Η Δύση του ήλιου της Πειραϊκής, σε περιγραφή του Άριστου Καμπάνη (1906)




"Έζησα την ζωήν του Πειραιώτου. Όλα τα πρώτα χρόνια της ζωής μου επέρασαν εκεί. Και ενθυμούμαι πως πάντα έφευγα από την πόλη προς την θάλασσαν της Χερσονήσου, προς την Καστέλλα, προς τα Φάληρα...

Κι όμως καμμία θάλασσα δεν είναι τόσο ωραία όσο η περιβρέχουσα την Πειραϊκήν Χερσόνησον. Εδώ η ωραιότης και η γαλήνη έδωσαν το μέγα φίλημα υπό το θείον Απολλώνιον Φως. Καμμία ακτήν δεν είναι τόσο ήρεμη. 

Οι κάμνοντες τον γύρο της Πειραϊκής Χερσονήσου το δειλινόν, όταν ο ήλιος κατέρχεται προς την Δύσιν, ίστανται εμπρός εις θέαμα σχεδόν καταπληκτικόν. Τα μύρια χρώματα του δειλινού δείχνονται εις όλην την υψηλήν και υπερόχως λεπτήν μεγαλειότητά των. 

Πόσο σύγχρονη είναι η αφήγηση του Άριστου Καμπάνη! Περιγράφει τα ηλιοβασιλέματα της Πειραϊκής
του 1906, όπως ακριβώς τα βιώνουν σήμερα οι Πειραιώτες του 2015!


"Ποτέ ο φλοίσβος δεν αποχεραίτισε μεγαλοπρεπέστερα και ηρεμώτερα τον ηρέμως θνήσκοντα ήλιον. Και αν τύχει να είναι πανσέληνος και μαζί με την δύση του ηλίου, που χάνεται οπίσω από τα άϋλα νησιωτικά βουνά, ιδής την σελήνη να υψώνεται επάνω από τον ρόδινον Υμηττόν, συλλογίζεσαι πως είχε δίκιο ο Φειδίας να ενθυμηθή κάτι παρόμοιον όταν εδημιούργει τας παραστάσεις του Παρθενώνος - Δύσιν ηλίου και Σελήνης Ανατολήν - ο άνθρωπος αυτός που έγινε δημιουργός θεών και θεαινών.
...........

Κάτω από τον λόφο της Καστέλλας -με το μεσαιωνικό όνομα ακόμη- έναν λόφο που φέρει εις την κορυφή του την δεξαμενή της πόλεως, ένα εκκλησάκι, τον Προφήτην Ηλίαν, δεσπότη όλων των ελληνικών υψωμάτων σχεδόν, και τοπομαχικά τηλεβόλα, είνε το Τουρκολίμανο. Εδώ βασιλεύει μια ήρεμη και οσία ομορφιά. Ένας κύκλος περιστρέφει τ΄ ακύμαντα νερά. Μια βάρκα σαν αφημένο πτερό, ένα τραγούδι από τις επαύλεις γύρω. Ένα ύψωμα δεξιά, ένα αριστερά και εκ των νώτων. Όσοι επήγαν εις την Νεάπολιν ενθυμούνται το Παυσίλυπον εδώ




Αλλά το μέλλον του Πειραιώς δεν είνε να μείνη επίνειον. Διότι το άστυ κατέρχεται προς την θάλασσαν και ο Πειραιεύς ανεβαίνει προς το άστυ. 

Η ευτυχία και η πρόοδος του Πειραιώς κυρίως θα εξαρτηθή εκ του συνδέσμου με τας Αθήνας. Ολίγη απόστασις και όμως πόση διαφορά. Εδώ αέρας επαρχίας και εκεί εις τας Αθήνας, ένας άλλος αέρας τέλοσπάντων. Ένας φίλος μου μου έλεγε:

"Ήταν κακό δια την πρόοδο των Αθηνών ότι η πόλις εστράφη μάλλον προς την Μεσογαίαν παρά προς την θάλασσαν. Μέρη που ημπορούσαν να είνε κήποι και να καλλιεργούνται έγιναν πόλις και η πόλις έμεινε μακράν της θαλάσσης".

Όμως ιδού η πόλις κατερχόμενη με την λεωφόρον Συγγρού προς την θάλασσαν. Αύριον ο ηλεκτρικός τροχιόδρομος μηδενίζων τας αποστάσεις θα φέρει τας Αθήνας προς την Καλλιθέαν, προς τις Τζιτζιφιές και το Νέον Φάληρον. Όλη η ακτή θα είναι μια ακτή κατοικημένη, όχι έρημος, κέντρον ζωής και ευζωΐας μάλιστα!"


Πλύσιμο ρούχων στην θάλασσα, εντός του λιμένα της Ζέας.
Πίσω ο λόφος του Προφήτη Ηλία (1906)



Λίγα λόγια για τον Άριστο Καμπάνη:

Ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Άριστος Καμπάνης (1883-1956) έζησε τα νεανικά χρόνια της ζωής του στον Πειραιά. Μετά τον γάμο του έμενε στη Νέα Σμύρνη γράφοντας όμως αρκετές φορές για την πόλη των εφηβικών του χρόνων. Δυστυχώς το όνομά του δεν ταυτίστηκε με το σπουδαίο λογοτεχνικό του έργο, αλλά με τις εθνικιστικές του ιδέες καθώς ταυτίστηκε ιδεολογικά με το καθεστώς της 4ης Αυγούστου.

 Συκοφαντήθηκε για συνεργασία με τους Γερμανούς, συκοφαντία που σύντομα μετατράπηκε σε κατηγορία που τον οδήγησε να δικασθεί από το ειδικό δικαστήριο δοσιλόγων. Επρόκειτο δια μια δίκη κατά γενική ομολογία παρωδία. Το γεγονός αυτό τον οδήγησε σε εγκλεισμό στο Δρομοκαΐτειο όπου και πέθανε μόνος κι έρημος από φίλους και συνεργάτες.

Άφησε πίσω του ένα σπουδαίο έργο καθώς ήταν πολυγραφότατος. Υπήρξε αρθρογράφος όλων σχεδόν των εντύπων που κυκλοφορούσαν στην εποχή του, ενώ διετέλεσε και διευθυντής της εφημερίδας ΣΚΡΙΠ. Δεν υπήρξε εφημερίδα, περιοδικό, λεξικό, εγκυκλοπαίδεια που να μην αναφέρει το όνομά του ως συνεργάτη.   



Διαβάστε επίσης:

Οδός Παυσίλυπου στην Καστέλλα


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

"Πειραϊκές ιστορίες του Μεσοπολέμου"