Στέλιος Κυριακίδης και Πειραιάς


30 Μαΐου 1946 - Υποδοχή Μαραθωνοδρόμου Στέλιου Κυριακίδη στον Πειραιά


του Στέφανου Μίλεση

Αναρίθμητα συμβάντα έχουν διασωθεί από τη ζωή του σπουδαίου μαραθωνοδρόμου Στέλιου Κυριακίδη. Υπήρξε υποδειγματικός αθλητής, καλός οικογενειάρχης, αλλά και φιλάνθρωπος ευεργέτης. Ειδικώς θα σταθώ στην τελευταία του ιδιότητα, καθώς έχουμε ταυτίσει στη συνείδησή μας τους ευεργέτες με το χρήμα και την οικονομική άνεση. 

Θεωρούμε δηλαδή ότι για να είναι κάποιος ευεργέτης θα πρέπει να είναι πλούσιος, να έχει περίσσευμα δηλαδή χρημάτων, αλλά στην πραγματικότητα αυτό που χρειάζεται είναι περίσσευμα ψυχής. Ευεργέτης μπορεί να υπάρξει ο κάθε άνθρωπος, αρκεί με τα έργα του να επιφέρει ωφέλιμα αποτελέσματα, ακόμα και όταν ο ίδιος στερείται τελείως οικονομικών μέσων. Πρώτο και τρανό παράδειγμα υπήρξε ο ίδιος ο Κυριακίδης. 

Γεννημένος σε ένα χωριό της Κύπρου το 1910 προερχόταν από φτωχή πολύτεκνη αγροτική οικογένεια. Αναζήτησε τη τύχη του στην Ελλάδα, υπέπεσε σε μεγάλες ταλαιπωρίες και κατάφερε να πιάσει δουλειά στην Ηλεκτρική Εταιρεία (πρόγονο της Δ.Ε.Η.) για λογαριασμό της οποίας οδοιπορούσε καθημερινώς προκειμένου να εισπράττει τους λογαριασμούς κατανάλωσης, όπως η εφαρμοστέα πρακτική τότε απαιτούσε. Κι όμως ο άνθρωπος αυτός που διέθετε λιγότερα από εκείνα που διαθέτει ο καθένας μας, κατάφερε να γίνει γνωστός όχι μόνο για τις αθλητικές του επιδόσεις, αλλά για τα γνωστά «πακέτα Κυριακίδη», που τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια έγιναν ανάρπαστα. 

Φτωχός λοιπόν ο ίδιος, αδύνατος τόσο πολύ που η ίδια η γυναίκα του η Ιφιγένεια του επαναλάμβανε 
- «Έτσι κοκαλιάρης όπως είσαι θα πεθάνεις!», μη έχοντας καν τα στοιχειώδη μέσα για έναν αθλητή (κατάλληλα αθλητικά παπούτσια, ειδική διατροφή, ανάπαυση κ.ο.κ.) βρέθηκε το 1946 να τρέχει στον Μαραθώνιο της Βοστώνης εκπροσωπώντας «επτά εκατομμύρια πεινασμένους Έλληνες» όπως έλεγε ο ίδιος. Ο τερματισμός του Στέλιου Κυριακίδη στην πρώτη θέση του Μαραθωνίου της Βοστώνης μετατράπηκε σε εργαλείο ανακούφισης των κακουχιών του δοκιμαζόμενου από την πείνα, ελληνικού λαού. 

Όταν τα φώτα δημοσιότητας εστίασαν πάνω του, ο Κυριακίδης δεν προέβαλε τον εαυτό του, ούτε απαίτησε την κάλυψη των τόσων πολλών αναγκών που είχε ο ίδιος ή η οικογένειά του. Ακόμα και όταν στάθηκε απέναντι από τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Χάρι Τρούμαν, που τον κάλεσε για να τον γνωρίσει από κοντά, στην παρότρυνσή του 
- «Πες μου τι θες να κάνω για σένα; Χρήματα θες; Ό,τι θες ζήτα το και θα στο δώσω» ο Κυριακίδης απάντησε: 
- «Το μόνο που ζητώ, κύριε Τρούμαν, είναι να στείλετε ρούχα και τρόφιμα στα 7 εκατομμύρια Έλληνες που λιμοκτονούν. Αυτό ζητάω. Να βοηθήσετε τον λαό μου που υποφέρει». 

