 |
| Πορεία το 1942 για την επέτειο της 25ης Μαρτίου εκείνης της χρονιάς |
του Στέφανου Μίλεση
Ο Ανδρέας ΜΙΧΑΛΑΣ περιέγραψε στην εφημερίδα “ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΩΡΑ” (φ. 5Ης Απριλίου 1951) για το τι συνέβη στην Τερψιθέα στον Πειραιά την 25ης Μαρτίου του 1943, ημέρα εορτασμού της επετείου της Εθνικής μας Παλιγγενεσίας.
Το περιστατικό της καταγραφής δεν αποτελεί τη μοναδική πράξη εκδήλωσης εορτασμού της 25ης Μαρτίου στον κατοχικό Πειραιά, αλλά είναι ενδεικτικό των συναισθημάτων από τα οποία διακατέχονταν οι υπόδουλοι Έλληνες. Να σημειωθεί πως ανάλογα περιστατικά είχαν συμβεί και ένα έτος νωρίτερα, κατά τον εορτασμό της 25ης Μαρτίου 1942, που αποτελούσε ουσιαστικά την πρώτη κατοχική επέτειο στη γερμανοκρατούμενη Ελλάδα. Οι Γερμανοί έχοντας την εμπειρία πλέον από την επέτειο της προηγούμενης χρονιάς φρόντισαν να λάβουν τα μέτρα τους...
 |
| 1941 - Γερμανοί μπροστά από την Αγία Τριάδα |
“Από το πρωί (της παραμονής της επετείου) παρατηρήθηκε εξαιρετική κίνηση στις Γερμανικές μονάδες κατοχής. Στα οικήματα της Γκεστάπο που ήταν στην Πλατεία Τερψιθέας, οι άνδρες των μονάδων έστηναν στα μπαλκόνια τα βαριά όπλα τους, άλλοι εκκαθάριζαν τα πιστόλια τους και άλλοι τις χειροβομβίδες τους.
Η είσοδος εις το κοινό είχε απαγορευθεί και όλοι ήταν σκυθρωποί. Μερικοί ερωτούσαν τι άραγε να συμβαίνει; Στις έξι το βράδυ σήμανε συναγερμός και όλοι, στρατιώτες και ναύτες είχαν συγκεντρωθεί στις μονάδες του, φόρεσαν τα πολεμικά τους εξαρτήματα και διανυκτέρευσαν άγρυπνοι. Κάποιος Γερμανός στάλθηκε να αγοράσει κρασί από μια κοντινή ταβέρνα και κει τον μπλέξανε μερικοί θαμώνες και ο Φριτς τους είπε μυστικά πως είναι όλοι επιφυλακτικοί γιατί οι Γκρίχεν (Έλληνες) θα κάνανε την επομένη επανάσταση και επίθεση κατά των Γερμανικών Μονάδων...
 |
| Λούστροι γυαλίζουν τις μπότες των Γερμανών στρατιωτών |
25η Μαρτίου 1943
Στην πόλη του Πειραιώς επικρατούσε απόλυτος ησυχία. Ούτε μουσικές ακούστηκαν, ούτε τραγούδια, ούτε και καμπάνες κτύπησαν. Μερικοί θαρραλέοι Έλληνες είχαν υψώσει την Ελληνική Σημαία σε μερικά παράθυρα αψηφώντας τον κίνδυνο.
Ώρα 10 πρωινή: Στα Καμίνια του Πειραιώς ο Γιώργης ο γιος του Καρβουνιάρη 10 χρονών, ο Μανωληός ο γιος του Κρητικού του Αραμπατζή 9 χρονών, ο Παύλος ο γιος του Γερομανιάτη 11 χρονών, πήραν ένα μεγάλο καλάμι, δέσανε πάνω μια μικρή παλαιά Ελληνική σημαία, φόρεσαν στο κεφάλι τους χάρτινα καπέλα τρικαντό από εφημερίδες και κρατώντας στην πλάτη τους ένα κλαρί από μερικά δένδρα, που κάποιος υπάλληλος του Δήμου είχε κλαδέψει την προηγούμενη μέρα, μπήκαν στη γραμμή και τραγουδώντας το “Μαύρη είναι η νύχτα στα βουνά” πέρασαν από την οδό Ρέντη.
 |
| Η Ταραντέλα στο Νέο Φάληρο και στο βάθος οι καμπίνες των λουτρών που στέκουν ακόμα στη θέση τους. Είναι 1941 και οι Γερμανοί ισχυροί σε όλα τα μέτωπα δεν έψαχναν για μέταλλα... |
Τ' άλλα τα μικρά παιδιά που είδαν τον Γιώργη, τον Μανωληό και τον Παύλο, να περνούνε τραγουδώντας, κόλλησαν κι αυτοί στην ουρά κι έτσι οι τρεις έγιναν δέκα.
Ο Παύλος ο μεγαλύτερος της παρέας φώναξε σε μια στιγμή: “Παιδιά πάμε στην Τερψιθέα να καταθέσουμε στεφάνι; Όλα μαζί τα παιδιά φώναξαν: Ναι!
Ανεβήκανε την Γέφυρα Καλαμάκη και προχώρησαν την οδό Ντενύ Κοσσέν. Μερικοί μαθητές του Γυμνασίου που τους είδαν τους είπαν: “Πού πάτε παιδιά;”
Ο Παύλος είπε: “Πάμε στο Μνημείο της Τερψιθέας να βάλουμε στεφάνι”.
