του Στέφανου Μίλεση
Κατά το φθινόπωρο του 1871 ένας πλούσιος Έλληνας έμπορος από την Ρωσία έφτασε στον Πειραιά και αγόρασε μερικές έρημες, ακόμα, εκτάσεις. Σε μια από αυτές οικοδόμησε το σπίτι του. Έβλεπε στο μπροστινό του μέρος θάλασσα, ενώ από την πίσω πλευρά είχε μια έκταση που ο έμπορας επιθυμούσε να φτιάξει έναν λαχανόκηπο. Χρειαζόταν ένας επιστάτης για τον κήπο και ο έμπορας άρχισε να το διαδίδει σε Φρεαττύδα και Πασαλιμάνι. Τότε τον πλησίασε ένας γεροντάκος, Υδραίος απόμαχος και του ζήτησε να αναλάβει ο ίδιος τον κήπο. Ήταν μόνος δεν είχε κανέναν στο κόσμο και ζούσε μόνο από μια μικρούλα σύνταξη.
Είχε φτάσει στον Πειραιά από τον Ύδρα αμέσως μετά το μεγάλο ξεσηκωμό του Γένους και ζούσε αποφεύγοντας τις περιγραφές για τα ηρωικά του κατορθώματα παρόλο που είχε πολλά να διηγηθεί. Τον λέγανε Νικόλα Σκούρτη, αλλά όλοι τον φώναζαν «Μπάρμπα Κόλα». Από τότε ο Μπάρμπα Κόλας ανέλαβε το λαχανόκηπο του εμπόρου αλλά με τους ανθρώπους της γειτονιάς δεν ήθελε πολλά. Έβγαινε μόνο για να βγάζει βόλτες τον σκύλο του εμπόρου, τον Μπραΐμη και έπαιζε με το παιδί της οικογένειας τον μικρό Πέτρο.
Μόνο στο παιδί έλεγε καμιά ιστορία κι αυτό γιατί ο μικρός Πέτρος τον παρακαλούσε για ώρες
- «Πες μου Μπάρμπα Κόλα για εκείνη τη στιγμή που ήσουν στο πυρπολικό…».
- «Τι να σου πω παιδί μου… περασμένα ξεχασμένα, τι σημασία πια έχουν όλα αυτά. Άλλοι γενήκανε ναύαρχοι, υπουργοί, φορέσανε πλάκα τα γαλόνια, τριγυρνούνε μέσα στα παλάτια. Μόνο ο Μπάρμπα Κόλας έμεινε να ποτίζει τα λαχανικά».
Και τα χρόνια περνούσαν και ο Μπάρμπα Κόλλας σκέβρωνε και το φως του κόνταινε μέχρι που τόχασε τελείως. Μια μέρα μπήκε ένας πολιτικός της Ύδρας γιατί θυμήθηκε πως σε εκείνο το σπίτι ζούσε ένας Υδραίος. Μια που θα πήγαινε του ζήτησε να τον ακολουθήσει για να «μην πάει μια ψήφος χαμένη». Και ο Μπάρμπα Κόλλας πήγε από σεβασμό στη μνήμη του πατέρα του υποψηφίου που είχανε κάνει μαζί στο πυρπολικό. Δεν πέρασαν μια δύο μέρες και έφτασαν τα μαντάτα στο σπίτι του Εμπόρου πως ο Μπάρμπα Κόλλας πέθανε μόλις πάτησε ύστερα από χρόνια το χώμα του αγαπημένου του νησιού…
Όμως η ιστορία του Μπάρμπα Κόλλα δεν λησμονήθηκε…. Το μικρό παιδί της οικογενείας, ο Πέτρος δεν ήταν άλλος από τον Πέτρο Αποστολίδη γνωστό ως Παύλο Νιρβάνα. Ο λογοτέχνης πλέον Παύλος Νιρβάνα γράφει το 1927 τον «Θάνατο του Μπουρλοτιέρη». Δεν γράφει για τον πατέρα του απευθείας παρά μόνο «ένας έμπορος από την Ρωσία έφτασε στον Πειραιά». Το σπίτι του Παύλου Νιρβάνα βρισκόταν δίπλα στο Ρωσικό Νοσοκομείο Πειραιά που πολλά χρόνια αργότερα έγινε γνωστό ως «Μεταγωγών».
Η
μνήμη του λαού παίζει παράξενα παιχνίδια. Κράτησε στη λαϊκή συνείδηση το
«Μεταγωγών» και άφησε στη λησμονιά το σπίτι ενός από τους μεγαλύτερους
λογοτέχνες που έζησε ποτέ στον Πειραιά. Από το σπίτι του Νιρβάνα διήλθαν τα
μεγαλύτερα ονόματα της λογοτεχνίας και αποτελούσε τη σπουδαιότερη εστία
φιλοξενίας «της λογοτεχνικής σχολής της Φρεαττύδας». Τακτικότατος θαμώνας ήταν
και ο ποιητής Γεώργιος Στρατήγης (Σπέτσες 1860 – Πειραιάς
1938) που γνώρισε από κοντά τον Μπάρμπα Κόλλα και ίσως να εμπνεύστηκε από αυτόν
για να γράψει για τον δικό του τον Σπετσιώτη τον Ματρόζο. Σήμερα μια
πολυκατοικία όπως οι άλλες κρατά σφραγισμένο για χρόνια το σπίτι του Νιρβάνα
όπως και το λαχανόκηπο του Μπάρμπα Κόλλα του Μπουρλοτιέρη.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