Και οι Αμερικανοί συγκινημένοι από τη μεγάλη καρδιά αυτού του μικρόσωμου κοκαλιάρη αθλητή, άνοιξαν διάπλατα τα πορτοφόλια τους, έβαλαν τα χέρια τους βαθιά στις τσέπες και συγκεντρώθηκαν χρήματα με τα οποία αγοράστηκαν ρούχα, τρόφιμα, φάρμακα και άλλα απαραίτητα. Με τη βοήθεια των καραβιών του εφοπλιστή Λιβανού, η συγκέντρωση αγαθών του Κυριακίδη από την Αμερική μεταφέρθηκε στην Ελλάδα. Ο Κυριακίδης απέδειξε ότι ένας μόνο άνθρωπος, όταν διαθέτει σιδερένια θέληση για προσφορά και αγαθούς σκοπούς επιφέρει θαυματουργά αποτελέσματα. Εκτός όμως από φιλοπατρία ο Κυριακίδης καλλιέργησε ένα προσόν που στάθηκε απαραίτητο για την επίτευξη του στόχου του. Και αυτό ήταν ο ασκητικός τρόπος ζωής του! 

Δεν το έκανε μόνο λόγω της αθλητικής του δράσης, αλλά καθώς είχε διαπιστώσει ότι μόνο δια του ασκητισμού, της λιτότητας, της ολιγάρκειας του βίου, ο άνθρωπος μπορούσε να προχωρήσει στη ζωή του. Ξυπνούσε καθημερινώς στις 06.30 το πρωί για να κάνει γυμναστική οπωσδήποτε για είκοσι λεπτά. Λίγο μετά τις επτά βρισκόταν ήδη στους δρόμους πεζοπορώντας για ώρες για την είσπραξη των λογαριασμών της Ηλεκτρικής Εταιρείας. Όλα τα σπίτια στα βόρεια προάστια Ψυχικό, Χαλάνδρι, Φιλοθέη, Πεντέλη δέχονταν τις επισκέψεις του ως υπαλλήλου της «Ηλεκτρικής» μέχρι τους πρόποδες της Πεντέλης. 



Η είσπραξη λογαριασμών ήταν η καθημερινή του προπόνηση. Όταν άλλοι αθλητές σημείωναν τους χρόνους που θα έπρεπε να διέλθουν τρέχοντας από προκαθορισμένα σημεία, ο Κυριακίδης είχε τους δικούς του χρόνους, που ήταν οι συγκεκριμένες ώρες που έπρεπε να διέλθει καθημερινά από τα διάφορα σπίτια των καταναλωτών. Μια καλημέρα, είσπραξη, ρέστα, κόψιμο απόδειξης, και τρέξιμο για τον επόμενο καταναλωτή. Και αυτό το τρέξιμο μέχρι τις δύο το μεσημέρι. 

Στις δύο η ώρα, οι υπάλληλοι δεν ολοκλήρωναν το ωράριο εργασίας, απλά επέστρεφαν σπίτι τους για δίωρη ανάπαυση και στις τέσσερις επιστροφή ξανά στην εργασία που διαρκούσε μέχρι τις επτά το βράδυ! Επιστροφή ξανά με τα πόδια πίσω στο σπίτι. Πεζοπορία λοιπόν από τις επτά το πρωί μέχρι τις επτά το βράδυ, με δύο ώρες μόνο διακοπή. Η επιστροφή στο σπίτι για τον Κυριακίδη σήμαινε την έναρξη μιας άλλης εργασίας. Έπρεπε να καταμετρήσει τις εισπράξεις, να κλείσει ταμείο ώστε την επομένη να παραδώσει το λογαριασμό στην εταιρεία πριν ξεκινήσει το νέο τρέξιμο. Και ο κύκλος αυτός να επαναλαμβανόταν καθημερινώς με ελάχιστες εξαιρέσεις ή αποκλίσεις. 



