Το Νέο Φάληρο Θυμάται... του Παύλου Μπαλόγλου

Το κοινό θαλάσσιο λουτρό ανδρών - γυναικών προκάλεσε τα ήθη της εποχής. Σκίτσο του 1921 που αναπαριστά το λεγόμενο Μπαίν Μίξτ


Γράφει ο Παύλος Μπαλόγλου


Το Νέο Φάληρο ήταν αναμφίβολα το κοσμικότερο παραθαλάσσιο θέρετρο της παλιάς Αθήνας. Ήταν η θερινή διαμονή αν όχι και η μόνιμη, των πλέον επιλέκτων και διασήμων μελών της τότε κοινωνίας. Εδώ διέμεναν ή συνήθιζαν να απολαμβάνουν τις θερινές τους διακοπές, εκλεκτοί εκπρόσωποι του πολιτικού, φιλολογικού, εμπορικού και βιομηχανικού τότε κόσμου, όχι μόνον της Ελλάδας αλλά και του εξωτερικού.

Το προάστιο αυτό είχε να προσφέρει πάρα πολλά στους παραθεριστές του. Πρώτα από όλα μια κατακάθαρη γαλάζια, δροσερή θάλασσα με μια εξαίρετη φυσική αμμουδιά την οποία θα ζήλευαν ακόμα και σήμερα αρκετά παραθαλάσσια θέρετρα. Σε αυτήν την θάλασσα, απολάμβαναν το θαλάσσιο λουτρό τους αρκετοί λάτρες του υγρού στοιχείου, τόσο Αθηναίοι, Φαληρείς και Πειραιείς όσο και από άλλες περιοχές της Ελλάδος και του εξωτερικού, οι οποίοι προσέρχονταν στο Νέο Φάληρο ειδικώς για αυτό. 

Ο χώρος κολύμβησης ήταν διηρημένος σε δύο στρατόπεδα, στον χώρο των ανδρών και τον χώρο των γυναικών με αυστηρά απαγόρευση παραβιάσεως του δευτέρου ιδίως χώρου. Αν και η γυναικεία αμφίεσης λουτρού ήταν αρκετά σεμνή εν τούτοις δια τα αυστηρά ήθη της εποχής εκείνης θεωρείτο προκλητική.

Έτσι απαγορεύονταν στον ίδιο χώρο η κοινή κολύμβηση ανδρών γυναικών και προς τήρηση αυτής της απαγόρευσης αγρυπνούσαν οι άνδρες της θαλάσσιας αστυνομίας. Παρά τις απαγορεύσεις αυτές καθίστατο ενίοτε δυνατή η συνάντηση των δύο φύλων "δια της απομακρύνσεως" και των δύο από τον χώρο των λουομένων.
Το δικαίωμα εισόδου στις καμπίνες ήταν 20 λεπτά το απλό και 25 λεπτά με δικαίωμα πηλού. Πηλός δε ήταν ένα είδος σαπουνιού !

Για αυτούς που αγνοούσαν κολύμβηση λειτουργούσε επίσης σχολή κολυμβήσεως - αναφέρεται αυτή του Παναγιώτη Νάστου - η οποία αναλάμβανε την εκμάθηση του θαλασσίου αυτού σπορ σε δέκα μαθήματα.
Παρά την ακτή λειτουργούσαν δύο υπερπολυτελή ξενοδοχεία: Το της Εταιρείας Σιδηροδρόμων Αθηνών - Πειραιώς και το καλλιμάρμαρο "ΑΚΤΑΙΟΝ".

Το πρώτο ήταν το παλαιότερο και από το 1920 και μετά λειτουργούσε υπό την διεύθυνση του ξενοδοχειακού επιχειρηματία Μιχ. Ρούσσου, πατέρα του συμπολίτη μας στο Νέο Φάληρο Ν. Ρούσσο. 
Στο ξενοδοχείο αυτό λειτουργούσε κοσμικό ζαχαροπλαστείο υπό την διεύθυνση των Ρήγου και Παππά.

