Το Μοναστήρι του Πειραιά (Ιερά Μονή Ζωοδόχου Πηγής)

του Στέφανου Μίλεση

Στον Πειραιά όταν συνήθως αναφερόμαστε σε Μοναστήρι, εννοούμε το παλαιό Μοναστήρι του Αγίου Σπυρίδωνα, του μοναδικού κυττάρου ζωής που υπήρχε στην έρημη περιοχή του μεγάλου λιμανιού, στα συντρίμμια του οποίου ορκίσθηκε η πρώτη δημοτική αρχή της πόλης το 1835.

Κανένας όμως ποτέ δεν θα μπορούσε να φανταστεί ότι στον σημερινό Πειραιά, υπάρχει και λειτουργεί ανδρικό Μοναστήρι με καλογήρους και μάλιστα όχι πολύ μακριά από το κέντρο. Πρόκειται για την Ιερά Μονή της Ζωοδόχου Πηγής.

Κάτω  από τη σκέπη της Παναγίας της Ζωοδόχου Πηγής λειτουργεί στην Παλαιά Κοκκινιά το Μοναστήρι σε πείσμα της σύγχρονης εποχής ισοπέδωσης ηθικών αξιών και έκπτωσης αντιλήψεων. 

Η Μονή αυτή διαφέρει από όλες εκείνες που γνωρίζουμε που διαθέτουν πολλά κτίσματα, μεγάλο καθολικό και παρεκκλήσια με κελιά για τους πατέρες μοναχούς, με μεγάλες εκτάσεις γης, που είναι συνήθως φτιαγμένες μέσα σε δάση, σε βουνοκορφές στην ύπαιθρο χώρα. Διαφέρει από τις Μονές εκείνες που συνήθως έχουν τραπεζαρίες, εργαστήρια και άλλα διακονήματα. Είναι όμως η δική μας Μονή, είναι το Μοναστήρι του Πειραιά!

Παρά τα περιορισμένης έκτασης όριά της δεν στερείται της χάριτος, λειτουργεί κανονικά, τελεί αγιασμό των πιστών και συγκεντρώνει μεγάλο αριθμό κόσμου που γνωρίζει για αυτήν. 

Όλα ξεκίνησαν από ένα μικρό πλίνθινο εκκλησάκι της Ζωοδόχου Πηγής που λειτουργούσε κάνοντας θείες λειτουργίες και εσπερινούς, έλκοντας πιστούς από τη γύρω περιοχή. Με έδρα αυτό το μικρό ναό το 1992 δημιουργήθηκε Μοναστήρι, το μοναδικό στον Πειραιά. 

Εκεί διακονούσε ο ιερομόναχος π. Αυγουστίνος Στυλής έχοντας από κοντά τον δωρητή και κτήτορα του παλαιού ιερού ναού, τον Παναγιώτη Μπιτούνη, που δώρισε  τις εικόνες, τα κειμήλια και τα λατρευτικά αντικείμενα. Ένα μόνο δωμάτιο που χρησιμοποιούσε ο κ. Παναγιώτης μετατράπηκε σε εκκλησάκι με πρώτο ιερέα τον π. Κωνσταντίνο Κρητικό. Όταν πέθανε ο Παναγιώτης Νταλιάνης δώρισε το εκκλησάκι με το διπλανό οικόπεδο που στο μεταξύ είχε αγοράσει στην Ιερά Μητρόπολη Πειραιώς. Στην πορεία ο χώρος στο σύνολό του μετατράπηκε σε Μοναστήρι για τους άγαμους κληρικούς της Μητρόπολης Πειραιώς. 

Καθώς τα χρόνια περνούσαν οι μοναχοί αυξάνονταν ενώ στο μεταξύ υπήρξαν μελέτες και αρχιτεκτονικά σχέδια για την κατεδάφιση του παλαιού ναού και την κατασκευή νέου, σύγχρονου, ο οποίος θα συνδυαζόταν με τη δημιουργία πολυόροφου κτηρίου με κελιά για τους πατέρες, αρχονταρίκι, υπόγειο και αυλή και άλλους βοηθητικούς χώρους που απαιτεί η λειτουργία ενός Μοναστηριού. 

Και ενώ ο ναός ανεγέρθηκε, σύμφωνα πάντα με τα προβλεπόμενα σχέδια, όπως και το προαύλιο χώρο δίπλα στη μεγάλη αίθουσα και στο υπόγειο αυτής, δεν υπήρξε η οικονομική δυνατότητα να ανεγερθούν οι όροφοι που περιλάμβαναν  τα κελιά για να διαμένουν οι ιερομόναχοι. 

Λίγο πιο πάνω από το Μοναστήρι της Ζωοδόχου Πηγής, κοντά στην ενορία των Αγίων Αναργύρων Καραβά, υπάρχει και το ησυχαστήριο του Αναστάντος Χριστού με ηγούμενο τον Ιεροκήρυκα της Μητροπόλεως Πειραιώς τον Αρχιμανδρίτη Μεθόδιο Κρητικό, γιο του αείμνηστου πατέρα Γεώργιου Κρητικού.

Η Μονή Ζωοδόχου Πηγής αποτελεί ωστόσο αγαπημένο μέρος για τους κατοίκους που διαμένουν γύρω από αυτό, ενώ είναι ιδιαίτερα δεμένο με τους πρόσφυγες καθώς στεγάζει εικόνες και κειμήλια χαμένων πατρίδων. 

Οι κάτοικοι της Παλαιάς Κοκκινιάς βοήθησαν πολύ στην ανέγερσή του διενεργώντας εράνους -καθόλα νόμιμους- δωρεές και συγκεντρώνοντας χρήματα με την έκδοση κουπονιών ώστε να ενισχύσουν την ανέγερση του νέου ναού και των λοιπών χώρων αυτού. 

