 |
| Ο Πειραιάς τη χρονιά της τριπλής καρατόμησης των καταδικασμένων σε θάνατο (1887) |
του Στέφανου Μίλεση
Η μεταφορά της λαιμητόμου και των δημίων στα διάφορα μέρη της ελληνικής επικράτειας όπου είχε αποφασισθεί να γίνουν εκτελέσεις δια καρατομήσεως, γινόταν από το Ναύπλιο (ήταν η μόνιμη έδρα τόσο της λαιμητόμου όσο και των Δημίων) με πλοία του πολεμικού ναυτικού.
Στον Πειραιά οι εκτελέσεις γίνονταν πίσω από το κοιμητήριο της πόλης, που τότε ήταν το κοιμητήριο του Αγίου Διονυσίου. Εκεί στο ίδιο σημείο οι καταδικασμένοι εκτελούνταν είτε δια τουφεκισμού, είτε δια καρατόμησης.
Στον Πειραιά οι εκτελέσεις γίνονταν πίσω από το κοιμητήριο της πόλης, που τότε ήταν το κοιμητήριο του Αγίου Διονυσίου. Εκεί στο ίδιο σημείο οι καταδικασμένοι εκτελούνταν είτε δια τουφεκισμού, είτε δια καρατόμησης.
Το Νοέμβριο του 1887 το πλοίο του πολεμικού ναυτικού "Ευρώτας" αναχωρεί από τον Πειραιά, με σκοπό να μεταφέρει τη λαιμητόμο και τους δήμιους από το Ναύπλιο, στα πλησιέστερα λιμάνια των περιοχών όπου θα γίνονταν εκτελέσεις. Και αυτοί οι προορισμοί της λαιμητόμου ήταν η Λάρισα, η Καλαμάτα, η Ιτέα, η Κέρκυρα, το Ληξούρι και τέλος ο Πειραιάς.
Ο "Ευρώτας" προσέγγιζε τα πλησιέστερα λιμάνια προς τον τόπο εκτέλεσης των ποινών και από εκεί η λαιμητόμος μεταφερόταν οδικώς. Ο αριθμός των καταδικασθέντων εκείνη τη χρονιά φτάνει στους πενήντα σε όλη την επικράτεια!
Οι εκτελέσεις προγραμματίζονταν να γίνουν ομαδικά ανά τακτά χρονικά διαστήματα σε όλη την Ελλάδα, με ένα ταξίδι του "Ευρώτα", καθώς τα δρομολόγια για μια μόνο εκτέλεση κόστιζαν... Στο συγκεκριμένο ταξίδι του οι Δήμιοι με το θανατηφόρο εξάρτημά τους, τη Λαιμητόμο, θα εκτελούσαν εννέα συνολικά καταδικασθέντες.
Σε αυτό το παράξενο ταξίδι ο "Ευρώτας" είχε ως τελευταίο σταθμό εκτελέσεων τον Πειραιά. Ύστερα λαιμητόμος και δήμιοι θα επέστρεφαν και πάλι στο Ναύπλιο. Στον Πειραιά ήταν προγραμματισμένη να γίνει τριπλή καρατόμηση!
Πραγματικά ο "Ευρώτας" αφού ολοκλήρωσε την προγραμματισμένη περιοδεία, κατέπλευσε στον Πειραιά στις 16 Δεκεμβρίου του 1887 όπου άφησε πρώτα τη λαιμητόμο για να στηθεί στον Άγιο Διονύσιο.
Το πλοίο αναχώρησε αυθημερόν για την Αίγινα καθώς έπρεπε να μεταφέρει τους μελλοθανάτους από τις φυλακές της Αίγινας όπου κρατούνταν. Στον Πειραιά εκτελούνταν συνήθως οι ποινές για εγκλήματα που διαπράχθηκαν στη θάλασσα εντός ή εκτός χωρικών υδάτων αν επρόκειτο για πλοία με ελληνική σημαία.
Πραγματικά ο "Ευρώτας" αφού ολοκλήρωσε την προγραμματισμένη περιοδεία, κατέπλευσε στον Πειραιά στις 16 Δεκεμβρίου του 1887 όπου άφησε πρώτα τη λαιμητόμο για να στηθεί στον Άγιο Διονύσιο.
Το πλοίο αναχώρησε αυθημερόν για την Αίγινα καθώς έπρεπε να μεταφέρει τους μελλοθανάτους από τις φυλακές της Αίγινας όπου κρατούνταν. Στον Πειραιά εκτελούνταν συνήθως οι ποινές για εγκλήματα που διαπράχθηκαν στη θάλασσα εντός ή εκτός χωρικών υδάτων αν επρόκειτο για πλοία με ελληνική σημαία.
 |
| Το ατμόπλοιο "Ευρώτας" |
Στις 17 Δεκεμβρίου οι κρατούμενοι ετοιμάζονταν να μεταφερθούν από τα ιδιαίτερα δωμάτια των φυλακών της Αίγινας όπου κρατούνται για τον Πειραιά. Πρόκειται για τους Μικ. Παρώδη ή Αγγελέτο, Νικόλαο Λεοντόπουλο ή Λέοντα και Μανώλη Βλαχοπαναγιώτη ή Αχλάδα. Με τον τελευταίο όμως δημιουργήθηκε πρόβλημα καθώς στεκούμενος στη θύρα του κελιού του, κρατώντας δύο μαχαίρια απειλούσε ότι θα σκοτώσει όποιον τον πλησίαζε.