Σταθείτε, ερχόμαστε και εμείς. Η μικρή ομάδα άρχισε να μεγαλώνει. Οι δέκα έγιναν είκοσι και οι είκοσι, σαράντα κι ύστερα οι σαράντα έγιναν ογδόντα. Μερικά κορίτσια, μαθήτριες των Γυμνασίων, μπήκαν και αυτά στη γραμμή και τραγουδώντας βάδιζαν προς το Ηρώον των Πεσόντων. Όταν έφτασαν στην οδό Μπουμπουλίνας οι μικροί Καμινιώτες φώναξαν: “Παιδιά, περιμένετε εδώ. Θα πάμε στον κήπο της Τερψιθέας να κόψουμε κλαδιά και να τα κάνουμε στεφάνια”.
 |
| Κόσμος περπατά προς αναζήτηση τροφίμων εν μέσω κατοχής |
Καμιά δεκαριά πιτσιρίκοι τρέξανε τότε γρήγορα-γρήγορα στον κήπο, κόψανε κάμποσα κλαριά τα έκαναν στεφάνια και σε λίγο ξαναγύρισαν στη γραμμή τους. Κείνη τη στιγμή ο Τόρκλερ, ο αρχηγός της Γκεστάπο, πρώην ξυλοσχίστης στα βουνά της Πρωσίας, διέταξε τους Γκεσταπίτες να τρέξουν και να διαλύσουν βιαίως τα παιδιά.
Οι Φρίτσιδες, κάτι μαντραχαλάδες μέχρι κει πάνω, φωνάζοντας “Φλαφλούχτεν Γκρίχεν” (δηλαδή καταραμένοι Έλληνες), πετάχτηκαν σαν μανιασμένοι έξω για να διαλύσουν την ομάδα των μικρών Ελλήνων κρατώντας στα χέρια τους τα οπλοπολυβόλα, τα όπλα τους και τις μασίνεν πιστόλεν τους.
Ράους φλαφλούχτεν Γκρίχνε, ράους...
Οι μικροί όμως δεν πτοήθηκαν, αλλά προσπαθούσαν να πάνε συγκεντρωμένοι στο Μνημείο. Βλέποντας οι Γερμανοί ότι με τις φωνές δεν γινόταν τίποτα, άρχισαν να κτυπούν τα παιδιά με τις κλωτσιές. Αυτά έτρεχαν πότε εδώ και πότε εκεί, αλλά ούτε τα στεφάνια πέταξαν, ούτε και τη σημαία κατέβασαν. Οι Γερμανοί τα κυνήγησαν με τα όπλα προσπαθώντας με τους υποκοπάνους να τα χτυπήσουν και τότε παρατηρήθηκε το εξής: Ο κάθε μικρός που κρατούσε ένα στεφάνι στο χέρι του, τρέχοντας περνούσε μέσα απ΄ τα χέρια των Γερμανών κι έριχνε το στεφάνι του στο Μνημείο. Οι Γερμανοί βλαστημούσαν, ο Τόρκλερ κυριολεκτικώς είχε λυσσάξει παρακολουθώντας από το παράθυρό του τη σκηνή.
 |
| 1943 διανομή άρτου με κουπόνια |
Ο Μανωληός ο μικρός γιος του Κρητικού του Αραμπατζή από τα Καμίνια αρπάζοντας από τα χέρια του Σημαιοφόρου το καλάμι με την Ελληνική Σημαία ξέφυγε από τα χέρια των Γερμανών και τρέχοντας το κάρφωσε στο πλαϊνό μέρος του Μνημείου κοντά στο κυπαρίσσι.
- Φλαφλούχτεν Τόιφελ Κιντ (δηλαδή καταραμένο διαβολόπαιδο) φώναξε αμέσως ο Τόρκλερ ο ξυλοσχίστης από την Πρωσία και αμέσως ξέρασε από το στόμα του τη λέξη “φόγιερ” δηλαδή φωτιά (πυρ).
Απ' όλες τις μεριές ακούστηκαν να χτυπούν τα μικρά αυτά θαρραλέα Ελληνόπουλα οι Γερμανοί.
Ο μικρός Μανωληός ο γιος του Κρητικού του Αραμπατζή από τα Καμίνια, όρθιος κοντά στο Μνημείο τραγουδούσε με τη μικρούλα του φωνή: “Και σαν πρώτα ανδρειωμένη χαίρε χαίρε ελευθεριά”.
 |
| Διανομή συσσιτίου στην ΗΕΑΠ (Ηλεκτρική Εταιρεία Αθηνών Πειραιώς) το 1943 |
“Φόγιερ” φώναξε πάλι ο ξυλοσχίστης και τότε βρήκε μια σφαίρα τον μικρό Μανωληό στο κεφάλι. Έπεσε κάτω ο Μανωληός, λαβωμένος στο κεφαλάκι του και δύο άλλοι μικροί έτρεξαν από τους διπλανούς δρόμους και τον σύρανε από τα χεράκια του τραβώντας για το σπίτι του. Ο Ξυλοσχίστης το μεσημέρι έκαμε τηλεφωνική αναφορά και ανέφερε τα εξής “Γκρίχεν ρεμπέλεν καπούτ”, δηλαδή οι Έλληνες επαναστάτες έλαβαν τέλος...”.
Διαβάστε επίσης:
Ο πρώτος εορτασμός της 25ης Μαρτίου στον Πειραιά.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου