Ράλλειο Σχολείο Θηλέων Πειραιά (Ιστορικό χρονολόγιο)




του Στέφανου Μίλεση

Το πρώτο σχολείο που ιδρύθηκε στον Πειραιά ήταν αρρένων. Αλλά δεν ήταν δυνατόν να καθυστερήσει και η ίδρυση ενός σχολείου που θα απέβλεπε στην μόρφωση των θηλέων. Την εποχή εκείνη η ανέγερση και λειτουργία εκπαιδευτικών καταστημάτων ήταν μέριμνα των Δήμων και καθώς ο Δήμος Πειραιά στερείτο τότε του ποσού για την ανέγερση σχολείου Θηλέων, μόνο με την εμφάνιση κάποιου δωρητή θα μπορούσε αυτό να πραγματοποιηθεί. Αρχικά ο Δήμαρχος απευθύνει έκκληση σε όλους τους Έλληνες για την βοήθειά τους προς τον σκοπό αυτό. Όταν πλέον δεν υπάρχει ανταπόκριση, εμφανίζεται ένας ευεργέτης ο οποίος επιθυμεί να τηρηθεί η ανωνυμία του, ακόμα και στην επιγραφή που θα αναρτηθεί επί του σχολείου. Ήταν ο αδελφός του τότε Δημάρχου Πειραιώς Λουκά Ράλλη, ο Ιάκωβος Ράλλης.  
Ο έμπορος αυτός εμφανίσθηκε και διέθεσε όχι μόνο το χρηματικό ποσό αλλά και οικόπεδο (στην αρχική του πρόταση) για την ανέγερση ενός "Παρθενικού Σχολείου", όπως αναφέρεται και στο πρακτικό του Δημοτικού Συμβουλίου. Αλλά επειδή το οικόπεδο του Ιακώβου Ράλλη ήταν απομακρυσμένο, ζητήθηκε από τον Δήμο άλλο προς ανταλλαγή με το δωρηθέν και συγκεκριμένα το οικόπεδο που προωρίζονταν για ανέγερση Τραπέζης. 
Ο Δήμος τότε χορήγησε το οικόπεδο στο οποίο η Ράλλειος εγκαταστάθηκε επί της Πλατείας Κοραή.  Η επιλογή του οικοπέδου αυτού δια χρήση σχολείου θηλέων αντί Τραπέζης, δεν ήταν πράξη τυχαία. Ακριβώς απέναντι βρίσκονταν το αντίστοιχο σχολείο Αρρένων και ο Δήμαρχος Λουκάς Ράλλης ήθελε και το θηλέων να βρίσκεται στο ίδιο σημείο, θέλοντας να δείξει την απόλυτη ισότητα εκπαίδευσης, στέγασης και προσφοράς, άνευ διακρίσεως.    


Το ημιτελές κτίσμα πρώην οικόπεδο Ραλλείου, που το 1971 υπό την Προεδρία του Στυλιανού Παττακού, αποφασίσθηκε με συνοπτικές διαδικασίες η μεταφορά του σχολείου και η εκμετάλλευσή του προς όφελος του Δήμου. Στην θέση αυτή πρόκειτο να ανεγερθεί νέο Δημαρχιακό Μέγαρο, αφού στο μεταξύ είχε κατεδαφιστεί το παλαιό Δημαρχείο και σύμβολο του Πειραιά, το ιστορικό ρολόι. Έκτοτε το "γιαπί" όπως είναι γνωστό στους Πειραιώτες στέκει για να θυμίζει την αυθαιρεσία και την κακογουστιά. 

Στις 6 Σεπτεμβρίου 1855 ο Δήμαρχος Πειραιά Λουκάς Ράλλης με την υπ΄ αριθμ. 1416 έκθεσή του αναγγέλει την ανέγερση "Παρθενικού Σχολείου" με χρηματοδότηση ανώνυμου δωρητή.

Από το πρακτικό (συμφωνία) μεταξύ ανώνυμου δωρητή και Δήμου Πειραιά, που συνεστήθη τρεις μέρες αργότερα, στις 9 Σεπτεμβρίου 1855 εντός του Δημαρχείου, ο Δήμος Πειραιά αποδέχεται πλήρως τα κάτωθι:



  • Ομολογεί την αδυναμία ανέγερσης σχολείου με δικά του χρηματικά μέσα, 
  • αποδέχεται τους όρους του δωρητή και αποδέχεται ότι το οικόπεδο που θα δοθεί προς ανέγερση θα πρέπει να έχει περίβολο ευρύχωρο και ανάλογο.
  •  Το οικόπεδο θα χρησιμεύσει δια παντός ως Παρθενικό Σχολείο του Δήμου Πειραιώς, 
  • ότι το οικόπεδο δεν δύναται ο Δήμος να το διαθέσει δια άλλη χρήση παρά μόνο για το Παρθεναγωγείο
  • Να αναρτηθεί μαρμάρινη προτομή του Αδαμαντίου Κοραή εντός του Σχολείου.
  • Να τοποθετηθεί μαρμάρινη επιγραφή πάνω από την μεγάλη θύρα του σχολείου και έξω από αυτήν ώστε να είναι ορατή και να γράφει "Παρθενικόν Σχολείον, ιδρυθέν δαπάνη....Δημαρχούντος Λουκά Ράλλη. 1855".



Ο χρηματοδότης που τώρα αναφέρουμε ότι ήταν ο Ιάκωβος Ράλλης, στην αρχή δεν ήταν γνωστός καθότι επιθυμούσε να διατηρηθεί η ανωνυμία του! Δωρίζει στην αρχή το ποσό των 20.000 δραχμών, αλλά όταν θα κληθεί αργότερα να καταβάλλει συμπληρωματικά κι άλλα χρήματα, τότε θα αποκαλυπτεί και το όνομά του. Επίσης οφείλουμε να αναφέρουμε για τον τότε Δήμαρχο Πειραιά Λουκά Ράλλη (1794-1879), ότι ήταν από τους πρώτες οικιστές του Πειραιά (1834) και ότι η Ερμούπολη Σύρου ονομάστηκε έτσι ύστερα από πρότασή του αφού η πόλη αναπτύχθηκε χάρη του εμπορίου και ένεκα τούτου, υπό την σκέπη του αρχαίου θεού του εμπορίου του Ερμή. Μεγαλέμπορος ο ίδιος πέτυχε να αποκτήσει μεγάλη περιουσία στον Πειραιά και επί εποχής του κατασκευάστηκε η Δημοτική Αγορά Πειραιά. 


"Παρθενικόν Σχολείον ιδρυθέν δαπάνη......Δημαρχούντος Λουκά Ράλλη. 1855".
  
Ο Υπουργός Δημήτριος Βούλγαρης ενημερώνει στις 4 Οκτωβρίου 1855, αρμοδίως το Νομάρχη και τον Δήμαρχο Πειραιά πως το Υπουργείο συμφωνεί με την ανέγερση Παρθεναγωγείου σε οικόπεδο της Πλατείας Κοραή.


Το "Γιαπί" φάντασμα του Πειραιά το 1987

Το 1856 αρχίζει η ανέγερση του διδακτηρίου. Οι εργασίες σταματούν λόγω του ότι δεν επαρκούν τα χρήματα της δωρεάς.

Το Δημοτικό Συμβούλιο Πειραιά με την υπ΄ αριθμ. 701 Πράξη από 1/10/1856, δια του Δημάρχου, συνιστά στον δωρητή να ολοκληρώσει την δωρεά του. Έτσι αποκαλύπτεται το όνομα του μέχρι την στιγμή εκείνη ανώνυμου δωρητή που είναι αυτό του Ιακώβου Ράλλη

Στις 3 Ιανουαρίου 1856 ο Ιάκωβος Ράλλης γνωστοποιεί τη χορήγηση συμπληρωματικού ποσού, ακόμα 10.000 δραχμών. Έτσι η δωρεά του φτάνει στις 30.000 δραχμές συνολικά.


Χρόνια τώρα βρίσκεται αναρτημένη σε οικόπεδο της Τερψιθέας. "Για την στέγαση της Ραλλείου Σχολής".
Στις 14 Μαρτίου 1857 το Δημοτικό Συμβούλιο με το υπ΄ αριθμ. 723 ψήφισμά του, αποδέχεται εκ νέου τη δωρεά και τους όρους του δωρητή.

Στα τέλη του 1857 ολοκληρώνεται η κατασκευή του διδακτηρίου και γίνεται έναρξη λειτουργίας του σχολείου. Πρόκειται για ένα οικοδόμημα ευρύχωρο που θα φτάσει δύο χρόνια αργότερα (το 1859) να στεγάζει 400 κορίτσια και νήπια. 

Στις 14 Αυγούστου 1863 η Κυβέρνηση νομιμοποιεί την δωρεάν παροχή του οικοπέδου με το υπ΄ αριθμ. 16464 θέσπισμά της.

Επί Δημαρχίας Θεοδώρου Ρετσίνα (1887-1895), επιχειρείται η εκμετάλλευση του οικοπέδου προς όφελος της Δημοτικής Αρχής. Το εγχείρημα αποτευγχάνει, κτίζονται όμως καταστήματα επί της λεωφόρου Βασ. Γεωργίου Α΄.


