Εντυπώσεις από τον Πειραιά του '60


Στις 8 Φεβρουαρίου του 1960 ένας Έλληνας της Αιγύπτου, μεταφέρει τις εντυπώσεις του στον "Ταχυδρόμο της Αιγύπτου", έντυπο ανάρπαστο μεταξύ των Ελλήνων αιγυπτιωτών. Από τις περιγραφές του καταλαβαίνουμε ότι επισκέφτηκε τον Πειραιά τον Ιούλιο του 1959 (δηλαδή 7 μήνες πριν την δημοσίευση).

Αν και η εποχή την  οποία περιγράφει είναι σχετικά κοντινή,  προσέξτε τις περιγραφές, και κυρίως το λεξιλόγιο που ίσως σήμερα μας φαίνεται αστείο. Λέξεις όπως σνομπ, μπουρμπουάρ, κούρσα, δισκόφωνο, καμπαρέ κ.α. σπανίως χρησιμοποιούνται πλέον σήμερα. Κι όμως ήταν μια εποχή τόσο κοντινή, ίσως των παιδικών χρόνων για πολλούς από εμάς. 

"Περαστικός από τον Πειραιά, επισκέφτηκα το Πασαλιμάνι για να αναπνεύσω καθαρό αέρα. Χαρούμενοι άνθρωποι πηγαινοέρχονταν στην παραλία. Τα μεγάλα καφενεία κατάμεστα από κόσμο που απολαμβάνει την απογευματινή αύρα, τον Σαρωνικό με τον 6ο Αμερικανικό στόλο. Άλλη ζωή εδώ.

Στην Καστέλλα ευτυχείς θνητοί διασκεδάζουν. Κομψές Αθηναίες με τους σνομπ συνοδούς τους πίνουν ουίσκι ή μπύρα ΦΙΞ.
 ΜΠΥΡΑ ΛΑΓΚΕΡ ΦΙΞ. ΚΑΝΕΙ ΚΑΛΟ

Είναι αυστηροί στην εκλογή των θαλάσσιων μεζέδων. Πληρώνουν πλούσιο μπουρμπουάρ κι αγναντεύουν πότε τα κότερα, πότε τις κούρσες. Εγώ το έριξα στην μαρίδα και στην ρετσίνα που μου κράτησε συντροφιά ως αργά τη νύχτα.
Ξημέρωσε. Ξυπνώ από τον ήχο του κουδουνιού του καλοκάγαθου Ψαρή (πρόκειται για τον πλανόδιο πωλητή γάλατος στην περιοχή του Αγίου Βασιλείου με την χρήση ενός αμαξιδίου που είχε λάστιχα αυτοκινήτου και το έσερνε ένα άλογο ο Ψαρής. Επειδή είχε λάστιχα το αμαξίδιο δεν έκανε θόρυβο αλλά ένα κουδούνι που κρέμονταν στον Ψαρή έκανε γνωστή την παρουσία του όπου περνούσε. Αυτόν τον γαλατά τον πρόλαβα κι εγώ στα παιδικά μου χρόνια. Περνούσε από τις γειτονιές δύο φορές την ημέρα μια το πρωί και μια αργά το βράδυ) 
Ντύνομαι και φεύγω. Εδώ δεν βλέπω τον οικοδομικό οργασμό της Αθήνας. Που και που χτίζεται κανένα σπίτι. Τα ενοίκια είναι εξίσου ακριβά, γιαυτό πολλοί κατοικούν σε υπόγεια. Η καλλιτεχνική κίνηση μικρή. 

Τις ημέρες που ήμουνα βρέθηκαν τα περίφημα αρχαία αγάλματα στη Λεωφόρο Γεωργίου. (πρόκειται για τα μοναδικά χάλκινα αγάλματα που βρέθηκαν τυχαία από εργασίες της εταιρείας ύδρευσης στις 18 Ιουλίου 1959 στην συμβολή των οδών Βασ. Γεωργίου Α΄ και Φίλωνος. Διαβάστε παλαιότερη ανάρτηση εδώ. Από αυτή την περιγραφή καταλαβαίνουμε το πότε επισκέφτηκε τον Πειραιά ο φίλος Αιγυπτιώτης). Τα επισκέφτηκα στο Μουσείο, πριν τα πάρουνε για την Αθήνα. Κι εδώ αδικία. Είναι πράγματι μεγάλης αξίας, ίδιας και της αυτής εποχής με τον Ηνίοχο των Δελφών (Τα αγάλματα αυτά σήμερα βρίσκονται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Πειραιά. Έτσι η αδικία αυτή αποκαταστάθηκε)