Όμως η κρίση κτύπησε άγρια και αυτούς τους ανθρώπους και έτσι το Μοναστήρι έμεινε ανολοκλήρωτο. Θα ήταν ευχής έργο να κτιστεί πάνω από το αρχονταρίκι, αν όχι οι προβλεπόμενοι όροφοι, αλλά ένα - δύο ώστε να φτιαχτούν κελιά για την εγκατάσταση των ιερομονάχων εντός αυτών. Οι μοναχοί οφείλουν να ασκούνται στην ακτημοσύνη, στη νηστεία, στη συνεχή εργασία, στην αποστροφή κρίσης και κατάκρισης. Αυτά φυσικά είναι πολύ δύσκολο να επιτευχθούν όταν οι Μοναχοί διαμένουν σε χώρους έξω από το Μοναστήρι από το οποίο ανήκουν.   

Η Ιερά Μονή Ζωοδόχου Πηγής Παλαιάς Κοκκινιάς συμπληρώνει φέτος τα 25 χρόνια λειτουργίας και προσφοράς, από την ίδρυσή της. Στη διάρκεια αυτών των ετών οι ιερομόναχοί της προσφέρουν κάθε είδους έργο όχι μόνο στην περιοχή της Μονής αλλά και στα νοσηλευτικά και άλλα ευαγή ιδρύματα της πόλης. 
Το 2000 η Ιερά Μονή Ζωοδόχου Πηγής εκπροσωπήθηκε στο Πανελλήνιο Μοναστικό Συνέδριο στα Μετέωρα   

Από το 2015 ανέλαβε την ηγουμενία της Ιεράς Μονής ο Αρχιμανδρίτης Χρυσόστομος Καράμπελας ο οποίος στο παρελθόν υπήρξε Καθηγητής στη δευτεροβάθμια δημόσια εκπαίδευση επί 19 σχεδόν έτη, από όπου παραιτήθηκε προκειμένου το 1997 να ακολουθήσει τη μοναστική ζωή. Κι αν θεωρείται εύκολη μια τέτοια απόφαση, τότε αρκεί να διαβάσετε ελάχιστες μόνο γραμμές από το βιογραφικό του για να δείτε τη γόνιμη ακαδημαϊκή του σταδιοδρομία. 

Ο Αρχιμανδρίτης Χρυσόστομος αποφοίτησε από το Τμήμα Αγγλικής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών (1980) και από το τμήμα Θεολογίας (2001) του ιδίου πανεπιστημίου. Έλαβε υποτροφία για το King's Schlool of English στο Λονδίνο, ενώ παράλληλα επιδόθηκε στην εκμάθηση βουλγαρικής, ιταλικής και γαλλικής γλώσσας.  

Πριν από τον διορισμό του ως Καθηγητής Αγγλικών στη Δευτεροβάθμια εκπαίδευση εκπλήρωσε επί τριετία τη στρατιωτική του υποχρέωση την περίοδο 1982 - 1985 ως Έφεδρος Αξιωματικός. Κι αυτό αποκτά ιδιαίτερη σημασία καθώς δείχνει άνθρωπο που δεν αποφεύγει των ευθυνών του, που γνωρίζει να υπηρετεί και τον Θεό και τον άνθρωπο και την πατρίδα.
Επίσης υπήρξε συγγραφέας θρησκευτικών και εκπαιδευτικών βιβλίων, ένα από τα οποία είναι γραμμένο στην αγγλική γλώσσα.

Ο Αρχιμανδρίτης Χρυσόστομος Καράμπελας εκτός των σπουδών του, έχει προσφέρει σημαντικό έργο στον Πειραιά, λειτουργώντας στον Ι.Ν. του Αγίου Βασιλείου, στο Αντικαρκινικό Νοσοκομείο "Μεταξά", στον Ι.Ν. Αγίων Αναργύρων Καλλιπόλεως, στο Ίδρυμα Προστασίας Υπερηλίκων "Ο Άγιος Σπυρίδων", στον Ι.Ν. Προφήτη Ηλία και στον Ιερό Ναό Αγίου Ιωάννου Προδρόμου που βρίσκεται εντός του Χατζηκυριάκειου Ιδρύματος. Επίσης προσέφερε στη λειτουργία του Ραδιοφωνικού Σταθμού "Πειραϊκή Εκκλησία" αναλαμβάνοντας τη Γενική Διεύθυνση επί 2,5 έτη και στην Έκθεση Χριστιανικού βιβλίου.

Είχα την τύχη να γνωρίσω από κοντά τον Αρχιμανδρίτη στη φετινή Έκθεση βιβλίου στο Πασαλιμάνι και να νιώσω την αγάπη και τη θέρμη που εκπέμπει για το μοναστήρι στο οποίο υπηρετεί. 

Θα πρέπει όλοι εμείς οι Πειραιώτες να βοηθήσουμε την αποπεράτωση αυτού του Μοναστηριού της πόλης μας. Σε μια εποχή που η Πολιτεία καταβάλλει μέριμνα για την ανέγερση τζαμιού στο Λεκανοπέδιο, αφαιρώντας περιουσία από τον Πολεμικό μας Ναυτικό και προσθέτοντας ακόμα ένα (επίσημο) στα εκατοντάδες άλλα (ανεπίσημα) που ήδη υπάρχουν και λειτουργούν, σε μια εποχή που τα πάντα αμφισβητούνται και κατακρίνονται, εκείνοι που έχουν την οικονομική δυνατότητα ας βοηθήσουν για τη στέγαση των Μοναχών του Πειραιά.