σημερινού και ο υπόλοιπος χώρος χρησιμοποιούταν ως αυλή. Και εξωτερικά όμως το αρχικό κτήριο είχε περιέλθει σε ελεεινή κατάσταση. Σοβάδες έπεφταν στην πρόσοψή του και γενικώς δεν έδινε την εικόνα που απαιτούσε να δίνει ένα σχολείο στην κεντρική πλατεία της πόλης. Οι περισσότερες φωτογραφίες απεικονίζουν το αρχικό κτήριο σε καλή κατάσταση, όχι όμως όπως ήταν λίγο πριν κατεδαφιστεί.   

Το αρχικό "Ιωνίδειο κτήριο"

Το κτήριο που αντικατέστησε το παλαιό, το 1937 σχεδόν έτοιμο

Το "νέο" κτήριο της Σχολής (1938)

Το νέο κτήριο της Ιωνιδείου που μέχρι σήμερα βρίσκεται στην Πλατεία Κοραή, ανεγέρθηκε δάνειο 1.9 εκατομμυρίων δραχμών από το Τ.Τ.Τ. (Ταχυδρομείο, Τηλεγραφείο, Τηλεφωνείο), ενώ απαιτήθηκαν στη συνέχεια και άλλα 2,5 εκατομμύρια δραχμές που τελικώς δόθηκαν από το Κράτος. Το σχέδιο της νέας σχολής ήταν εμπνευσμένο από τον Ματσόπουλο καθώς ήθελε να περιλαμβάνει 17 αίθουσες διδασκαλίας, εργαστήριο χημείας, γραφείο καθηγητών, διευθυντού και υποδιευθυντού και αίθουσα τελετών ώστε να δίνονται σε αυτήν διαλέξεις κοινωνικού περιεχομένου. 

Ο Ματζόπουλος ήταν εκείνος που επέμεινε να υπάρχει και δεύτερη έξοδος των μαθητών εκτός της κεντρικής, ενώ σχεδίαζε εντός του σχολείου να λειτουργεί και πρότυπο σκοπευτήριο. Επιθυμούσε ακόμα τη λειτουργία μαθητικών λουτρών.  

Στις 6 Νοεμβρίου του 1938 έγιναν τα εγκαίνια του νέου κτηρίου της Ιωνιδείου παρουσία του διαδόχου Αντιβασιλέα Παύλου, του Ιωάννη Μεταξά, του Μιχάλη Μανούσκου και όλου του υπουργικού συμβουλίου.

Ο Ματσόπουλος αποτέλεσε μια ακόμα προσωπικότητα του Πειραιά που ξεχάστηκε. 

Διαβάστε επίσης:

Ηπειρωτικός Σύνδεσμος Πειραιώς (1886)