Προσεκτικός ως προς την διατροφή του (κύρια χορτοφάγος), του άρεσε να τρώει ωμά φύλλα αγκινάρας που έκοβε με τα χέρια του από το μικρό κήπο που διατηρούσε, δεν έπινε φυσικά οινοπνευματώδη ποτά, ούτε καφέ, παρά μόνο τσάι που κατανάλωνε πρωί και βράδυ. Δεν κάπνιζε, δεν ξενυχτούσε, ήταν αυστηρών ηθών και αγαπούσε την οικογένεια. Οι συνάδελφοί του στην Ηλεκτρική Εταιρεία δεν τον αποκαλούσαν αθλητή, αλλά ασκητή! Με αυτόν τον ασκητικό τρόπο ζωής κατάφερε να γράφει θριάμβους στην ηλικία των 36 ετών, όταν άλλοι έκλειναν πλέον την αθλητική τους δραστηριότητα θεωρώντας την ηλικία αυτή ακατάλληλη. Όμως και πριν τη νίκη του αυτή, οι διάφορες πράξεις του διατράνωναν τη σιδερένια θέλησή του και τη μεγάλη του ψυχή. 

1934 - Σπύρος Λούης και Στέλιος Κυριακίδης

Τον Απρίλιο του 1937 ο Στέλιος Κυριακίδης είχε διεξάγει έναν παράδοξο άθλο! Είχε συναγωνιστεί και είχε ξεπεράσει ένα τραίνο! Αυτός ο πρωτότυπος ανταγωνισμός είχε διεξαχθεί με τραίνο στην διαδρομή από το Βέλο έως το Κοκκώνι της Κορινθίας. Το τραίνο μετέφερε σε εκείνο το δρομολόγιο τον Βασιλιά που επέστρεφε στην Αθήνα. Ο Κυριακίδης το περίμενε στο Βέλο και μόλις το τραίνο έφτασε στο σημείο που ο Κυριακίδης περίμενε, άρχισε να τρέχει παράλληλα μαζί του μέχρι το Κοκκώνι όπου είχε ορίσει μια γραμμή τερματισμού! Η απόσταση μπορεί να μην ήταν σπουδαία, μόλις 1600 μέτρα, αλλά η πράξη από μόνη της αποτελούσε μια απόδειξη της θέλησης που διακατείχε τον άνθρωπο αυτό για επίτευξη σπουδαίων κατορθωμάτων. 

 
1937 - Ο Στέλιος Κυριακίδης ανταγωνίζεται τραίνο του Σ.Π.Α.Π.


Ο Κυριακίδης έκανε παρέα με τον Πειραιώτη αθλητή Γρηγόρη Λαμπράκη ο οποίος μάλιστα τον είχε ωθήσει να συμμετάσχει στην Ένωση Ελλήνων Αθλητών στην οποία έλαβε ενεργό μέρος από το 1943. Η Ένωση Ελλήνων Αθλητών αποτελούσε δημιούργημα του Γρηγόρη Λαμπράκη και είχε ως αποστολή την περίθαλψη αθλητών και την διοργάνωση αγώνων με σκοπό τα έσοδά τους να συντηρούν τα λεγόμενα «λαϊκά συσσίτια». 

Σήμερον ο Πειραιεύς θα υποδεχθεί τον Κυριακίδη

Αγγελία βράβευσης Στέλιου Κυριακίδη από τον Δήμο Πειραιώς και παράθεση γεύματος

Ο νικητήριος άθλος του στον 50ο Διεθνή Μαραθώνιο της Βοστώνης είχε αλλάξει τα πάντα! Ταξίδεψε στην Αμερική έχοντας πουλήσει τα έπιπλα του σπιτιού του για να καταφέρει να αγοράσει ένα εισιτήριο ένα επιστροφής! Έτρεξε ανάμεσα σε 150 ξένους κορυφαίους αθλητές και τερμάτισε πρώτος! Παρέμεινε έναν ολόκληρο μήνα στην Αμερική για να μεταφέρει σε κάθε γωνιά της πλούσιας χώρας την τραγική κατάσταση που βρισκόταν ο ελληνικός λαός από τα δεινά της κατοχής και του εμφυλίου που βρισκόταν σε εξέλιξη. 

Η υποδοχή του Κυριακίδη στην Αθήνα ύστερα από τον νικητήριο άθλο του στον Μαραθώνιο δρόμο της Βοστώνης ήταν άνευ προηγουμένου καθώς βγήκαν στους δρόμους 500 χιλιάδες Αθηναίοι! Είχε δοθεί άδεια στα σχολεία και στους δημοσίους υπαλλήλους και φωταγωγήθηκε η Ακρόπολη για πρώτη φορά μεταπολεμικά. 