- "Δεν παραδίδομαι" έλεγε "τουφεκίστε με".
Η εκτέλεση δια τουφεκισμού αποτελούσε πάντα μόνιμο αίτημα των καταδικασμένων που τον προτιμούσαν συγκριτικά με τη λαιμητόμο. Τελικώς ο Βλαχοπαναγιώτης πείσθηκε και ύστερα από διαπραγματεύσεις παραδόθηκε.
Η μεταγωγή τελικώς αναβλήθηκε για την επομένη μέρα.
Η μεταγωγή τελικώς αναβλήθηκε για την επομένη μέρα.
Πραγματικά στις 18 Δεκεμβρίου οι τρεις καταδικασμένοι μετήχθησαν τον Πειραιά. Επί του πλοίου υπήρχε και ένας ακόμα μελλοθάνατος ο Ξηραδάκης, η εκτέλεση του οποίου όμως θα γινόταν σε άλλο χρόνο στην Αθήνα.
Ο Λεοντόπουλος ήταν 36 ετών, με καταγωγή από την Άμφισσα Παρνασσίδας, ο Βλαχοπαναγιώτης 34 ετών από την Κυνουρία και ο Παρώδης 26 ετών με καταγωγή από την Άνδρο.
Όλοι τους είχαν καταδικασθεί σε θάνατο, διότι τα ξημερώματα της 1ης Απριλίου του 1886, στη θάλασσα του Μαρμαρά, επιτέθηκαν κατά του αγκυροβολημένου ελληνικού πλοίου "Ποσειδών", όπου σκότωσαν τον κυβερνήτη του Μακρή, και άρπαξαν 19 χιλιάδες χρυσά φράγκα που είχε κρυμμένα κάτω από το μαξιλάρι του.
Στο δικαστήριο βασικός μάρτυρας κατηγορίας υπήρξε ο ναύτης του πλοίου Παλαιοκρασσάς, ο οποίος είχε δεχθεί πολλαπλές μαχαιριές, αλλά είχε καταφέρει να επιβιώσει.
Ο Λεοντόπουλος ήταν 36 ετών, με καταγωγή από την Άμφισσα Παρνασσίδας, ο Βλαχοπαναγιώτης 34 ετών από την Κυνουρία και ο Παρώδης 26 ετών με καταγωγή από την Άνδρο.
Όλοι τους είχαν καταδικασθεί σε θάνατο, διότι τα ξημερώματα της 1ης Απριλίου του 1886, στη θάλασσα του Μαρμαρά, επιτέθηκαν κατά του αγκυροβολημένου ελληνικού πλοίου "Ποσειδών", όπου σκότωσαν τον κυβερνήτη του Μακρή, και άρπαξαν 19 χιλιάδες χρυσά φράγκα που είχε κρυμμένα κάτω από το μαξιλάρι του.
Στο δικαστήριο βασικός μάρτυρας κατηγορίας υπήρξε ο ναύτης του πλοίου Παλαιοκρασσάς, ο οποίος είχε δεχθεί πολλαπλές μαχαιριές, αλλά είχε καταφέρει να επιβιώσει.
Η τριάδα αυτών των πειρατών είχε δημιουργήσει τρομερή φήμη γύρω από το όνομά τους. Η σκληρότητά τους ήταν ιδιαίτερη ενώ σχεδόν πάντα ύστερα από τις πράξεις τους επιδίδονταν σε άκρατη οινοποσία. Άλλωστε σε τέτοια κατάσταση τους συνέλαβαν αργότερα σε ταβέρνα της Κωνσταντινούπολης. Αφού οδηγήθηκαν στην ελληνική προξενική αρχή, ομολόγησαν τα εγκλήματά τους.
Παρά το γεγονός ότι το 1887 η πειρατεία είχε παταχθεί σε μεγάλο βαθμό, είχε σχεδόν εξαφανιστεί, σποραδικά υπήρχαν κρούσματα. Και οι ποινές για τα εγκλήματα αυτά συνέχιζαν να είναι εξοντωτικές. Τα εφετεία ποτέ δεν μετέβαλαν την ποινή της θανατικής καταδίκης που είχε επιβληθεί για πειρατεία.
Στις 4 μ.μ. ο "Ευρώτας" εισήλθε στο λιμάνι του Πειραιά. Καθώς η είδηση είχε διαδοθεί στην πόλη, λέμβοι πολλοί ανέμεναν την άφιξη του πλοίου, ενώ κατά μήκος της παραλίας περίεργοι και μη είχαν σχηματίσει μια ανθρώπινη γραμμή μεγάλους μήκους. Ο Κυβερνήτης του "Ευρώτα" Πλωτάρχης Μπούμπουλης και ο ύπαρχος Κριεζής επέτρεψαν την άνοδο στο πλοίο μόνο σε δημοσιογράφους. Οι τρεις καταδικασμένοι κάπνιζαν διαρκώς. Ο Παρώδης ήταν ο μόνος από τους τρεις που ήταν ομιλητικός.