Η Ράλλειος το 1959

Στις 17 Σεπτεμβρίου 1914 με Βασιλικό Διάταγμα το διδασκαλείο που ήδη λειτουργεί εντός του διδακτηρίου, αναγνωρίζεται ως ισότιμο των άλλων Διδασκαλείων.

Στις 4 Μαΐου 1916 επί Δημαρχίας Α. Παναγιωτόπουλου γίνεται ενέργεια για την μεταφορά του Σχολείου με το σύστημα της ανταλλαγής. Όμως η ανταλλαγή αυτή δεν πραγματοποιείται γιατί αντιβαίνει στους όρους του δωρητή.

Το 1919 ξεκινά την λειτουργία της στο ίδιο κτήριο η "Δημοσυντήρητος Ράλλειος Παιδαγωγική Ακαδημία".



Στις 3 Ιουνίου 1927 ψηφίζεται Σύνταγμα στο οποίο αναφέρεται (άρθρο 20) ότι δεν επιτρέπεται η μεταβολή των όρων διαθήκης ή δωρεάς κατά τις υπέρ του Δημοσίου ή κοινωφελούς σκοπού διατάξεις της.

Την περίοδο 1928 - 1935 Διευθυντής του Διδασκαλείου ήταν ο Κωνσταντίνος Σωτηρίου, συνεργάτης του Γληνού και μέλος του Εκπαιδευτικού Ομίλου. Ο Σωτηρίου βελτιώνει την υλικοτεχνική υποδομή του σχολείου και οργανώνει συσσίτια για τις άπορες μαθήτριες.

Στις 8 Νοεμβρίου 1931 με το ν.5019/1931 ακίνητα "καταληφθέντα εις Δήμους δια δωρεάς εν ζωή υπό τον όρον να χρησιμοποιηθούν ως διδακτήρια περιέρχονται στην κυριότητα των Σχολικών Ταμείων..".

Στις 28 Σεπτεμβρίου 1932 ιδρύεται Α΄και Β΄ τάξεως Δημοσυντήρητο Σχολείο Θηλέων με σύμφωνη γνώμη Δημοτικής Αρχής. 

Στις 14 Δεκεμβρίου 1933 το Γυμνάσιο αναγνωρίζεται ως ισότιμο των άλλων δημοσίων Γυμνασίων του Κράτους.


Έπαρση σημαίας από τις σπουδάστριες πλέον της Ραλλείου Παιδαγωγικής - 1937

Το 1939 το σχολείο φέρει πλέον την επωνυμία "Ράλλειο Γυμνάσιο Θηλέων Πειραιώς".




Στις 18 Απριλίου 1940 ματαιώνεται από το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους με την υπ΄ αριθμ. 128 γνωμοδότησή του, νέα προσπάθεια μεταστέγασης του Σχολείου, αυτή την φορά από τον Δήμαρχο Μανούσο. 

Το 1968 ο "μη εκλεγμένος" αλλά διορισμένος από την επταετία Δήμαρχος Αριστείδης Σκυλίτσης αμφισβητεί την κυριότητα επί του οικοπέδου και των κτισμάτων του.

Ένα ακόμα "ανταλλάξιμο" οικόπεδο που δόθηκε στην Ράλλειο έμεινε ανεκμετάλλευτο όταν βρέθηκαν εντός αρχαία.

Στις 23 Ιουνίου 1969 το πολυμελές Πρωτοδικείο με την υπ΄ αριθμ. 638 απόφασή του απορρίπτει τους ισχυρισμούς του Σκυλίτση.

Στις 8 Δεκεμβρίου 1971 πραγματοποιείται σύσκεψη υπό την Προεδρία του Στυλιανού Παττακού όπου αποφασίζεται η "δημοκρατική' μεταφορά του σχολείου εντός τακτού χρονικού διαστήματος! Η απόφαση έχει παρθεί. Στην θέση των σχολείων θα ανεγερθεί το "νέον Δημαρχιακόν Μέγαρον" αφού το παλαιό που ήταν το σύμβολο της πόλης του Πειραιά, το ρολόι, γκρεμίσθηκε από τον ίδιο Δήμαρχο.


Στις 22 Δεκεμβρίου 1971 αντικαθιστούνται τα μέλη της Σχολικής Εφορείας, που έφεραν αντιρρήσεις, με απόφαση του Νομάρχη Ι. Πολιουδάκη, ενώ η νέα Σχολική Εφορεία που διορίζεται φυσικά είναι πρόθυμη για οιανδήποτε "συμβιβασμό" με τον Δήμο Πειραιά.

