"Έρως και Κύματα". Η πρώτη μεγάλου μήκους ελληνική κινηματογραφική παραγωγή (Γαζιάδης, Βεάκης)

  του Στέφανου Μίλεση
 

Στις 30 Ιανουαρίου του 1928 προβλήθηκε στις αθηναϊκές και πειραϊκές αίθουσες, η  πρώτη κινηματογραφική παραγωγή που αφορούσε ταινία μεγάλου μήκους που σκηνοθετήθηκε και εκτελέστηκε στην Ελλάδα, από ομάδα ελληνικής παραγωγής με Έλληνες καλλιτέχνες και τεχνικούς.

Τίτλος της ταινίας ήταν "Έρως και κύματα" και θα μπορούσε να ειπωθεί ότι αυτή ήταν η πρώτη ταινία ελληνικής παραγωγής. Τα τεχνικά μέσα εκτέλεσης προσέφερε η Νταγκ Φίλμ «Dag films co» του Δημητρίου Γαζιάδη ενώ ο ίδιος ήταν και ο οπερατέρ. Για τον Δημήτρη Γαζιάδη έχω αναφερθεί και παλαιότερα ότι ήταν γιος του Αναστασίου Γαζιάδη που ξεκίνησε και έκτισε το όνομά του ξεκινώντας από το περίφημο φωτογραφείο που διατηρούσε έναντι του Ι.Ν. Αγίας Τριάδος στον Πειραιά. 

Μεταξύ των πρωταγωνιστών της ταινίας διακρίνεται και ο Πειραιώτης Αιμίλιος Βεάκης. Η ταινία όταν ολοκληρώθηκε ανέβηκε στον Πειραιά στον κινηματογράφο «Σπλέντιτ» στο Πασαλιμάνι και φυσικά στην Αθήνα στους  «Σπλέντιτ» και «Μοντιάλ».  Τα γυρίσματα της ταινίας έγιναν το 1927 και θα λέγαμε ότι περιέχει πολλά πειραϊκά στοιχεία. Μεγάλο μέρος της ταινίας γυρίστηκε στην Καστέλλα και στο Τουρκολίμανο καθώς εκεί ναυλοχούσε το κότερο του Εμμανουήλ Μπενάκη. Βρισκόμαστε ακόμα στην εποχή που ο κτήριο του Ναυτικού Ομίλου δεν είχε οικοδομηθεί και τη θέση καταλάμβανε η Έπαυλη του Κουμουνδούρου. 

Ο Εμμανουήλ Μπενάκης σύχναζε στο Τουρκολίμανο πολλά χρόνια πριν αναλάβει την προεδρία του Ν.Ο.Ε. καθώς εκεί έριχνε αγκυροβόλιο το κότερο ιδιοκτησίας του «Αελλώ». Καλλιτέχνες και μηχανικοί επιβιβάστηκαν στο σκάφος και έφυγαν για την Αίγινα. Κατά την διαδρομή άνδρες και γυναίκες ηθοποιοί άρχιζαν να μακιγιάρονται. Κατά τις συνήθειες της εποχής περνούσαν πρώτα πάνω από το πρόσωπό τους μια άσπρη αλοιφή που έκανε το δέρμα εξαιρετικά λευκό και λείο και κατόπιν έβαφαν τα χείλια και τα μάτια. Το γύρισμα μέσα στο σκάφος ξεκίνησε όταν ξαφνικά το κότερο άρχιζε να κλυδωνίζεται. Και όσο περνούσε η ώρα το κούνημα γινόταν ολοένα και μεγαλύτερο. Οι ηθοποιοί άρχισαν να ζαλίζονται ενώ η μηχανή δεν μπορούσε να κρατηθεί σταθερή. 

 Το γύρισμα διακόπηκε και όταν κάποτε οι ηθοποιοί πάτησαν το πόδι τους στην προβλήτα της Αίγινας βγήκαν από την αλοιφή που είχαν προηγούμενα αλείψει το πρόσωπό τους κάτασπροι σαν τα φαντάσματα. Οι Αιγινήτες συγκεντρώθηκαν έξω από το σκάφος και τους κοιτούσαν παράξενα καθώς δεν πίστευαν ότι ένας άνθρωπος θα μπορούσε να μεταβάλλει το χρώμα του προσώπου του σε τόσο άσπρο εξαιτίας της ναυτίας! 

Ειλικρινά δεν γνωρίζω εάν τη ταινία κατάφερε να πείσει για τον έρωτα του σεναρίου της, το σίγουρο ήταν ότι κύματα είχε! Το λυπηρό είναι ότι δεν σώθηκε ούτε μια κόπια από αυτή την παραγωγή –την πρώτη ελληνική ολοκληρωμένη ταινία- από την οποία θα μπορούσαμε έστω από μερικά πλάνα να δούμε εικόνες του Πειραιά του 1927. Έτσι δυστυχώς η πρώτη ελληνική κινηματογραφική παραγωγή μεγάλου μήκους, δεν διασώθηκε στις μέρες μας.

 

Διαβάστε επίσης:

 29η Ιουνίου: Βολανάκης και Βεάκης. Δύο πειραϊκές προσωπικότητες αποχαιρετούν την πόλη τους.

Η ταινία "Αστέρω". Μια πειραιώτικη κινηματογραφική παραγωγή (1929)

Αιμίλιος Βεάκης. Στον Πειραιά, στην ιδιαίτερη πατρίδα μου.

 Το Εν Πειραιεί φωτογραφείο Αναστασίου Γαζιάδη και ο πρωτοπόρος κινηματογραφιστής Δημήτριος Γαζιάδης


"Πειραϊκές ιστορίες του Μεσοπολέμου"