Κι αυτό διότι ήθελε να πει τον πόνο του σε όσους τον πλησίαζαν. Και ο πόνος του δεν ήταν η επικείμενη εκτέλεσή του αλλά η απόρριψη και εγκατάλειψη εκ μέρους της γυναίκας του, της Φραντζέσκας, που τον εγκατέλειψε.
Δεν τον επισκέφθηκε ούτε μια φορά στις φυλακές της Αίγινας να τον δει. Απογοητευμένος καθώς ήταν με τη συμπεριφορά της, έγραψε μια επιστολή που της έλεγε ότι είχε κρυμμένα χρήματα από τις ληστείες. Μόνο τότε εκείνη πήγε να τον συναντήσει κι έτσι ο Παρώδης βεβαιώθηκε ότι παρακινήθηκε από τη φιλοχρηματία της και όχι από αισθήματα προς το πρόσωπό του.
Ο Παρώδης ήταν ερωτευμένος μαζί της. Παρότι πολύ νεώτερός της την είχε νυμφευθεί και η μελαχρινή και ζωηρά Φραντζέσκα απολάμβανε τα χρήματα προϊόν της πειρατείας του, ωστόσο μόλις συνελήφθη τον εγκατέλειψε και αυτό κόστισε πολύ στον τρομερό πειρατή.
Στο πλοίο ύστερα από τους δημοσιογράφους ανέβηκε ο ιερέας για την καθιερωμένη εξομολόγηση. Σε διπλανή καμπίνα βρίσκονταν οι Δήμιοι οι οποίοι όπως και η λαιμητόμος είχαν μόνιμη έδρα στο Ναύπλιο. Το όνομα του ενός ήταν Τελώνης και του δευτέρου Αμοιραδάκης.
Ο Τελώνης κυκλοφορούσε πάντοτε με μια ρόμπα έχοντας δύο σκυλιά να τον συνοδεύουν, τον Οσμάν και την Ελπίδα. Ο Αμοιραδάκης εμφανιζόταν έχοντας μια γάτα στα πόδια του.
Όταν τους συνάντησαν οι δημοσιογράφοι εκείνοι τους είπαν:
- "Ας ευχηθούμε αυτή η εκτέλεση να είναι η τελευταία στη θητεία μας. Ο νόμος τους καταδικάζει και εμείς είμαστε τα όργανά του. Όλοι οι άνθρωποι κάνουν σφάλματα. Ξέρουμε και παπά που έκανε κακούργημα".
Η εκτέλεση είχε κανονιστεί να γίνει στις 19.30', ώρα που περίπου ο ήλιος έδυε, ώστε οι καταδικασμένοι να αντικρίσουν την δύση για τελευταία φορά. Συνήθως οι εκτελέσεις γίνονταν ώρες ανατολής ή δύσης ώστε οι καταδικασμένοι να βλέπουν για τελευταία φορά την ανατολή ή την δύση του ηλίου.
Εκτός από τους περίεργους Πειραιώτες υπήρχε πολύς κόσμος από την Αθήνα που επίσης επιθυμούσε να δει την τριπλή εκτέλεση του Πειραιά. Είχε κατακλύσει από νωρίς τα καφενεία της περιοχής ενώ δεν έλειψαν και εκείνοι που από την προηγούμενη νύχτα -μη βρίσκοντας κλίνες στα διάφορα ξενοδοχεία του Πειραιά καθώς όλα ήταν κατάμεστα- είχαν αναγκαστεί να μείνουν άυπνοι όλη τη νύχτα περιμένοντας στο χώρο πίσω από το κοιμητήριο του Αγίου Διονυσίου. Εκεί όπου δηλαδή που είχε συναρμολογηθεί και ήταν έτοιμη να λειτουργήσει η απαίσια μηχανή.
Δύο ώρες πριν την εκτέλεση, στις πέντε το απόγευμα, υπολογιζόταν ότι ο κόσμος που είχε συγκεντρωθεί ξεπερνούσε τα 20 χιλιάδες άτομα!
Μεγάλο μέρος του είχε κατέβει από την Αθήνα πεζοπορώντας ή με το σιδηρόδρομο αλλά και με άμαξες. Κανείς ποτέ δεν είχε ξαναδεί τόσο μεγάλο πλήθος σε εκτέλεση. Οι εφημερίδες της εποχής γράφουν ότι ο αριθμός του κόσμου ξεπερνούσε ακόμα και τους αντίστοιχους απαγχονισμούς που γίνονταν στο Λονδίνο.
Στις 18.30 ώρα έφτασαν οι δήμιοι συνοδευόμενοι από χωροφύλακες. Η εμφάνισή τους συντάραξε το πλήθος. Ο ένας εκ των δύο δημίων, ο Τελώνης, ακολουθείτο από τον έναν από τους δύο σκύλους του και ήταν εμφανώς μεθυσμένος, ενώ ο άλλος ο Αμοιραδάκης καθόταν αδιάφορος. Κατά τις επτά και τέταρτο ακούστηκαν φωνές από τον κόσμο
- "Τους φέρνουν, τους φέρνουν" φώναζαν.
