Τα "ρεμπέτικα" τραγούδια και τα "ταγκό", του Μαν. Καλομοίρη

Στην εφημερίδα "Έθνος" της 8ης Ιανουαρίου του 1947, στη δεύτερη σελίδα, δημοσιεύεται ένα άρθρο του μεγάλου μουσουργού Μανώλη Καλομοίρη, του "πρωτομάστορα" της εθνικής μουσικής μας σχολής, με τίτλο: ΤΑ "ΡΕΜΠΕΤΙΚΑ" ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΚΑΙ ΤΑ "ΤΑΓΚΟ"  και υπότιτλο "Τα κατασκευάσματα της ελαφράς μουσικής καταστρέφουν το μουσικό αίσθημα". 

"του Ακαδημαϊκού Μαν. Καλομοίρη"

Αρκετός θόρυβος γίνεται τώρα τελευταία γύρω στα λεγόμενα ρεμπέτικα και χασικλίδικα τραγούδια. 

Καθώς μαθαίνω, επιζητείται εξοστρακισμός τους, κάπου μάλιστα – νομίζω στον Πειραιά- απαγορεύθηκαν ήδη. 

Αν και πιστεύω πως με καμμιάν επέμβασι και κανένα παρεμβατισμό δεν μπορούνε να κανονισθούν και να μεταρρυθμισθούν μουσικά ζητήματα, που έχουν άμεση σχέσι με το μουσικό ένστικτο του Λαού και τον αυθορμητισμό του, συμφωνώ πως το όλο ζήτημα της λαϊκής μουσικής είνε ζωτικώτατο για τον τόπο.

Νομίζω όμως πως δεν μπορεί να εξετασθή ασυσχέτιστο με την όλην υπόθεσι της λεγομένης ελαφράς ελληνικής μουσικής των ταγκό, των φοξ και των παρόμοιων.

Στίχοι και μουσική των «ελαφρών» αυτών τραγουδιών είνε τόσο ανόητοι και τόσο αντιαισθητικοί, ώστε στο βάθος να ποτίζουν το Λαό μας με χειρότερο αφιόνι και να τον αποχαυνώνουν και αποβλακώνουν περισσότερο και από το πιο άσεμνο χασικλίδικο τραγούδι. Κάνουν δε και ένα άλλο κακό, που τα ρεμπέτικα τραγούδια ίσως να το αποφεύγουν. Του χαλούν το τονικό και ρυθμικό του αίσθημα έτσι, που ο μείζων και ο ελάσσων τρόπος, αν εξακολουθήση ο κατακλυσμός των ταγκό και των φοξ, θα εξοστρακίσουν μέσα σε λίγα χρόνια τους ήχους και τους τρόπους της δημοτικής μας μουσικής και ο ελληνικός Λαός –που νομίζουμε πως θα τον κάνωμε να ξεχάση τον αμανέ- θάχη το ίδιο τονικό και ρυθμικό αίσθημα με τους νέγρους της Αμερικής.

Τα χασικλίδικα τραγούδια οι λουλάδες και τα «μαστουρώματα» δεν θα εξοστρακισθούν με την καταδίωξι της μουσικής μελωδίας τους, αλλά με την καταδίωξι των χασικλήδων κι όταν ο Λαός διαφωτισθή και του δοθή μια ανώτερη πνευματική και ψυχική διαπαιδαγώγησις. Πρέπει να δημιουργήσωμε μιαν αληθινή λαϊκή μουσική, βασισμένη απάνω στο λαϊκό μουσικό και ποιητικό ένστικτο και να υποβοηθήσωμε τη λαϊκή μουσική έμπνευσι στο να εκδηλωθή όσον το δυνατόν πιο αβίαστα και ευγενικώτερα. Όχι όμως, προς Θεού, να υποκαταστήσωμε το λαϊκό τραγούδι, έστω και το ρεμπέτικο ακόμη, έστω και τον αμανέ ακόμη, με τα διάφορα κατασκευάσματα των λεγομένων ελαφρών ελληνικών τραγουδιών.

Μαν. Καλομοίρης"