Πειραιάς 2021 - Αφιέρωμα στα 200 χρόνια από την Επανάσταση


του Στέφανου Μίλεση


Μια από τις μεγαλύτερες πολεμικές επιχειρήσεις της ελληνικής επανάστασης διεξήχθη στην ευρύτερη περιφέρεια του Πειραιά με πρωταγωνιστές Ρουμελιώτες και Μωραΐτες, Νησιώτες και Κρητικούς, Σουλιώτες και Μεσολογγίτες, Ηπειρώτες και Φιλέλληνες.

Οι πολεμικές επιχειρήσεις στον Πειραιά ξεκίνησαν στις 24 Ιανουαρίου του 1827 και έληξαν στις 16 Μαΐου του ίδιου έτους, όταν οι Νικηταράς και Γενναίος Κολοκοτρώνης έριχναν τις τελευταίες τουφεκιές κατά την αποχώρησή τους από τη νησίδα της Σταλίδας, έξω από την Καστέλλα. Ουσιαστικά όμως η ταφόπλακα του συνόλου των επιχειρήσεων τέθηκε με το θάνατο του Γεωργίου Καραϊσκάκη στις 23 Απριλίου, ανήμερα της ονομαστικής του εορτής και της τρομερής ήττας που υπέστησαν οι Έλληνες κατά τη Μάχη του Ανάλατου. Δικαίως η ήττα του Ανάλατου χαρακτηρίστηκε ως "η μεγαλύτερη νίλα της επανάστασης",  αφού οι Έλληνες εντός δύο ωρών απώλεσαν τα πάντα!

Από τους 300 άνδρες του τακτικού μόνο 29 σώθηκαν, οι 240 αιχμάλωτοι αποκεφαλίστηκαν και τα σώματά τους ρίχθηκαν σε πηγάδια της σημερινής Νέας Σμύρνης, ενώ χάθηκαν μεγάλοι οπλαρχηγοί όπως ο Κώστας Τζαβέλας, Φώτος Φωτομάρας, Γιαννάκης Νοταράς, Μανουήλ Καλλέργης, Γιώργος Δράκος, Λάμπρος Βεΐκος, Γιώργος Τζαβέλας και 2 χιλιάδες ακόμα Έλληνες αγωνιστές.

Η κατάληξη των πειραϊκών επιχειρήσεων οδήγησε στην παράδοση του Κάστρου της Αθήνας (Ακρόπολης) ενώ η Ρούμελη προσκύνησε μη έχοντας άλλη αξιόλογη επαναστατική εστία στην περιφέρειά της. Μεγαλύτερη απώλεια όλων ο Γεώργιος Καραϊσκάκης για τον οποίο ο Σουρμελής έγραψε στη "Γενική Εφημερίδα της Ελλάδος" ότι από τα στρατηγήματά του πέθαναν 14.000 Τούρκοι!

Τα χώματα του Πειραιά ποτίστηκαν από το αίμα της επανάστασης. Κάθε γωνιά, κάθε δρόμος είναι σίγουρο ότι κρύβει δεκάδες εκατοντάδες άγνωστες ιστορίες ανδρείας, προδοσίας, πίστης και απιστίας. Ίσως κάποτε και οι Πειραιώτες να μπορέσουν να μάθουν για το πώς μυστικά οι οπλαρχηγοί συνεδρίαζαν στη Σπηλιά της Καστέλλας (αρχαίο Σηράγγειον), το πώς ο Γενναίος Κολοκοτρώνης πολέμησε στη Σταλίδα ή για το πώς ο Καραϊσκάκης έστησε για μερικές νύχτες τη σκηνή του στην Ακτή του Δράκου, εκεί που σήμερα υπάρχει η Πλατεία Καραϊσκάκη.

Ίσως επίσης κάποτε μάθουν για τη σκηνή που είχε στήσει ο Βάσσος Μαυροβουνιώτης πίσω από το Μοναστήρι του Αγίου Σπυρίδωνα στο ύψος της σημερινής Λεωφόρου "Ηρώων Πολυτεχνείου", για τις μάχες στον Παλαιόπυργο (στο Καστράκι Δραπετσώνας) αλλά και για τα φτυάρια και ξινάρια που περίμεναν να τους φέρουν στο Τουρκολίμανο (Φανάρι) που από 500 έγιναν 70.

Ίσως ακόμα να θελήσουν να μάθουν για το ποιοι ήταν οι "ταλλαρίσιοι" και τι ρόλο έπαιξαν στον Πειραιά ,αλλά και το πώς τα κιβώτια πυρομαχικών στα οποία είχαν στηρίξει τις ελπίδες τους οι μαχητές περιείχαν άκαυστο μπαρούτι.

Διότι αν τελικά τα μάθουν αυτά κι ακόμα περισσότερα, ίσως να καταλάβουν το ποιοι και γιατί ήθελαν τη χώρα μας να είναι μόνο η Πελοπόννησος και μερικά νησιά της.

Και αφού τα λογαριάσουν θα καταλάβουν γιατί ο Κόδριγκτον ο νικητής του Ναβαρίνου εκδιώχθηκε για πάντα ενώ ο Κόχραν ο υπεύθυνος της ήττας στον Πειραιά διορίσθηκε αρχιναύαρχος Δυτικών Ινδιών και Βορείου Αμερικής. Μακρύ το τεφτέρι της ανομίας τα χρόνια εκείνα που δεν διαφέρουν όμως διόλου από τα σημερινά. Τότε που λογάριαζαν να κουβαλήσουν όλο τον πληθυσμό του Μοριά στην Αίγυπτο και να την αποικίσουν με Σουδανέζους.

Λίγο πριν πεθάνει ο άγιος της δικής μας επανάστασης, ο Γεώργιος Καραϊσκάκης, αυτός ο αγνός ασκητής της ελευθερίας δακρύζοντας είπε: "Ήθελα νάχω όλο το Έθνος εδώ μπροστά μου, για να του πω το τι αξίζετε εσείς... Αυτό είναι που με κάνει να λυπάμαι" και με το εσείς εννοούσε τους απλούς πολεμιστές που έχυσαν καντάρια αίματος τη στιγμή που άλλοι πλούτιζαν κλείνοντας άνομες συμφωνίες με τους Τούρκους ή με τους λεγόμενους Φιλέλληνες σαν τους Κόχραν και Τσώρτς.

Δεν περιμέναμε φυσικά να συμπληρωθούν τα 200 χρόνια από την επανάσταση για να καταγράψουμε τα όσα συνέβησαν την εποχή εκείνη στον τόπο μας. Ακολουθούν αρκετές ιστορίες, που θα γίνουν ακόμα περισσότερες, ένα μικρό αφιέρωμα σε όσους πέθαναν για να απολαμβάνουμε εμείς σήμερα πατρίδα και πίστη.


Περί της απόβασης των Ελλήνων στη θέση Γωνίαν (1827)

























Άγιος Νικόλαος Κερατσινίου. Δια χειρός Γεωργίου Καραϊσκάκη
















Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

"Πειραϊκές ιστορίες του Μεσοπολέμου"