Φάνηκαν να έρχονται τρεις άμαξες συνοδεία έφιππων χωροφυλάκων. Οι κατάδικοι είχαν φτάσει ο καθένας σε ξεχωριστή άμαξα. Μόλις τους κατέβασαν από τις άμαξες ζήτησαν να κοινωνήσουν επί της προκυμαίας. Συνοδευόμενοι με έναν ιερέα και οι τρεις ξεκίνησαν και το μόνο που ακουγόταν ήταν νεκρώσιμος ακολουθία. Φορούσαν σωφρονιστικό μανδύα με αποτέλεσμα τα χέρια τους να μην είναι ελεύθερα. Καθένας ενώ ήταν όρθιος δενόταν πάνω σε μια όρθια σανίδα. Στη συνέχεια έπιαναν τη σανίδα και την ξάπλωναν πάνω στο μηχάνημα ώστε το κεφάλι του καταδίκου που εξείχε να εφαρμόζει στην υποδοχή της λαιμητόμου.
- "Αδέλφια εγώ ποτέ το χέρι μου δεν το έβαψα με αίμα, ούτε έκλεψα. Πηγαίνω άδικα. Ας όψονται οι πατριώτες του συγχωρεμένου. Εγώ πήγαινα για λαθρεμπόριο μονάχα" είπε ο πρώτος που ήταν ο Βλαχοπαναγιώτης.
Μετά από αυτό οι δήμιοι τον ασπάστηκαν κατά την πρακτική τρεις και τέσσερις φορές και σπρώχνοντας τη σανίδα προς τη λαιμητόμο τον καρατόμησαν. Μετά τον Βλαχογιάννη προσήγαγαν τον Παρώδη. Ζήτησε λίγο νερό και του έδωσαν από το δοχείο το οποίο χρησιμοποιούσαν για να ξεπλύνουν τη λαιμητόμο.
- "Αφήστε με μωρέ μάτια μου να μιλήσω δυο λόγια" είπε στους Δημίους ο Παρώδης. Αυτοί διαφώνησαν μεταξύ τους για το αν θα έπρεπε να τον αφήσουν να μιλήσει. Και ενώ οι δήμιοι μιλούσαν μεταξύ τους αυτός βρήκε την ευκαιρία να πει:
- "Εγώ δεν πήγαινα με κακό σκοπό, αλλά με έφαγε η πλεονεξία. Τώρα εδώ που με έφεραν κόβομαι δικαίως, αυτό δε το κάνει ο νόμος για να παραδειγματιστείτε".
Αφού και αυτός καρατομήθηκε ακολούθησε ο τελευταίος που ήταν ο Λεοντόπουλος. Έδειξε πραγματικά ατάραχος μπροστά στη λαιμητόμο. Πριν ανέβει στο ικρίωμα μίλησε με τον εισαγγελέα που επέβλεπε τις εκτελέσεις, τον Γαλιάτσα, τον οποίο παρακάλεσε να μεριμνήσει για την τύχη της αδελφής του Ελένης που ήταν άπορη.
Όταν όλα τελείωσαν ανέβηκε κάποιος στο ικρίωμα που δήλωσε ιατρός ο οποίος άρπαξε μια εκ των κεφαλών από το καλάθι και αφού τη σήκωσε ψηλά, σε κοινή θέα, εστίασε πάνω της και οι γύρω από αυτόν τον άκουσαν να λέει "Κρίμα, κρίμα...".
Κατά τη διάλυση του πλήθους ακούστηκαν και ολίγα γιούχα κατά των δημίων που αναχωρούσαν. Οι συγγενείς του Βλαχοπαναγιώτη που ανέμεναν, παρέλαβαν το πτώμα και το έθαψαν εντός πολυτελούς φέρετρου. Τους άλλους τους μετέφεραν με το κάρο της δημαρχίας στο διπλανό κοιμητήριο του Αγίου Διονυσίου.
Όσο για τον Δήμιο Λάμπρο Τελώνη στις 21 Δεκεμβρίου του 1895 όταν γύρισε στο χωριό του στην Φθιώτιδα, περιφρονήθηκε από τους κατοίκους και ντροπιασμένος τριγυρνούσε μόνο. Προτίμησε να απαγχονιστεί με το σχοινί του κωδωνοστασίου. Έτσι ο άνθρωπος που είχε γίνει γνωστός σε όλη την Ελλάδα ως Δήμιος με καρμανιόλα έφτασε να απαγχονιστεί.