Από την υποδοχή του Κυριακίδη στην Αθήνα


Όμως επίσημη υποδοχή του Στέλιου Κυριακίδη είχε γίνει και στον Πειραιά, στις 30 Μαΐου 1946, όπου μαθητές, πρόσκοποι, αθλητές και πλήθη λαού τον ανέμεναν κατά μήκος της Λεωφόρου Σωκράτους. Ο τότε Δήμαρχος Πειραιά Χαραλαμπόπουλος του είχε επιδώσει αναμνηστική πλάκα με αργυρό στεφάνι καθώς και περγαμηνή αποκαλώντας τον δαφνοστεφανωμένο παιδί των Ελλήνων.  



Εφημερίδα "ΕΜΠΡΟΣ", Η ΔΕΞΙΩΣΙΣ ΤΟΥ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗ ΕΙΣ ΠΕΙΡΑΙΑ, φ. 31ης Μαΐου 1946


Η μεγάλη ψυχή του Κυριακίδη είχε αποφέρει στους πεινασμένους Έλληνες περισσότερο από 250 χιλιάδες δολάρια οικονομική και επιπρόσθετη υλική βοήθεια! Η βοήθεια έφτασε στην Ελλάδα με δύο πλοία τύπου Λίμπερτι που προσέφερε η οικογένεια Λιβανού. Οι κάτοικοι της Αθήνας και του Πειραιά, που εκείνη την εποχή περίμεναν εναγωνίως τη βοήθεια της ΟΥΝΡΑ, είδαν με ανακούφιση να προστίθεται και εκείνη του Κυριακίδη. Η βοήθεια αυτή έλαβε στην Αμερική την ονομασία "Πακέτο Κυριακίδης" και έτσι έγινε γνωστή και στην Ελλάδα. Σε δημόσια σημεία στον Πειραιά ανακοινώνονταν οι σταθμοί που θα γινόταν η διανομή της επισιτιστικής βοήθειας και γρήγορα σχηματίζονταν ουρές ατέλειωτες. 



Στην περιφέρεια του Α΄ Αστυνομικού Τμήματος είχε δημιουργηθεί σταθμός, στην οδό Ευεργετών 12, για όσους το επίθετο άρχιζε από Α έως το Μ, ενώ για όσους το επίθετο άρχιζε από Ν έως το Ω τα πακέτα βοήθειας διανέμοντας σε άλλο σταθμό επισιτιστικής βοήθειας στη Λεωφόρο Σωκράτους 96. Ανάλογες ανακοινώσεις γίνονται και για τις υπόλοιπες περιφέρειες των αστυνομικών τμημάτων Πειραιώς. Παράλληλα ο ίδιος ο Κυριακίδης συνήθιζε να διανέμει στα σχολεία παλτά, φορέματα και τρόφιμα προερχόμενα από την Αμερική κύρια με πρωτοβουλία του Δημάρχου του New Bedford, του Χάριμαν και την παρότρυνση του ομογενούς Σωτηρίου Κολλινιώτη

Στον Πειραιά στο πλοίο που εκτελούσε τα δρομολόγια Κύπρος - Πειραιεύς

Ο Κυριακίδης εκτός από το τιμητικό αργυρό στέφανο που του επιδόθηκε από τον Δήμο Πειραιώς, τιμήθηκε τόσο από τον Ολυμπιακό όσο και από τον Εθνικό Πειραιώς σε ξεχωριστές εκδηλώσεις. Αξίζει να αναφερθεί ότι μετά την νίκη του Στέλιου Κυριακίδη στον Μαραθώνιο της Βοστώνης του είχε αποσταλεί τηλεγράφημα από τον Πειραϊκό Σύνδεσμο.

Το τηλεγράφημα που απέστειλε ο Πειραϊκός Σύνδεσμος στον Στέλιο Κυριακίδη για τη νίκη του στον Μαραθώνιο της Βοστώνης
    
Πηγές φωτογραφιών & τεκμηρίων: 
Ιδρυματικό Αποθετήριο βιβλιοθήκης Πανεπιστημίου Κύπρου
Δημοσιεύματα Εφημερίδων

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

"Πειραϊκές ιστορίες του Μεσοπολέμου"