Το Θωρηκτό "Αβέρωφ" στην Πλατεία Αλεξάνδρας (1984)

του Στέφανου Μίλεση

Τον Απρίλιο του 1984 το θρυλικό θωρηκτό "Αβέρωφ" έδεσε κάτω ακριβώς από την Πλατεία Αλεξάνδρας, στην είσοδο του λιμένα της Ζέας. Σκοπός της επισκέψεώς του ήταν η συμμετοχή του στις εορταστικές εκδηλώσεις της "Ναυτικής Εβδομάδας" του 1984. 

Ο κατάπλους του θωρηκτού στον Πειραιά, προκάλεσε πραγματικό ενθουσιασμό ενώ η επισκεψιμότητα του κόσμου στο πλοίο ξεπέρασε κάθε υπολογισμό. 

Μια συνέντευξη του αειμνήστου Υποναυάρχου (Ο) Σ. Πανώριου ΠΝ δημοσιεύθηκε στο περιοδικό "Ναυτική Επιθεώρηση" (Τεύχος 596-Τόμος 176) είναι η μόνη που μπορεί να αποδώσει τον ενθουσιασμό με τον οποίοι οι Πειραιώτες ανταποκρίθηκαν στην κίνηση του πολεμικού ναυτικού, να επιτρέψει τον κατάπλου του ιστορικού πλοίου στον Πειραιά.  Την συνέντευξη έλαβε στις 13-12-2000, ο τότε Αρχιπλοίαρχος Α. Δήμιτσας ΠΝ, Κυβερνήτης του ΠΝΜ Θ/Κ «Γ. ΑΒΕΡΩΦ», μέρος της οποίας παραθέτω στη συνέχεια.

"Έγιναν οι επισκευές των υφάλων και το προετοιμάσαμε για το Πασαλιμάνι, γιατί δεν μπορούσε να μπει μέσα, απ’ έξω εκεί που είναι η Πλατεία Αλεξάνδρας, απ’ έξω έδεσε πριμάτσες και σε απόσταση από τα βράχια, η απόσταση όμως για να το επισκεφθεί ο κόσμος ήτανε αρκετά μακριά. Δεν καλυπτόταν με μια απλή σκάλα. Παρακάλεσα τότε τον Ο.Λ.Π. και μας έφτιαξαν οι άνθρωποι του, χωρίς να μας πάρουν μια δραχμή, μια ξύλινη εξέδρα και συνδεόταν, από την κατηφόρα της Πλατείας Αλεξάνδρας, συνδεόταν από ‘κει είχανε κάνει μια εξέδρα και έμπαινες μέσα στο πλοίο. Εν τω μεταξύ το είχαμε δώσει και στις εφημερίδες, το γράφανε ότι ο Αβέρωφ θα έρθει στο Πασαλιμάνι, θα γίνει επίσκεψη κοινού, είχε γίνει ντόρος.

Και εγώ βρήκα ένα παλιό καρτ-ποστάλ του Αβέρωφ και από πίσω τυπώσαμε εν περιλήψει την ιστορία του Αβέρωφ πότε ναυπηγήθηκε, πήγε στην Αγγλία, πήρε τον εξοπλισμό του κτλ και το τυπώσαμε σε 20.000 αντίτυπα. Υπολογίσαμε πόσοι άνθρωποι θα πάνε, αυτοί ας πούμε. 

Λοιπόν… Είχαμε γράψει και στις εφημερίδες και είχε απήχηση στον κόσμο. Και είχαμε βάλει και Κυβερνήτη ένας Υποπλοίαρχο μάχιμο με 4-5 ναύτες για να ελέγχουν τον κόσμο, πώς θα γίνει αυτή η επίσκεψη… Ο Κυβερνήτης ήταν ο Σπύρος ο Κόπιτσας. Και όταν αρχίζει η επίσκεψη του κοινού, εγώ δεν είχα κατέβει κάτω, με παίρνει τηλέφωνο και μου λέει «κύριε Διευθυντά, κύριε Πανώριε εδώ γίνεται το αδιαχώρητο. Εδώ έχει πλακώσει τόσος κόσμος…» Ερχόντουσαν και οι παλιοί, τα γεροντάκια που είχαν υπηρετήσει, φυλάγανε τα καταστρώματα και του δίνανε φωτογραφίες τότε της εποχής του ‘40, και πιο παλιά, ήταν μικρές οι φωτογραφίες, κάτι μικρά. Και του δίνανε τις φωτογραφίες που είχανε πάνω στο πλοίο, και φυλάγανε τα καταστρώματα, προσκυνούσανε, γινότανε σκηνές συγκινητικές. Τα ‘χασε το παιδί. Και κατεβαίνω κι εγώ κάτω, το λέω, ενημερώνω τον Αρχηγό, την ηγεσία, «το και το...» 

Το "Αβέρωφ" με φόντο το λόφο του Προφήτη Ηλία

Άρχισαν δε να γράφουν και οι εφημερίδες… «Προσκύνημα στον Αβέρωφ, κόσμος» κτλ. Αυτά που σας λέω δεν είναι υπερβολές. Όταν κατέβηκα κάτω τα ‘χασα. Βλέπω μια ουρά όχι ένας-ένας, παρέες- παρέες, δέκα ανθρώπων φάρδος. Από κάτω που είναι ο μόλος, εκεί τα βράχια στο Πασαλιμάνι, μέχρι την Πλατεία Αλεξάνδρας. Λοιπόν οι 20.000 κάρτες που είχαμε τυπώσει εξαντλήθηκαν τις πρώτες μέρες. Και τους έλεγα δε θα δίνετε σε έναν-έναν, σε μια παρέα θα δίνετε μία. Ξανατυπώνουμε λοιπόν άλλες 20.000 και τυπώσαμε 80.000 τελικά. 

Το πλοίο έμεινε μέχρι το Σεπτέμβριο. Όταν λοιπόν έγινε σ’ αυτό το διάστημα από τέλος Ιουνίου - αρχές Ιουλίου που είναι η Ναυτική Εβδομάδα, όταν το πλοίο είχε τέτοια κοσμοσυρροή και δε σταμάταγε, δε σταμάταγε ο κόσμος να πηγαίνει να το βλέπει, λέμε τώρα «εδώ κάτι πρέπει να γίνει».