Οι καρατομήσεις στην Ελλάδα:
Η θανατική ποινή εφαρμόστηκε στην Ελλάδα με ιδιαίτερο ζήλο και οι καρατομήσεις (εκτελέσεις δια της λαιμητόμου) από τη σύσταση του Ελληνικού Βασιλείου αποτελούσαν μια συνηθισμένη τακτική. Πριν από το 1860 στατιστικά στοιχεία εκτελέσεων με χρήση λαιμητόμου δεν υπάρχουν και ότι απόμεινε βασίζεται μόνο σε δημοσιεύματα εφημερίδων περί εκτελέσεων καθώς και κατά τόπους παραδόσεις.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ότι για την περίοδο από το 1866 έως το 1873 καταδικάστηκαν στην Ελλάδα να εκτελεστούν με λαιμητόμο ή με τουφεκισμό 131 άτομα σε μια χώρα που τότε αριθμούσε περίπου 1,5 εκατομμύριο κατοίκους. Από αυτά τα 131 άτομα, τα 124 θανατώθηκαν με λαιμητόμο. Την ίδια ακριβώς περίοδο στη Γαλλία των 40 εκατομμυρίων κατοίκων εκτελέστηκαν με λαιμητόμο 95 άτομα.
Διαβάστε επίσης:
Στις 4 μ.μ. ο "Ευρώτας" εισήλθε στο λιμάνι του Πειραιά. Καθώς η είδηση είχε διαδοθεί στην πόλη, λέμβοι πολλοί ανέμεναν την άφιξη του πλοίου, ενώ κατά μήκος της παραλίας περίεργοι και μη είχαν σχηματίσει μια ανθρώπινη γραμμή μεγάλους μήκους. Ο Κυβερνήτης του "Ευρώτα" Πλωτάρχης Μπούμπουλης και ο ύπαρχος Κριεζής επέτρεψαν την άνοδο στο πλοίο μόνο σε δημοσιογράφους. Οι τρεις καταδικασμένοι κάπνιζαν διαρκώς. Ο Παρώδης ήταν ο μόνος από τους τρεις που ήταν ομιλητικός.
Κι αυτό διότι ήθελε να πει τον πόνο του σε όσους τον πλησίαζαν. Και ο πόνος του δεν ήταν η επικείμενη εκτέλεσή του αλλά η απόρριψη και εγκατάλειψη εκ μέρους της γυναίκας του, της Φραντζέσκας, που τον εγκατέλειψε.
Δεν τον επισκέφθηκε ούτε μια φορά στις φυλακές της Αίγινας να τον δει. Απογοητευμένος καθώς ήταν με τη συμπεριφορά της, έγραψε μια επιστολή που της έλεγε ότι είχε κρυμμένα χρήματα από τις ληστείες. Μόνο τότε εκείνη πήγε να τον συναντήσει κι έτσι ο Παρώδης βεβαιώθηκε ότι παρακινήθηκε από τη φιλοχρηματία της και όχι από αισθήματα προς το πρόσωπό του.
Ο Παρώδης ήταν ερωτευμένος μαζί της. Παρότι πολύ νεώτερός της την είχε νυμφευθεί και η μελαχρινή και ζωηρά Φραντζέσκα απολάμβανε τα χρήματα προϊόν της πειρατείας του, ωστόσο μόλις συνελήφθη τον εγκατέλειψε και αυτό κόστισε πολύ στον τρομερό πειρατή.
Στο πλοίο ύστερα από τους δημοσιογράφους ανέβηκε ο ιερέας για την καθιερωμένη εξομολόγηση. Σε διπλανή καμπίνα βρίσκονταν οι Δήμιοι οι οποίοι όπως και η λαιμητόμος είχαν μόνιμη έδρα στο Ναύπλιο. Το όνομα του ενός ήταν Τελώνης και του δευτέρου Αμοιραδάκης.
Ο Τελώνης κυκλοφορούσε πάντοτε με μια ρόμπα έχοντας δύο σκυλιά να τον συνοδεύουν, τον Οσμάν και την Ελπίδα. Ο Αμοιραδάκης εμφανιζόταν έχοντας μια γάτα στα πόδια του.
Όταν τους συνάντησαν οι δημοσιογράφοι εκείνοι τους είπαν:
- "Ας ευχηθούμε αυτή η εκτέλεση να είναι η τελευταία στη θητεία μας. Ο νόμος τους καταδικάζει και εμείς είμαστε τα όργανά του. Όλοι οι άνθρωποι κάνουν σφάλματα. Ξέρουμε και παπά που έκανε κακούργημα".
Η εκτέλεση είχε κανονιστεί να γίνει στις 19.30', ώρα που περίπου ο ήλιος έδυε, ώστε οι καταδικασμένοι να αντικρίσουν την δύση για τελευταία φορά. Συνήθως οι εκτελέσεις γίνονταν ώρες ανατολής ή δύσης ώστε οι καταδικασμένοι να βλέπουν για τελευταία φορά την ανατολή ή την δύση του ηλίου.