Το ξενοδοχείο "ΑΚΤΑΙΟΝ" άρχισε να λειτουργεί την 1η Ιουνίου 1903 υπό την διεύθυνση του Γάλλου επιχειρηματία Α. Μελιέ, ο οποίος είχε ενοικιάσει το Μέγαρο του Ιωάννου Πεσματζόγλου εντελώς και πολυτελώς επιπλωμένο προς αποκλειστική χρήση ξενοδοχείου.
Εις το "ΑΚΤΑΙΟΝ" καθ΄ εκάστην εσπέραν γευμάτιζε κανείς προς 5 δραχμές ακούγοντας εκλεκτή μουσική.



Στο προάστιο επίσης του Νέου Φαλήρου, λειτουργούσαν πολλά κοσμικά εστιατόρια όπως το εστιατόριο του Κακουριώτη, καθώς και εκείνο του διάσημου μαιτρ Τσελεμεντέ, που μπορούσε κανείς να γευματίσει με 2 δραχμές περίπου το γεύμα.

Αλλά και για τους φιλοθεάμονες επισκέπτες του Νέου Φαλήρου υπήρχε το ιστορικό θέατρο του Σταθμού, με τις εκλεκτές θεατρικές του παραστάσεις. 
Για του φιλόμουσους φρόντιζε η "Μουσική Εταιρεία" η οποία συντηρείτο από την Εταιρεία Σιδηροδρόμων Αθηνών - Πειραιώς και της οποίας η μπάντα επαιάνιζε τρεις φορές την εβδομάδα στα δύο κομψά μεγάλα ξύλινα περίπτερα.

Οι Αθηναίοι οι μη διαθέτοντες ιδιωτική ιππήλατο άμαξα ή αυτοκίνητο προσέρχονταν στο Νέο Φάληρο με τον σιδηρόδρομο ο οποίος από το 1906 κατέστει ηλεκτροκίνητος καθώς και δια των τροχιοδρόμων (Τραμ). Το εισιτήριο των σιδηροδρόμων κόστιζε 25 λεπτά.

Το άρθρο αυτό δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά στην Εφημερίδα "Φωνή του Φαλήρου, Αγ. Ιωαν. Ρέντη" την 11η Απριλίου του 1969. 
Αναρτήθηκε κατόπιν αδείας του συγγραφέα και συνεργάτη του "Πειραιόραμα Ιστορίας και Πολιτισμού",  Παύλου Μπαλόγλου, Γεν. Γραμματέα της Φιλολογικής Στέγης Πειραιώς και Μέλος του Συμβουλίου του Ινστιτούτου Πειραϊκών Μελετών.
Τα άρθρα του Μπαλόγλου ήταν δημοσιευμένα σε μόνιμη στήλη στην προαναφερόμενη εφημερίδα με τίτλο "ΤΟ ΝΕΟ ΦΑΛΗΡΟ ΘΥΜΑΤΑΙ" και είτε φέρουν το ονοματεπώνυμό του, είτε την ένδειξη "ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ".
Απαγορεύεται οιανδήποτε αντιγραφή της πνευματικής του εργασίας μέρους ή όλου, άνευ αδείας του συγγραφέα.

1 σχόλιο:

νανα ιωαννιδου είπε...

Φιλτατο πειραιοραμα
Επειδη ζω σ αυτη την περιοχη , σας γραφω για να μεινει οτι , η οικια που φαινεται ειναι του Βλαγκαλη που ειχες κανει προ καιρου θεμα , στο βαθος το Ακταιον , η γεφυρα ειναι του σταθμου του Νεου Φαληρου που παει στο σταδιο Καραισκακη .

Δημοσίευση σχολίου

"Πειραϊκές ιστορίες του Μεσοπολέμου"