Η ανακάλυψη των Χάλκινων αγαλμάτων σε τυχαία ανασκαφή της εταιρείας ύδρευσης στις 18 Ιουλίου του 1959

Εκτός από το θίασο Λαϊκών χορών και ένα  πρόχειρο θίασο στο Πασαλιμάνι, τίποτε το σπουδαίο (το ίδιο και σήμερα τίποτα το σπουδαίο). Ο πολύς κόσμος το ρίχνει στους κινηματογράφους, εκεί με την Βουγιουκλάκη ή τον Γκρέγκορι Πεγκ, περνάει τα βράδια του σ΄ ένα πανζουρλισμό φωνών και συγκινήσεων (σήμερα ακόμα χειρότερα γιατί ο Πειραιάς έμεινε και από Κινηματογράφους που κάποτε εντυπωσίαζαν με τον αριθμό τους). 
Ο πιο σοβαρός λόγος του Πειραιά είναι ότι γειτνιάζει με την Αθήνα (και όχι μόνο, όλο και κάποιοι εκλεγμένοι έβαλαν το χεράκι τους και συνεχίζουν να το βάζουν και σήμερα).
Όλοι για ψύλλου πήδημα πηγαίνουν στην πρωτεύουσα. Τα υπουργεία κι όλες οι κυβερνητικές υπηρεσίες, τα θέατρα κ.λ.π. στρέφουν τον κόσμο προς τα εκεί. Ο Ο.Λ.Π. έκανε πολλά έργα ένα εκ των οποίων είναι και το θαυμάσιο κτίριο του Τελωνείου.

Αν πας στο Παρίσι πρέπει να δεις  την Μονμάρτρη  στην Αθήνα την Πλάκα, στο Λονδίνο το Πικαντίλι, στον Πειραιά την αμαρτωλή Τρούμπα. Έτσι κι εγώ είχα πάρει την απόφαση να κατηφορίσω προς τα εκεί. Η οδός Φιλελλήνων είναι γεμάτη ύποπτα καμπαρέ και ξενοδοχεία με την ώρα. Οι διαβάτες αραιώνουν από νωρίς. Λογιών λογιών ναυτικοί και στρατιώτες πηγαινοέρχονται στην οδό Νοταρά στον δρόμο του αγοραίου έρωτα. Μπαίνω σ΄ ένα καμπαρέ και με μιας πνίγομαι από την καπνίλα και των εκκωφαντικό θόρυβο που βγάζει σαν ουρλιαχτό το μοντέρνο δισκόφωνο. Στην μέση πολλές γυναίκες χορεύουν με αμερικάνους ναύτες. Νιώθω αποτροπιασμό και θέλω να φύγω. Φεύγω από την περιφέρεια της Τρούμπας και ντρέπομαι. Είναι πολύ νωρίς. Ο καπνός από τα βαπόρια και τις φάμπρικες, σκεπάζει τον ήλιο που στο τέλος βγαίνει πιο καυτερός από πριν. Εργάτες και εργάτριες βιαστικοί φτάνουν μπροστά στις πόρτες των μεγάλων εργοστασίων και παίρνουν σειρά. Εδώ θα αντικρίσει κανείς τον πραγματικό Πειραιά της δουλειάς και του μόχθου. Είμαι πάλι στο πλοίο. Ο Πειραιάς ετοιμάζεται να φύγει. Το μεγάλο ρολόι που δουλεύει ακούραστα δείχνει 11 το πρωί. Λύνουν τα συρματόσχοινα και ο "Αχιλλέας" αφρίζοντας βγαίνει στο μεγάλο πέλαγος. Πάνω στον ουρανό από τους καπνούς σχηματίζεται ένας γίγας που όλο ανεβαίνει, ανεβαίνει και θα μεσουρανεί. Θα ΄ναι ο λαός του Πειραιά σκέφτηκα κι αποσύρθηκα με ένα σωρό σκέψεις και μια απορία. Πότε θα ξανά ρθω  Με αυτήν πέρασα όλο το ταξίδι ικανοποιημένος γιατί είχα καταλάβει τον παλμό του Πειραιά.  


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

"Πειραϊκές ιστορίες του Μεσοπολέμου"