Εκτός από τους περίεργους Πειραιώτες υπήρχε πολύς κόσμος από την Αθήνα που επίσης επιθυμούσε να δει την τριπλή εκτέλεση του Πειραιά. Είχε κατακλύσει από νωρίς τα καφενεία της περιοχής ενώ δεν έλειψαν και εκείνοι που από την προηγούμενη νύχτα -μη βρίσκοντας κλίνες στα διάφορα ξενοδοχεία του Πειραιά καθώς όλα ήταν κατάμεστα- είχαν αναγκαστεί να μείνουν άυπνοι όλη τη νύχτα περιμένοντας στο χώρο πίσω από το κοιμητήριο του Αγίου Διονυσίου. Εκεί όπου δηλαδή που είχε συναρμολογηθεί και ήταν έτοιμη να λειτουργήσει η απαίσια μηχανή.
 |
| Η τελευταία δημόσια εκτέλεση με χρήση λαιμητόμου στη Γαλλία το 1939 |
Δύο ώρες πριν την εκτέλεση, στις πέντε το απόγευμα, υπολογιζόταν ότι ο κόσμος που είχε συγκεντρωθεί ξεπερνούσε τα 20 χιλιάδες άτομα!
Μεγάλο μέρος του είχε κατέβει από την Αθήνα πεζοπορώντας ή με το σιδηρόδρομο αλλά και με άμαξες. Κανείς ποτέ δεν είχε ξαναδεί τόσο μεγάλο πλήθος σε εκτέλεση. Οι εφημερίδες της εποχής γράφουν ότι ο αριθμός του κόσμου ξεπερνούσε ακόμα και τους αντίστοιχους απαγχονισμούς που γίνονταν στο Λονδίνο.
Στις 18.30 ώρα έφτασαν οι δήμιοι συνοδευόμενοι από χωροφύλακες. Η εμφάνισή τους συντάραξε το πλήθος. Ο ένας εκ των δύο δημίων, ο Τελώνης, ακολουθείτο από τον έναν από τους δύο σκύλους του και ήταν εμφανώς μεθυσμένος, ενώ ο άλλος ο Αμοιραδάκης καθόταν αδιάφορος. Κατά τις επτά και τέταρτο ακούστηκαν φωνές από τον κόσμο
- "Τους φέρνουν, τους φέρνουν" φώναζαν.
Φάνηκαν να έρχονται τρεις άμαξες συνοδεία έφιππων χωροφυλάκων. Οι κατάδικοι είχαν φτάσει ο καθένας σε ξεχωριστή άμαξα. Μόλις τους κατέβασαν από τις άμαξες ζήτησαν να κοινωνήσουν επί της προκυμαίας. Συνοδευόμενοι με έναν ιερέα και οι τρεις ξεκίνησαν και το μόνο που ακουγόταν ήταν νεκρώσιμος ακολουθία. Φορούσαν σωφρονιστικό μανδύα με αποτέλεσμα τα χέρια τους να μην είναι ελεύθερα. Καθένας ενώ ήταν όρθιος δενόταν πάνω σε μια όρθια σανίδα. Στη συνέχεια έπιαναν τη σανίδα και την ξάπλωναν πάνω στο μηχάνημα ώστε το κεφάλι του καταδίκου που εξείχε να εφαρμόζει στην υποδοχή της λαιμητόμου.
 |
| Το κοιμητήριο του Αγίου Διονυσίου όπισθεν του οποίου εκτελούνταν οι καταδικασμένοι σε θάνατο δια τουφεκισμού ή δια καρατομήσεως. Η φωτογραφία είναι του 1917, τριάντα δηλαδή χρόνια αργότερα. |
- "Αδέλφια εγώ ποτέ το χέρι μου δεν το έβαψα με αίμα, ούτε έκλεψα. Πηγαίνω άδικα. Ας όψονται οι πατριώτες του συγχωρεμένου. Εγώ πήγαινα για λαθρεμπόριο μονάχα" είπε ο πρώτος που ήταν ο Βλαχοπαναγιώτης.
Μετά από αυτό οι δήμιοι τον ασπάστηκαν κατά την πρακτική τρεις και τέσσερις φορές και σπρώχνοντας τη σανίδα προς τη λαιμητόμο τον καρατόμησαν. Μετά τον Βλαχογιάννη προσήγαγαν τον Παρώδη. Ζήτησε λίγο νερό και του έδωσαν από το δοχείο το οποίο χρησιμοποιούσαν για να ξεπλύνουν τη λαιμητόμο.
- "Αφήστε με μωρέ μάτια μου να μιλήσω δυο λόγια" είπε στους Δημίους ο Παρώδης. Αυτοί διαφώνησαν μεταξύ τους για το αν θα έπρεπε να τον αφήσουν να μιλήσει. Και ενώ οι δήμιοι μιλούσαν μεταξύ τους αυτός βρήκε την ευκαιρία να πει:
- "Εγώ δεν πήγαινα με κακό σκοπό, αλλά με έφαγε η πλεονεξία. Τώρα εδώ που με έφεραν κόβομαι δικαίως, αυτό δε το κάνει ο νόμος για να παραδειγματιστείτε".
Αφού και αυτός καρατομήθηκε ακολούθησε ο τελευταίος που ήταν ο Λεοντόπουλος. Έδειξε πραγματικά ατάραχος μπροστά στη λαιμητόμο. Πριν ανέβει στο ικρίωμα μίλησε με τον εισαγγελέα που επέβλεπε τις εκτελέσεις, τον Γαλιάτσα, τον οποίο παρακάλεσε να μεριμνήσει για την τύχη της αδελφής του Ελένης που ήταν άπορη.