Στις 29 Δεκεμβρίου 1971 ανταλλάσεται "με δημοκρατικά πάλι μέσα" το ακίνητο της Ραλλείου με εκείνο της οδού Κολοκοτρώνη 120 (πρώην νεκροτομείο Πειραιά).


Το ιστορικό ρολόι (παλαιό Δημαρχείο Πειραιώς) κατεδαφίσθηκε περίπου την ίδια εποχή από τους ίδιους ανθρώπους που καθόρισαν στην συνέχεια και την μοίρα της Ραλλείου
\
Τον Ιανουάριου του 1972 κατεδαφίζονται τα κτήρια του Ραλλείου. Οι μαθήτριες πρόσκαιρα στεγάζονται στην Ιωνίδειο Σχολή.

Στις 31 Μαρτίου 1973 το Ράλλειο στεγάζεται στο προπολεμικό κτήριο της οδού Κολοκοτρώνη 120.

Από το 1974 και ύστερα ένας δικαστικός αγώνας αρχίζει....που δεν οδηγεί πουθενά.

Το σημερινό Δημαρχείο Πειραιά. Τελικά για την ανέγερσή του γκρεμίσθηκε ένα άλλο όμορφο κτήριο. Αυτό στο οποίο στεγάζονταν η Επαγγελματική και Οικοκυρική Σχολή (επίσης Θηλέων)! 

Στις 2 Απριλίου του 1996 νέα μεταστέγαση Ραλλείου λόγω ακαταληλότητας του κτηρίου της οδού Κολοκοτρώνη 120, στον Πύργο του Πειραιά (Ακτή Ποσειδώνος 2-4), που κρίθηκε κατάλληλος!

Στις 1 Μαρτίου 2005 μεταστέγαση του Γυμνασίου επί της οδού Καραΐσκου 147 ενώ στις 25 Αυγούστου 2005 το Σχολείο μετατρέπεται σε Πειραματικό.

Τον Σεπτέμβριο του 2007 άλλη μια μεταστέγαση σε ενοικιαζόμενο κτήριο της οδού Μπουμπουλίνας 26.

Το Νοέμβριο του 2008 έγινε δημοπράτηση έργου ανέγερσης σχολικού συγκροτήματος Ραλλείου Σχολής.

Τον Αύγουστο του 2009 ξεκίνησαν οι εργασίες ανέγερσης. Πρώτες χωματουργικές εργασίες και μετά ολίγου χρόνου, εργασίες σταμάτησαν λόγω οικονομικών προβλημάτων!

Μέχρι και του χρόνου ανάρτησης του άρθρου, Ιανουάριο 2014, οι εργασίες έχουν διακοπεί!

Στις 14 Απριλίου του 2016 ξεκίνησαν να λειτουργούν οι νέες εγκαταστάσεις της Ραλλείου σε ένα άρτια εξοπλισμένο σχολικό συγκρότημα στη συμβολή των οδών Γρηγορίου Λαμπράκη και Λεωφόρου Πειραιώς. Το συγκρότημα αυτό αποτελείται από τρία κτήρια που περιλαμβάνουν 29 αίθουσες διδασκαλίας, αμφιθέατρο εκδηλώσεων, εργαστήρια φυσικής, χημείας, βιολογίας, πληροφορικής κ.α. Η κατασκευή του συγκροτήματος αυτού έφτασε στα 6,8 εκατομμύρια ευρώ.

Στις 25 Ιανουαρίου του 2017 το σχολείο διοργάνωσε ειδική εκδήλωση για τα 160 χρόνια λειτουργίας του. Περιελάμβανε έκθεση παλαιών βιβλίων προερχομένων από τη βιβλιοθήκη του σχολείου καθώς και έκθεση φωτογραφίας. 

Παράρτημα φωτογραφιών Ραλλείου σχολής.



















1 σχόλιο:

Unknown είπε...

Ήμουν μαθήτρια του Ραλλείου Γυμνασίου την σχολική χρονιά που αλλάξαμε 3 φορές κτίριο, με ότι αναστάτωση σημαίνει αυτό στην μαθητική κοινότητα. Αν θυμάμαι καλά ξεκινήσαμε από την Πλατεία Κοραή, πήγαμε στην Κολοκοτρώνη και όταν γκρεμίστηκε το διπλανό κτίριο, υπήρχαν στατικά προβλήματα του κτιρίου και έτσι μεταφερθήκαμε στην Ιωνίδειο. Την επόμενη χρονιά πάλι πίσω στην Κολοκοτρώνη.
Κατερίνα Ρούνιου

Δημοσίευση σχολίου

"Πειραϊκές ιστορίες του Μεσοπολέμου"