Όταν όλα τελείωσαν ανέβηκε κάποιος στο ικρίωμα που δήλωσε ιατρός ο οποίος άρπαξε μια εκ των κεφαλών από το καλάθι και αφού τη σήκωσε ψηλά, σε κοινή θέα, εστίασε πάνω της και οι γύρω από αυτόν τον άκουσαν να λέει "Κρίμα, κρίμα...".
Κατά τη διάλυση του πλήθους ακούστηκαν και ολίγα γιούχα κατά των δημίων που αναχωρούσαν. Οι συγγενείς του Βλαχοπαναγιώτη που ανέμεναν, παρέλαβαν το πτώμα και το έθαψαν εντός πολυτελούς φέρετρου. Τους άλλους τους μετέφεραν με το κάρο της δημαρχίας στο διπλανό κοιμητήριο του Αγίου Διονυσίου.
Όσο για τον Δήμιο Λάμπρο Τελώνη στις 21 Δεκεμβρίου του 1895 όταν γύρισε στο χωριό του στην Φθιώτιδα, περιφρονήθηκε από τους κατοίκους και ντροπιασμένος τριγυρνούσε μόνο. Προτίμησε να απαγχονιστεί με το σχοινί του κωδωνοστασίου. Έτσι ο άνθρωπος που είχε γίνει γνωστός σε όλη την Ελλάδα ως Δήμιος με καρμανιόλα έφτασε να απαγχονιστεί.
Οι καρατομήσεις στην Ελλάδα:
Η θανατική ποινή εφαρμόστηκε στην Ελλάδα με ιδιαίτερο ζήλο και οι καρατομήσεις (εκτελέσεις δια της λαιμητόμου) από τη σύσταση του Ελληνικού Βασιλείου αποτελούσαν μια συνηθισμένη τακτική. Πριν από το 1860 στατιστικά στοιχεία εκτελέσεων με χρήση λαιμητόμου δεν υπάρχουν και ότι απόμεινε βασίζεται μόνο σε δημοσιεύματα εφημερίδων περί εκτελέσεων καθώς και κατά τόπους παραδόσεις.
Έτσι παρά το γεγονός ότι επί Οθωνικής περιόδου η λαιμητόμος είχε "πάρει φωτιά", το κράτος ευρισκόμενο ακόμα ανοργάνωτο δεν κρατούσε αρχεία εκτελέσεων. Μετά το 1860 άρχισαν οι αρμόδιες υπηρεσίες να τηρούν σχετικό αρχείο. Η καταπολέμηση των ληστρικών συμμοριών αποτελούσε πάντα για την Ελλάδα, ένα δεύτερο εσωτερικό μέτωπο, παράλληλα με όλα τα υπόλοιπα προβλήματα που είχε να αντιμετωπίσει. Η θανατική ποινή θεωρήθηκε τότε ως το μόνο φάρμακο για την αντιμετώπιση όσων διαπράττουν ληστεία, και σπανίως δινόταν βασιλική χάρη σε ληστές και σε φονιάδες. Η ληστεία και η πειρατεία ήταν τα πλέον καταδιωχθέντα εγκλήματα που έπρεπε να εξαλειφθούν.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα μη καταγραφής ομαδικής εκτέλεσης αποτελεί και η περίπτωση συμμορίας αποτελούμενης από 15 άνδρες και μια γυναίκα που όλοι καρατομήθηκαν την ίδια ημέρα με συνοπτικές διαδικασίες. Και καθώς η γυναίκα ήταν παχύσαρκη και δεν μπορούσε να φτάσει το κεφάλι της στη λαιμοδόχο, ο δήμιος δήλωσε ότι η γυναίκα δεν ήταν δυνατόν να καρατομηθεί λόγω της σωματικής της διάπλασης.
Τότε ο εισαγγελέας που παρίστατο του απάντησε:
- "Κόψε το κεφάλι της με το μαχαίρι σου".
Η οργή του πλήθους που είχε παρακολουθήσει τις 15 εκτελέσεις που είχαν προηγηθεί (είχαν αφήσει τελευταία τη γυναίκα από λεπτότητα!), ξέσπασε σε φρικτό λιθοβολισμό ενώ οι στρατιώτες που περιφρουρούσαν την εκτέλεση αδυνατούσαν να σώσουν εισαγγελέα και δήμιο από τα χέρια του πλήθους. Τέτοια περιστατικά εκτελέσεων διασώζονται πριν από το 1860 στα οποία δυστυχώς δεν αναφέρονται οι τόποι που έλαβαν χώρα, ούτε οι χρονολογίες τους. Περιγράφονται στις εφημερίδες ως αναμνήσεις βαρβαρότητας άλλων εποχών.
Κάθε εκτέλεση θανατικής ποινής αποτελούσε όντως και μια διαφορετική ιστορία βαρβαρότητας, ειδικά όπως είπαμε πριν από το 1860 που κανένα στοιχείο ανθρωπισμού δεν κρατείτο και καμία συγκεκριμένη διαδικασία δεν εφαρμοζόταν. Η εκτέλεση για να θεωρείται πετυχημένη θα πρέπει να προκαλεί μέχρι εσχάτων ώστε να αποτελεί παράδειγμα για όσους την παρακολουθούν. Και πρόκληση θεωρείται να είναι όσο το δυνατόν περισσότερο φρικαλέα και βδελυρή.
Στη Χαλκίδα (την περίοδο πριν από το 1860), η κεφαλή καρατομηθέντος εκτέθηκε στην αγορά και καθώς ήταν Πάσχα, όλοι οι διερχόμενοι προς προμήθεια πασχαλινού κρέατος που την έβλεπαν αμέσως έφευγαν. Και η αποστροφή ήταν τόσο μεγάλη που κανένας αμνός εκείνη τη χρονιά δεν πωλήθηκε.
Όταν ύστερα από το 1860 άρχισαν να τηρούνται αρχεία δικαστικών αποφάσεων, αμέσως έγινε αντιληπτό ότι η Ελλάδα καρατομούσε ανθρώπους με ιδιαίτερη ευκολία. Παρά το γεγονός ότι σήμερα έχουμε τη εντύπωση, ότι η εκτέλεση δια της λαιμητόμου αποτελούσε μια "ξενόφερτη" τακτική θανάτωσης, άμεσα συνδεδεμένη με τη Γαλλία όπου πρωτοεφαρμόστηκε, τα στατιστικά από το 1860 και ύστερα δείχνουν ξεκάθαρα ότι η Ελλάδα τουλάχιστον για συγκεκριμένη περίοδο διατηρούσε τα σκήπτρα καρατομήσεων.
 |
| Καρατομηθέντες την περίοδο 1860 - 1887 μόνο στην δικαστική περιφέρεια της Αθήνας. Οι περισσότεροι εξ αυτών αποτελούσαν μέλη ληστρικών συμμοριών που δρούσαν στην κυριολεξία "δέκα βήματα" έξω από τα όρια της Αθήνας. |
Θα πρέπει να προστεθεί ότι στην περίοδο σύγκρισης καρατομήσεων μεταξύ Ελλάδας - Γαλλίας, ένας μεγάλος αριθμός καταδικασθέντων σε θάνατο αφέθηκε στην Ελλάδα να φύγουν από τις φυλακές, καθώς μεσολάβησε η εκθρόνιση του Όθωνα και καθώς θεωρήθηκε ότι φυλακίστηκε μεγάλος αριθμός επαναστατών, μαζί με αυτούς αφέθηκαν ελεύθερα και μέλη ληστρικών συμμοριών. Καταλαβαίνουμε ότι αν δε μεσολαβούσε η εκδίωξη του Όθωνα, ο αριθμός καρατομηθέντων για την ίδια περίοδο θα ήταν πολύ μεγαλύτερος.
Εισαγωγή της λαιμητόμου στην Ελλάδα:
Η πρώτη λαιμητόμος αγοράσθηκε επί Όθωνα από τη Γαλλία. Μαζί με αυτήν έφτασε στην Ελλάδα και Γάλλος Δήμιος για να εκπαιδεύσει ντόπιους υποψηφίους. Η λαιμητόμος μετά τον διαφόρων εξαρτημάτων της συσκευασμένη σε κιβώτια μεταφερόταν από πόλη σε πόλη όπου είχε γίνει έγκλημα. Επειδή τελικώς η μεταφορά προκαλούσε δαπάνες στο δημόσιο, καταργήθηκε η περιφορά της στην επαρχία και όλες οι εκτελέσεις γίνονταν στο Παλαμήδι του Ναυπλίου. Η τελευταία χρήση της λαιμητόμου έγινε το 1911 όπου εκτελέσθηκαν 22 εγκληματίες. Η λαιμητόμος όταν καταργήθηκε δωρήθηκε το 1934 στην Ιατροδικαστική υπηρεσία Αθηνών.
Εισαγωγή της λαιμητόμου στην Ελλάδα:
Η πρώτη λαιμητόμος αγοράσθηκε επί Όθωνα από τη Γαλλία. Μαζί με αυτήν έφτασε στην Ελλάδα και Γάλλος Δήμιος για να εκπαιδεύσει ντόπιους υποψηφίους. Η λαιμητόμος μετά τον διαφόρων εξαρτημάτων της συσκευασμένη σε κιβώτια μεταφερόταν από πόλη σε πόλη όπου είχε γίνει έγκλημα. Επειδή τελικώς η μεταφορά προκαλούσε δαπάνες στο δημόσιο, καταργήθηκε η περιφορά της στην επαρχία και όλες οι εκτελέσεις γίνονταν στο Παλαμήδι του Ναυπλίου. Η τελευταία χρήση της λαιμητόμου έγινε το 1911 όπου εκτελέσθηκαν 22 εγκληματίες. Η λαιμητόμος όταν καταργήθηκε δωρήθηκε το 1934 στην Ιατροδικαστική υπηρεσία Αθηνών.
Διαβάστε επίσης:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου